Nowy rząd Arizony zapowiedział znaczące inwestycje w rozwój technologii jądrowej. W budżecie przewidziano środki na badania nad reaktorami czwartej generacji, w tym małymi reaktorami modułowymi (SMR). W najbliższych latach na ten cel zostanie przeznaczone 300 milionów euro. Celem jest stworzenie bardziej bezpiecznych i zrównoważonych rozwiązań jądrowych, które zmniejszą ilość odpadów oraz zwiększą efektywność wykorzystania paliwa jądrowego.
Plany inwestycyjne i przyszłość SMR
SMR to niewielkie reaktory o mocy maksymalnej 0,3 GW – znacznie mniejszej niż tradycyjne reaktory (1-1,6 GW). Mają one być produkowane seryjnie i dostarczane jako gotowe rozwiązania „pod klucz” na potrzeby przemysłowe, takie jak zasilanie fabryk czy centrów danych. Choć na świecie istnieje obecnie ponad 80 projektów SMR, żadnemu z nich nie udało się jeszcze osiągnąć etapu komercyjnego.
Rząd federalny zapowiedział, że w latach 2027-2029 przeznaczy rocznie po 100 milionów euro na rozwój technologii jądrowych. Minister energii Mathieu Bihet (MR) potwierdził, że środki te obejmą również projekty SMR.
Wsparcie z Centrum Badań Nuklearnych w Mol
W Belgii Centrum Badań Nuklearnych (SCK CEN) w Mol prowadzi badania nad reaktorami SMR już od czasu decyzji poprzedniego rządu. Na pierwszą fazę rozwoju, trwającą do 2028 roku, przeznaczono 100 milionów euro. Priorytetem dla SCK CEN jest rozwój reaktora czwartej generacji z szybkim przepływem neutronów, chłodzonego ołowiem (LFR-SMR). W tym celu nawiązano współpracę z instytucjami badawczymi z Włoch i Rumunii oraz firmą Ansaldo Nucleare. Umowa partnerska zostanie sfinalizowana na wiosnę.
Marc Schyns, dyrektor instytutu Innovative Nuclear System w SCK CEN, wyraził zadowolenie z planowanych inwestycji w Arizonie, choć zaznaczył, że konieczne są dalsze rozmowy z ministrem Bihetem, by ustalić sposób dystrybucji funduszy.
Etapy rozwoju i koszty projektu
Rozwój technologii SMR to proces wymagający znacznych nakładów finansowych. Druga faza, obejmująca prace nad podstawowym projektem, będzie kosztować setki milionów euro. Następnie w Mol zostanie zbudowany reaktor demonstracyjny, a ostateczna wersja komercyjna – tzw. „głowica serii” – powstanie w Rumunii. Koszt trzech pierwszych faz szacuje się na co najmniej miliard euro, a pełne wdrożenie może pochłonąć od 2 do 3 miliardów euro. Belgia nie będzie jednak finansować projektu samodzielnie – partnerzy konsorcjum również zobowiązani są do współfinansowania.
Wsparcie z Europy
Projekt LFR-SMR został uznany za jeden z dziewięciu kluczowych inicjatyw przez Europejską Sojusz SMR. Dzięki temu Belgia może liczyć na subsydia z Komisji Europejskiej, gdy tylko odpowiedni fundusz zostanie ustanowiony. Celem jest uruchomienie demonstratora w 2034 roku. „To zarówno ambitne, jak i realne założenie” – podkreśla Marc Schyns. Budowa wersji komercyjnej może potrwać kolejne pięć lat, co oznacza, że pełna realizacja projektu może nastąpić najwcześniej w 2040 roku.
Nowe inwestycje w technologie nuklearne wskazują na rosnące zainteresowanie zrównoważonymi i bezpieczniejszymi rozwiązaniami energetycznymi. Jeśli projekt zakończy się sukcesem, może stanowić fundament dla przyszłości energetyki jądrowej w Europie i na świecie.
