Partia N-VA przedstawiła projekt ustawy, który zakłada skrócenie okresu ważności elektronicznego dowodu osobistego (eID) dla osób powyżej 75. roku życia. Zgodnie z propozycją dokument ten miałby być ważny przez 10 lat, a nie – jak obecnie – przez 30 lat. Zdaniem autorów projektu obowiązujące rozwiązania, wprowadzone z myślą o ułatwieniu życia seniorom, w praktyce prowadzą do problemów z dostępem do usług cyfrowych, pogłębiają wykluczenie technologiczne i rodzą wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa.
Certyfikat wygasa, dokument formalnie pozostaje ważny
Od 2014 r. elektroniczny dowód osobisty w Belgii jest ważny przez 10 lat dla osób w wieku od 18 do 75 lat. Dla osób, które ukończyły 75 lat, okres ten został wydłużony do 30 lat, aby ograniczyć konieczność częstych wizyt w urzędach. W praktyce rozwiązanie to okazało się jednak problematyczne.
Choć sam dokument zachowuje ważność przez trzy dekady, certyfikat elektroniczny zapisany na karcie musi być odnawiany co 10 lat, jeśli posiadacz chce korzystać z funkcji cyfrowych eID. W przeciwnym razie dowód pozostaje ważny wyłącznie jako dokument tożsamości, bez dostępu do usług online.
W efekcie wielu seniorów posiada formalnie ważny dowód, który nie umożliwia logowania do kluczowych platform administracyjnych, takich jak Tax-on-web, MyPension czy eHealth. Poseł N-VA Wim Van der Donckt zwraca uwagę, że po upływie 10 lat nie można już zagwarantować, iż chip znajdujący się w karcie spełnia aktualne normy bezpieczeństwa.
Utrudnienia także przy przekraczaniu granic
Zdaniem wnioskodawców problem nie ogranicza się wyłącznie do usług cyfrowych. Przestarzałe certyfikaty mogą prowadzić również do trudności podczas kontroli granicznych, gdzie coraz częściej wykorzystywane są elektroniczne systemy weryfikacji dokumentów.
Wim Van der Donckt podkreśla, że rozwiązanie, które jeszcze kilkanaście lat temu miało upraszczać procedury administracyjne, dziś staje się źródłem niepotrzebnych komplikacji. Dlatego N-VA proponuje wprowadzenie jednolitego, 10-letniego okresu ważności elektronicznych dowodów osobistych dla wszystkich obywateli, niezależnie od wieku.
Jak argumentuje poseł, rozwój technologii oraz zmieniające się przepisy sprawiają, że nie da się zagwarantować pełnej funkcjonalności i bezpieczeństwa eID przez okres 30 lat. W odniesieniu do osób, które ze względów zdrowotnych nie są w stanie osobiście stawić się w urzędzie, wskazuje on na możliwość korzystania z mobilnych punktów obsługi administracyjnej.
