Unia Europejska uruchamia 12 października nowoczesny, zautomatyzowany system kontroli granic dla obywateli państw trzecich. Entry-Exit System (EES) będzie rejestrować dane biometryczne podróżnych – odciski palców i zdjęcia twarzy – zasadniczo zmieniając sposób prowadzenia kontroli granicznych.
Zakres i funkcjonowanie systemu
EES umożliwi gromadzenie danych osobowych i biometrycznych osób z krajów spoza UE, a także dat wjazdu i wyjazdu z obszaru Schengen. Jego celem jest monitorowanie przekroczeń dozwolonego czasu pobytu oraz przypadków odmowy wjazdu na terytorium Unii.
Podróżni będą korzystać ze specjalnych terminali umieszczonych na lotniskach, w portach i na dworcach kolejowych – jeszcze przed standardową kontrolą graniczną. W przypadku pociągów Eurostar i Eurotunelu procedury odbywają się przed odjazdem, co odróżnia te połączenia od innych form transportu.
Konsekwencje dla podróży między Wielką Brytanią a UE
Po Brexicie obywatele brytyjscy zostali objęci nowymi zasadami. Wdrożenie EES wymagało dużych inwestycji infrastrukturalnych po obu stronach Kanału La Manche.
Eurostar przeznaczył na ten cel 11 mln euro, a Getlink, spółka zarządzająca Eurotunelem, aż 80 mln euro. Wysokie nakłady odzwierciedlają skalę wyzwań technologicznych i logistycznych związanych z instalacją systemu biometrycznego na tak intensywnie uczęszczanej trasie.
Przygotowania przewoźników
Dyrektor generalny Getlink, Yann Leriche, zapewnił we wtorek w Folkestone, że „wszystko jest gotowe i zostało już sprawdzone z udziałem setek klientów”. Testy systemowe obejmowały różne scenariusze, dostosowane do specyfiki ruchu w tunelu podmorskim.
Z kolei Simon Lejeune, dyrektor ds. bezpieczeństwa i dworców Eurostar, podkreślił w poniedziałek, że przewoźnik nie przewiduje wydłużenia czasu odpraw. „Zainwestowaliśmy ogromne środki, by przygotować się na EES” – zaznaczył, wskazując na strategiczny charakter cyfrowej transformacji procesów granicznych.
Struktura ruchu przez Kanał La Manche
Dane operacyjne pokazują, że 60 procent pojazdów wybiera tunel podmorski, a 40 procent korzysta z przepraw promowych. Ta proporcja ma znaczenie przy planowaniu przepustowości i dostosowaniu procedur kontrolnych.
Aspekt technologiczny i bezpieczeństwo
Wdrożenie EES to istotny krok w stronę cyfryzacji kontroli granicznych w Europie. Integracja danych biometrycznych z unijnymi systemami informacyjnymi ma zwiększyć skuteczność wykrywania naruszeń przepisów imigracyjnych oraz poprawić bezpieczeństwo zewnętrznych granic.
System wykorzystuje zaawansowane technologie rozpoznawania biometrycznego, które mają zapewniać wysoką skuteczność identyfikacji, a jednocześnie chronić prywatność podróżnych zgodnie z europejskimi standardami ochrony danych osobowych.
Wyzwania wdrożeniowe
Implementacja systemu na wszystkich przejściach granicznych UE to przedsięwzięcie bez precedensu. Koordynacja między państwami członkowskimi, przewoźnikami i służbami granicznymi wymaga spójnych procedur i jednolitych standardów technicznych.
Na powodzenie projektu wpłynie m.in. odpowiednie przeszkolenie funkcjonariuszy, niezawodność infrastruktury i stopniowe przyzwyczajenie podróżnych do nowych zasad. Pierwsze miesiące działania systemu będą kluczowe dla wychwycenia ewentualnych problemów i wprowadzenia poprawek.
Długofalowe skutki dla mobilności
EES może zmienić nawyki podróżnych między Wielką Brytanią a kontynentem, zwłaszcza w obszarze turystyki i podróży biznesowych. Choć zwiększona kontrola i rejestracja danych mogą wpłynąć na postrzeganie łatwości podróżowania, przewoźnicy deklarują utrzymanie dotychczasowych standardów obsługi.
Kolejne miesiące pokażą, w jakim stopniu system wpłynie na funkcjonowanie jednych z najważniejszych tras transportowych łączących Wyspy Brytyjskie z Europą kontynentalną.
