W czwartek 2 października dyrekcje i związki zawodowe zakładów penitencjarnych wspólnie zaprotestowały przeciwko kryzysowi w więziennictwie. Przed więzieniem na Saint-Gilles poseł PTB Julien Ribaudo ostro skrytykował priorytety rządu federalnego.
Między 12:30 a 14:30 parkingi i okolice belgijskich więzień stały się miejscami mobilizacji. W mundurach roboczych strażnicy oraz przedstawiciele dyrekcji alarmowali o dramatycznej sytuacji w systemie penitencjarnym.
Więźniowie zmuszeni do spania na podłodze
Pracownicy więziennictwa wskazują, że warunki stają się nie do zniesienia. Od 22 września przybyło 18 osadzonych, z czego 12 w więzieniach francuskojęzycznych i brukselskich. Łącznie 353 więźniów śpi obecnie bezpośrednio na podłodze – o 27 osób więcej niż tydzień wcześniej.
Przeludnienie belgijskich zakładów karnych osiągnęło poziom krytyczny, co odbija się na warunkach bytowych osadzonych, bezpieczeństwie placówek i możliwościach pracy funkcjonariuszy.
PTB wskazuje na dysproporcje w priorytetach budżetowych
Przed więzieniem na Saint-Gilles poseł PTB Julien Ribaudo podkreślił, że kryzys więzienny pokazuje wyraźnie nierównowagę w wydatkach państwa. – Minister twierdzi, że nie ma miliarda euro na wzmocnienie wymiaru sprawiedliwości, ale są 34 miliardy na obronę. To wybór polityczny – powiedział. Dodał, że więzienie powinno być ostatecznością, a większy nacisk należy położyć na kary alternatywne i inwestycje w wymiar sprawiedliwości.
Sytuacja w więzieniach wymknęła się spod kontroli
Według Ribaudo atmosfera wewnątrz zakładów stała się nie do zniesienia. – Czujemy się niebezpiecznie, wielu przychodzi do pracy ze ściśniętym żołądkiem. Przy permanentnych brakach kadrowych niemożliwe jest wykonywanie obowiązków – podkreślił. – Mamy o 2000 więźniów więcej, nieludzkie warunki i wyczerpany personel. To wołanie o pomoc – dodał.
Niedobory kadrowe od lat są poważnym problemem belgijskiego więziennictwa, a obecny kryzys tylko je pogłębił. Funkcjonariusze mówią o rosnącym obciążeniu pracą, presji i braku narzędzi do zapewnienia bezpieczeństwa.
Dotychczasowe środki oceniane jako niewystarczające
Związki zawodowe i dyrekcje podkreślają, że wprowadzone rozwiązania – jak rozszerzenie urlopów więziennych czy tzw. ustawa nadzwyczajna – nie rozwiązały problemu. Wszystkie strony apelują o decyzje strukturalne na poziomie rządu federalnego, które powstrzymają dalsze pogarszanie się sytuacji.
Eksperci podkreślają, że potrzebna jest kompleksowa reforma – zwiększenie pojemności zakładów, inwestycje w kadry, rozwój programów resocjalizacyjnych i zmiana polityki karnej, tak aby więzienie nie było jedyną odpowiedzią państwa na przestępczość.
Szerszy kontekst kryzysu więziennego
Obecny kryzys w więziennictwie to część szerszych problemów belgijskiego wymiaru sprawiedliwości: przepełnione zakłady, ograniczone środki na alternatywne kary, a także przeciążone sądy, które wydłużają procesy i wykonanie wyroków.
Mobilizacja personelu i dyrekcji więzień, przeprowadzona wspólnie i w skali całego kraju, to wydarzenie bez precedensu. Jedność stanowiska wszystkich stron pokazuje, jak głęboki jest kryzys i jak pilnie rząd federalny musi podjąć decyzje, które przesądzą o przyszłości systemu penitencjarnego.
