W trakcie negocjacji nad kształtem nowego rządu federalnego w Belgii, jednym z głównych tematów jest zwiększenie limitu bonów żywnościowych z obecnych 8 do 12 euro. W zamian pracodawcy mieliby skorzystać z bardziej atrakcyjnych ulg podatkowych. To część szerszego planu, który ma na celu poprawę siły nabywczej mieszkańców Belgii oraz zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw.
Reforma podatkowa: harmonogram budzi kontrowersje
Jednym z najbardziej spornych punktów w negocjacjach jest harmonogram reformy podatkowej. Podczas gdy pracodawcy mogą liczyć na wdrożenie niektórych rozwiązań wzmacniających konkurencyjność firm już w 2026 roku, ulgi podatkowe dla pracowników osiągną pełnię dopiero w 2029 roku, tuż przed kolejnymi wyborami. Ta rozbieżność w czasie budzi obawy wśród partii takich jak Vooruit i CD&V.
Jednak zgodnie z dokumentem strategicznym przygotowanym przez formatora rządu, Barta De Wevera (N-VA), koalicja Arizona (składająca się z N-VA, MR, Les Engagés, Vooruit i CD&V) zamierza wzmocnić siłę nabywczą obywateli poprzez dwie dodatkowe ścieżki: stopniowe podniesienie płacy minimalnej oraz zwiększenie limitu bonów żywnościowych. Zadanie opracowania szczegółów tych zmian powierzono partnerom społecznym.
Bony żywnościowe: co to jest i dlaczego warto je zwiększyć?
Bony żywnościowe to dodatkowy benefit oferowany przez pracodawców swoim pracownikom. Są to elektroniczne vouchery, które można wykorzystać na zakup produktów spożywczych. Obecnie ich maksymalna wartość wynosi 8 euro za każdy dzień pracy. Zarówno pracodawcy, jak i pracownicy korzystają z ulg podatkowych związanych z tym systemem.
Od 2016 roku limit bonów żywnościowych nie był podnoszony, mimo że ceny żywności wzrosły w tym czasie o około jedną trzecią. Koalicja Arizona proponuje zwiększenie tego limitu do 12 euro do końca obecnej kadencji parlamentarnej. Dodatkowo planowane jest poszerzenie zakresu produktów, które można nabyć za pomocą tych bonów. Jednocześnie inne formy bonów, takie jak ekoczeki czy bony kulturalne, mają zostać wycofane po konsultacjach z partnerami społecznymi.
Koszty i kompensaty: kto na tym skorzysta?
Podniesienie limitu bonów żywnościowych będzie wiązało się z dodatkowymi kosztami dla budżetu państwa, szacowanymi na 600 milionów euro. Aby zrekompensować te wydatki, pracodawcy otrzymają szersze możliwości odliczeń podatkowych. Dodatkowo planowane jest obniżenie kosztów pracy dla osób zarabiających najniższe i średnie wynagrodzenia. Koszt tej ostatniej inicjatywy wyniesie około 42 miliony euro.
Zmiany w systemie składek pracodawców
Kolejnym elementem planu jest wprowadzenie limitu składek pracodawców dla najwyższych wynagrodzeń. Limit ten, zniesiony w latach 80. XX wieku, ma zostać przywrócony na poziomie wynagrodzenia premiera, czyli około 275 000 euro rocznie. Szacuje się, że zmiana ta będzie kosztować budżet 150 milionów euro. Celem jest ograniczenie praktyki, w której wysoko wykwalifikowani pracownicy zakładają spółki zarządcze, aby uniknąć wysokich składek.
Redukcja ulg dla nowych pracodawców
Rząd planuje również ograniczenie ulg podatkowych dla nowych przedsiębiorców, tzw. „pierwszych zatrudnień”. Obecnie nowi pracodawcy mogą korzystać z redukcji składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości do 3100 euro na kwartał dla pierwszego pracownika, bez ograniczenia czasowego. Dla kolejnych dwóch pracowników ulga wynosi od 1550 do 450 euro na kwartał, ale tylko przez 13 kwartałów.
Proponowane zmiany zakładają obniżenie ulgi dla pierwszego pracownika do 2000 euro na kwartał, bez limitu czasowego. Dla pracowników od drugiego do piątego ulga wyniesie 1000 euro na kwartał, ale tylko przez trzy lata. Szacuje się, że ta reforma przyniesie oszczędności w wysokości 200 milionów euro, które zostaną przeznaczone na sfinansowanie szerszej reformy podatkowej o wartości 6,3 miliarda euro.
Podsumowanie: co to oznacza dla mieszkańców Belgii?
Propozycje koalicji Arizona mają na celu poprawę sytuacji finansowej zarówno pracowników, jak i pracodawców, przy jednoczesnym zachowaniu równowagi budżetowej. Podniesienie limitu bonów żywnościowych, zwiększenie płacy minimalnej oraz reforma systemu składek to kluczowe elementy tego planu. Jednakże, aby te zmiany mogły zostać wdrożone, konieczne jest przezwyciężenie obecnych sporów dotyczących harmonogramu reformy podatkowej.
