Po okresie rozdrobnionych działań protestacyjnych, pięć z sześciu organizacji związkowych reprezentujących pracowników kolei w Belgii zdecydowało się na skoordynowanie swoich wysiłków. Organizacje SACT i SIC zrezygnowały z własnych, planowanych na dwa tygodnie akcji strajkowych, aby dołączyć do czterech dni protestu organizowanych przez CGSP Cheminots i CSC Transcom. Do wspólnego frontu przyłączył się również związek SLFP.
Pierwszy ze skoordynowanych strajków odbędzie się bezpośrednio po generalnym proteście zaplanowanym na 31 marca. Akcja związana wyłącznie z sektorem kolejowym rozpocznie się 7 kwietnia o godzinie 22:00 i potrwa do 8 kwietnia do godziny 22:00. Kolejne protesty zaplanowano na wtorki 15, 22 i 29 kwietnia, przy czym każdorazowo będą one obejmować inne dwa z pięciu okręgów kolejowych, na zasadzie rotacji.
W uzgodnionych działaniach wezmą udział dwie największe organizacje związkowe: CGSP Cheminots, które w ostatnich wyborach związkowych zdobyło 54,6% poparcia, oraz CSC Transcom z 36,8% poparciem. Do inicjatywy przyłączyły się również mniejsze związki: Niezależny Związek Maszynistów (SACT) z poparciem na poziomie 1,8%, Niezależny Związek Kolejarzy (SIC) z 3,5% oraz liberalny SLFP z 0,7% poparciem, który dotychczas zachowywał daleko idącą powściągliwość.
Jak podkreśla niemal kompletny front związkowy, zapowiedziane protesty obejmą wszystkich pracowników kolei oraz podmiotów zależnych. Strajki dotyczyć będą całej sieci oraz wszystkich miejsc pracy w spółkach SNCB, Infrabel i HR Rail.
Związkowcy uzgodnili również, że jeżeli do końca kwietnia nie nastąpią oczekiwane zmiany, majowe akcje protestacyjne zostaną zintensyfikowane. Wiodące organizacje związkowe zobowiązały się do transparentnego informowania mniejszych partnerów o przebiegu negocjacji z federalnym ministrem mobilności Jean-Lucem Crucke z partii Les Engagés oraz potencjalnie z ministrem do spraw emerytur Janem Jambonem z partii N-VA, choć mniejsze związki nie uczestniczą bezpośrednio w tych rozmowach.
Zjednoczenie sił przyniesie związkom korzyści w postaci większej widoczności oraz czytelności przekazu kierowanego do opinii publicznej. Dotychczasowe rozproszenie akcji protestacyjnych sprawiało, że odbiorcy stawali się albo obojętni, albo zirytowani mnożącymi się utrudnieniami. Wspólne działanie wzmocni również pozycję negocjacyjną związków wobec decydentów politycznych oraz kierownictwa grupy SNCB.
Jedynym związkiem pozostającym poza wspólnym frontem jest Metisp Protect (reprezentujący pracowników sektora mobilności i transportu intermodalnego służb publicznych), który w wyborach związkowych uzyskał 2,5% poparcia. Pozostali przedstawiciele pracowników zgodnie zdecydowali o niewłączaniu tej organizacji do wspólnych działań, wskazując na trudności w komunikacji, nadmierne skupienie na sprawach Brukseli oraz zbyt silne nastawienie na kwestie podziałów wspólnotowych.
Kluczowy dekret królewski podważający plany rządowe?
Przedstawiciele strony związkowej zwrócili uwagę na nowy aspekt sporu, który obecnie analizowany jest przez prawników. Chodzi o wydarzenia z 2006 roku, kiedy państwo belgijskie przejęło zarządzanie funduszem emerytalnym SNCB, wcześniej administrowanym samodzielnie przez przedsiębiorstwo kolejowe.
Związkowcy przypominają, że państwo przejęło wówczas kontrolę nad kwotą 295 milionów euro, wykorzystując te środki do zrównoważenia budżetu na rok 2006. Jednocześnie dekret królewski z 28 grudnia 2005 roku, regulujący to przekazanie, zawierał istotne gwarancje dla pracowników.
Dokument jednoznacznie stwierdzał, że szczególne cechy systemu emerytalnego dla etatowych pracowników i byłych pracowników etatowych SNCB Holding zostaną w pełni zachowane. Co więcej, dekret precyzował, że tego przekazania nie należy interpretować jako pierwszego kroku w procesie reformowania szczególnej ochrony socjalnej, z której korzystają pracownicy kolei.
W dekrecie zapisano również, że państwo belgijskie uznaje specyficzny charakter statusu personelu właściwy dla pracowników SNCB Holding, a sam dokument w żaden sposób nie wpisuje się w ramy ogólnego dostosowania do statusu pracowników administracji publicznej.
Zdaniem związkowców, zapisy te mogą fundamentalnie podważać obecne plany rządu Arizona, zmierzające do podniesienia wieku emerytalnego pracowników kolei z 55 do 67 lat. Odpowiedź ze strony organizacji związkowych oraz przedstawicieli rządu w tej kwestii powinna zostać sformułowana w najbliższym czasie.
Nowa strategia protestu na belgijskich torach
W środę kilka organizacji związkowych działających w sektorze kolejowym poinformowało o trwających konsultacjach mających na celu ściślejszą koordynację akcji strajkowych, będących odpowiedzią na plany nowego rządu federalnego.
Jak ogłoszono w czwartek, pięć związków reprezentujących pracowników SNCB – CGSP Cheminots, CSC-Transcom, SLFP, SIC oraz SACT – podjęło decyzję o utworzeniu wspólnego frontu i przeprowadzeniu 24-godzinnego strajku na kolei 8 kwietnia oraz w kolejne wtorki kwietnia.
W komunikacie prasowym związkowcy wyjaśnili, że w duchu wzajemnego zbliżenia różne organizacje wypracowały przemyślany, skoordynowany i uporządkowany plan działania. Harmonogram protestów nowego wspólnego frontu związkowego, który nie obejmuje organizacji Metis-Protect, przewiduje całodobowe akcje strajkowe 8, 15, 22 i 29 kwietnia.
Pierre Lejeune z CGSP Cheminots zapowiedział, że akcje protestacyjne będą kontynuowane w maju, obejmując wzmocnione i stopniowo intensyfikowane działania, których szczegóły zostaną ustalone w nadchodzących dniach.
Strajk zaplanowany na 8 kwietnia, który faktycznie rozpocznie się 7 kwietnia o godzinie 22:00, obejmie wszystkich pracowników kolei i jej spółek zależnych, a jego zasięg rozciągnie się na całą sieć oraz wszystkie miejsca pracy SNCB, Infrabel i HR Rail.
Warto odnotować, że już 31 marca belgijski transport kolejowy zostanie dotknięty zakłóceniami w związku z generalnym strajkiem międzybranżowym ogłoszonym przez centrale związkowe CSC i FGTB. Na ten dzień SNCB przygotuje alternatywny plan kursowania pociągów, którego szczegóły zostaną udostępnione za pośrednictwem strony internetowej i aplikacji mobilnej przewoźnika.
