Amerykański koncern naftowy ExxonMobil wstrzymał plany inwestycyjne w porcie w Antwerpii, argumentując, że Europa traci konkurencyjność jako miejsce dla dużych projektów przemysłowych. Taka decyzja może zapowiadać szersze kłopoty europejskiej branży petrochemicznej w obliczu nasilającej się globalnej rywalizacji.
Projekty recyklingu chemicznego na lodzie
Jack Williams, wiceprezes ExxonMobil, powiedział w rozmowie z „L’Echo”, że „Europa nie jest już konkurencyjna dla dużych inwestycji”. Spółka planowała w Antwerpii uruchomić projekt recyklingu chemicznego, wzorowany na rozwiązaniach z Teksasu, gdzie część surowców kopalnych w rafinerii zastępuje się odpadami plastikowymi, by wytwarzać materiały z udziałem surowców wtórnych.
„Liczyliśmy na start projektu recyklingu chemicznego w Antwerpii, ale na ten moment jest on wstrzymany” – przekazał Williams. Taki sam los spotkał analogiczną inicjatywę w Rotterdamie. Łącznie obie inwestycje miały mieć wartość 100 milionów euro.
W przypadku przedsięwzięcia w Antwerpii spółka dopiero latem bieżącego roku uzyskała pozwolenie na przetwarzanie 40 tysięcy ton odpadów plastikowych rocznie, jednak ostateczna decyzja inwestycyjna ze strony centrali nigdy nie zapadła.
Niepewność wokół przyszłości zakładów w Belgii
Wstrzymanie inwestycji wpisuje się w kontekst doniesień „Financial Times” z września, według których zakłady ExxonMobil w Belgii, zatrudniające około 2 tysiące pracowników, mogą zostać sprzedane albo zamknięte. Firma nie potwierdziła oficjalnie takich planów, jednak zamrożenie projektów może świadczyć o szerszym przeglądzie strategii dotyczącej operacji w Europie.
Szerszy kontekst konkurencyjności europejskiej
Ruch ExxonMobil odzwierciedla wyzwania, z jakimi mierzy się europejski przemysł petrochemiczny: rosnące koszty energii, rygory środowiskowe oraz konkurencja ze strony regionów o niższych kosztach operacyjnych, zwłaszcza Stanów Zjednoczonych i krajów Zatoki Perskiej, stawiają zakłady w trudnym położeniu.
Planowane w Europie projekty recyklingu chemicznego wpisują się w globalny zwrot ku bardziej zrównoważonym rozwiązaniom. Ich wstrzymanie pokazuje jednak, że nawet „zielone” technologie napotykają bariery konkurencyjności w europejskim otoczeniu regulacyjnym i ekonomicznym.
Wpływ na lokalną gospodarkę
Dla portu w Antwerpii, jednego z największych ośrodków petrochemicznych w Europie, decyzja ExxonMobil może mieć istotne skutki. Port od lat inwestuje w infrastrukturę dla przemysłu chemicznego i petrochemicznego, a wycofywanie się kluczowych graczy może rzutować na długofalowe plany rozwojowe.
Sytuacja ExxonMobil w Belgii dobrze ilustruje dylemat europejskiego przemysłu ciężkiego: konieczność równoważenia ambicji klimatycznych z utrzymaniem konkurencyjności gospodarczej w warunkach globalnej presji.