Autobiograficzna powieść byłej doktorantki wywołuje kontrowersje na Uniwersytecie w Gandawie
Premiera książki „Academische gezelligheid” („Atmosfera akademicka”) autorstwa Hilde Van Liefferinge wprowadza istotne napięcie w relacjach akademickich na północy Belgii. Publikacja, która ukazała się we wtorek, przedstawia pod płaszczem fikcji literackiej domniemane przypadki niewłaściwych zachowań w murach Uniwersytetu w Gandawie (UGent).
Autorka, wykorzystując formę powieści autobiograficznej, opisuje doświadczenia asystentki badawczej zmagającej się z molestowaniem i nadużywaniem pozycji władzy przez promotora jej dysertacji. Narracja obejmuje również epizod opisujący niechciane zachowania intymne. Choć nazwisko nie zostało bezpośrednio wymienione, konstrukcja postaci literackiej jednoznacznie sugeruje prominentną postać akademicką, regularnie obecną w dyskursie medialnym.
Kulisy sprawy i szerszy kontekst instytucjonalny
W środowisku uniwersyteckim Gandawy, publikacja kieruje uwagę na Carla Devosa, cenionego politologa cieszącego się znaczną popularnością w flamandzkiej przestrzeni publicznej. Tygodnik „HUMO”, w materiale towarzyszącym wydaniu książki, informuje o licznych zgłoszeniach przeciwko profesorowi na przestrzeni piętnastu lat. Zakres zarzutów obejmuje zastraszanie, nadużywanie władzy, niestosowne zachowania, plagiat oraz manipulowanie wynikami egzaminów.
Według ustaleń magazynu, co najmniej pięciu współpracowników nawiązało kontakt z jednostką zaufania Uniwersytetu w Gandawie, jednakże uczelnia nie zainicjowała procedury dyscyplinarnej. Rektor instytucji, Rik Van de Walle, odniósł się do sprawy podkreślając, że opisywane w powieści wydarzenia miały miejsce w 2011 roku, przed objęciem przez niego funkcji kierowniczej.
„Sytuacja ta ujawnia ówczesną nieadekwatność reakcji uniwersytetu” – przyznał rektor, „w imieniu instytucji składam przeprosiny” oraz „deklaruję gotowość do dialogu ze wszystkimi zaangażowanymi stronami”.
Stanowcza odpowiedź prawna oskarżonego
W odpowiedzi na narastającą falę kontrowersji, przedstawicielka prawna Carla Devosa wydała oświadczenie zapowiadające podjęcie działań sądowych. „Nie możemy zaakceptować nieprawdziwych oskarżeń, które obecnie rozpowszechniane są publicznie pod osłoną literackiej konwencji. Prawda wymaga ochrony. Inicjujemy postępowanie prawne przeciwko publikacji. Mamy do czynienia z przypadkiem zniesławienia. Debata zostanie przeniesiona na właściwe forum – przed oblicze wymiaru sprawiedliwości” – stwierdziła adwokatka politologa.
Analiza implikacji strukturalnych
Przypadek ten odsłania złożone mechanizmy władzy i odpowiedzialności funkcjonujące w hierarchicznych strukturach uniwersyteckich, szczególnie w kontekście relacji promotor-doktorant charakteryzujących się systemową asymetrią pozycji. Oskarżenia wobec Carla Devosa wpisują się w szerszą dyskusję o mechanizmach kontroli i nadzoru nad nadużyciami w środowisku akademickim.
Publikacja „Academische gezelligheid” może stanowić katalizator zmian instytucjonalnych w zakresie zarządzania przypadkami niewłaściwych zachowań w kontekście relacji akademickich. Eksperci zajmujący się kulturą organizacyjną uniwersytetów wskazują, że istniejące procedury raportowania często nie zapewniają odpowiedniej ochrony dla zgłaszających, co może prowadzić ofiary do poszukiwania alternatywnych form upublicznienia swoich doświadczeń.
Sprawa najprawdopodobniej znajdzie swoje rozstrzygnięcie w postępowaniu sądowym, gdzie obie strony będą mogły przedstawić materiał dowodowy i argumenty w ustrukturyzowanym procesie prawnym, zapewniającym odpowiednie gwarancje proceduralne zarówno dla oskarżającego, jak i oskarżonego.
