Od 3 do 7 września w gminie Molenbeek odbędzie się festiwal MolenFest – szeroko zakrojona inicjatywa kulturalna, której celem jest zaprezentowanie alternatywnego obrazu tej brukselskiej dzielnicy. Wydarzenie powstało jako odpowiedź na utrwalone w debacie publicznej negatywne stereotypy, w tym określenie „dziura piekielna”, którego użył Donald Trump w odniesieniu do Brukseli.
Geneza projektu i organizacja
MolenFest zrodził się z kandydatury Brukseli i Molenbeek do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2030. Choć decyzja zapadnie dopiero pod koniec września, już teraz inicjatywa zaowocowała powstaniem konkretnego przedsięwzięcia kulturalnego. Projekt realizuje kolektyw Molenbeek for Brussels 2030 we współpracy z Kanal-Centre Pompidou oraz Maison des Cultures, angażując przy tym liczne lokalne organizacje. Wszystkie wydarzenia festiwalowe mają charakter bezpłatny i ogólnodostępny.
Partycypacyjny model programowania
Program festiwalu został opracowany w konsultacji z młodymi mieszkańcami gminy w wieku od 15 do 30 lat. Wskazali oni pięć kluczowych obszarów tematycznych: solidarność społeczną, różnorodność kulturową, wielojęzyczność, bezpieczeństwo oraz ekologiczną transformację przestrzeni miejskiej. Współorganizator Jan Goossens zwrócił uwagę w rozmowie z HLN, że Molenbeek to społeczność młoda, mocno zakorzeniona lokalnie, ale jednocześnie otwarta na świat.
Program i wydarzenia
Festiwal zainauguruje 3 września na placu gminnym choreograficzna kreacja partycypacyjna autorstwa Serge’a Aimé Coulibaly, przygotowana we współpracy z pięćdziesięcioosobową grupą mieszkańców. 6 września plac przed kościołem Saint-Jean-Baptiste stanie się sceną dla spektakli cyrkowych i teatru ulicznego. Kulminacją wydarzenia będzie 7 września wspólny bankiet, który zgromadzi ponad tysiąc osób przy pięćsetmetrowym stole ustawionym na chaussée de Gand.
Zmiana narracji społecznej
Organizatorzy podkreślają, że MolenFest ma na celu fundamentalną zmianę sposobu postrzegania Molenbeek. Jan Goossens zaznacza, że skupianie się wyłącznie na negatywnych aspektach życia dzielnicy blokuje możliwości jej rozwoju. Jego zdaniem kultura może pełnić rolę jednoczącą tam, gdzie polityka wywołuje podziały, oferując mieszkańcom perspektywę wspólnego budowania przyszłości.
Festiwal wpisuje się w szersze działania mające na celu poprawę wizerunku dzielnicy, która w ostatnich latach była obiektem intensywnej uwagi międzynarodowych mediów ze względu na kwestie bezpieczeństwa. MolenFest pokazuje alternatywne podejście – stawiające na aktywne uczestnictwo społeczności w procesie tworzenia nowej, pozytywnej tożsamości miejskiej poprzez kulturę i sztukę.