Mieszkańcy Walonii stoją przed największą w historii regionu modernizacją sieci energetycznej. Do końca 2029 roku wszystkie tradycyjne liczniki elektromechaniczne zostaną zastąpione inteligentnymi licznikami komunikacyjnymi. Operatorzy sieci ORES i Resa mają wymienić łącznie 1,5 miliona urządzeń w ciągu trzech lat.
Przyspieszenie modernizacji
Decyzję o powszechnej wymianie podjął w kwietniu 2024 roku rząd waloński. Zgodnie z dekretem energetycznym, do 31 grudnia 2029 roku każdy klient indywidualny ma mieć zainstalowany inteligentny licznik.
Dotychczas montaż liczników dotyczył głównie nowych domów, większych prac elektrycznych lub instalacji na życzenie. U operatora Resa w regionie Liège 22 proc. liczników stanowiły już urządzenia komunikacyjne. Do końca 2024 roku łącznie zainstalowano 326 392 inteligentne liczniki.
Harmonogram instalacji
Plan przewiduje wymianę 150 000 liczników do końca 2025 roku. Następnie tempo przyspieszy – 300 000 rocznie w latach 2026–2027, 275 000 w 2028 roku i 240 000 w 2029 roku. „Czas nagli. Operatorzy liczą, że uda się zainstalować 300 000 liczników w 2026 roku, aby osiągnąć cel 1,5 miliona do 2029 roku” – podkreślają przedstawiciele branży.
Korzyści dla klientów i operatorów
Anne-Elisabeth Sprimont, rzeczniczka CWaPE, wskazuje, że dzięki licznikom cyfrowym zniknie konieczność samodzielnego przesyłania odczytów, co zmniejszy ryzyko błędów w rachunkach.
Z kolei Annabel Vanbever z ORES zaznacza, że nowe urządzenia pozwolą klientom śledzić zużycie energii w godzinach szczytu i poza nim, a właścicielom paneli fotowoltaicznych – także ilość energii wprowadzonej do sieci.
Europejskie ramy transformacji
Instalacja inteligentnych liczników wynika z dyrektywy UE nakazującej zastąpienie tradycyjnych urządzeń licznikami cyfrowymi. Ma to poprawić zarządzanie energią, wspierać cele klimatyczne i przygotować sieć na rozwój fotowoltaiki oraz pojazdów elektrycznych.
Dyrektywa daje użytkownikom dostęp do danych niemal w czasie rzeczywistym, co pozwala lepiej kontrolować zużycie.
Jednolity system dla całej Walonii
Jak wyjaśnia Laetitia Naklicki, dyrektor ds. komunikacji w Resa, europejskie przepisy wymusiły stworzenie jednego systemu. „Dotąd klient ORES i klient Resa mieli inne doświadczenia. Teraz musieliśmy przeprowadzić jeden przetarg i wybrać firmę, która zajmie się instalacją wszystkich liczników”.
Zadanie to powierzono specjalnie wyłonionemu konsorcjum.
Procedura dla mieszkańców
Konsumenci nie muszą podejmować działań – operatorzy sami skontaktują się w sprawie wizyty techników. Na stronach internetowych ORES i Resa działa moduł „Wdrażanie liczników komunikacyjnych”, w którym po podaniu gminy i kodu EAN można sprawdzić orientacyjny termin wymiany.
Finansowanie programu
Koszt całego przedsięwzięcia wynosi 600 mln euro. Operatorzy zapewniają, że rachunki klientów nie wzrosną, ponieważ część wydatków pokryją dotacje. Wymiana liczników jest bezpłatna, chyba że klient odmówi pierwszej wizyty techników – wtedy nowy termin wiąże się z opłatą.
Obowiązkowa wymiana
W Belgii instalacja inteligentnych liczników jest obowiązkowa. Można jedynie odmówić aktywacji funkcji komunikacyjnej, co jednak oznacza konieczność ręcznych odczytów i ogranicza dostęp do niektórych usług energetycznych.
Program wymiany liczników to istotny krok w transformacji energetycznej Walonii, wpisujący się w działania na rzecz dekarbonizacji i zwiększenia efektywności energetycznej.