Przewodniczący Parti Socialiste Paul Magnette zaskoczył swoją sobotnią wypowiedzią dla dziennika Le Soir. Jednoznacznie stwierdził, że powrót do nieograniczonego w czasie zasiłku dla bezrobotnych jest niemożliwy. Oznacza to, że frankofońscy socjaliści nie planują dążyć do cofnięcia reformy systemu świadczeń, wprowadzonej przez centroprawicowy rząd Arizony premiera Barta De Wevera. Takie stanowisko może jednak wywołać rozczarowanie wśród części tradycyjnego elektoratu PS.
Reforma zaczyna obowiązywać 1 stycznia
Wraz z początkiem nowego roku pierwsza grupa osób objętych reformą rządu De Wevera straci prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Zmiany dotyczą dwóch kategorii poszukujących pracy. Pierwszą stanowią osoby pobierające zasiłki z tytułu wejścia na rynek pracy, czyli świadczenia dla młodych, które nabyły do nich prawo najpóźniej 1 stycznia 2025 r. Druga grupa to bezrobotni znajdujący się w trzecim okresie świadczeniowym, otrzymujący ryczałtową kwotę i mający co najmniej 20 lat pełnego bezrobocia w trakcie swojej kariery zawodowej.
Reforma została przyjęta w celu ograniczenia wydatków publicznych w trudnym kontekście gospodarczym oraz w intencji wzmocnienia zachęt do powrotu na rynek pracy. Z politycznego punktu widzenia lewicowa opozycja mogła jedynie krytykować te rozwiązania i faktycznie w ostatnich miesiącach robiła to konsekwentnie.
Realizm polityczny czy błąd strategiczny?
Caroline Sägesser, badaczka z ośrodka analitycznego Crisp, nie ukrywa zdziwienia wypowiedzią przewodniczącego PS. Jej zdaniem co do meritum Magnette ma rację, bo to przejaw politycznego realizmu, jednak pytanie budzi sens publicznego ogłaszania takiego stanowiska właśnie teraz. Reformy rządu Arizony cieszą się bowiem znacznym poparciem opinii publicznej i trudno wyobrazić sobie powstanie większości parlamentarnej gotowej je odwrócić. Ekspertka zastanawia się jednak nad strategią lidera socjalistów i momentem, w którym zdecydował się na tak jednoznaczną deklarację.
Reforma dotknie łącznie około 185 000 osób. Już w styczniu prawo do zasiłku straci około 10 700 poszukujących pracy. Część z nich znajdzie zatrudnienie, inni zwrócą się o pomoc do CPAS/OCMW, czyli publicznych ośrodków pomocy społecznej. Nie wszyscy jednak będą mieli prawo do RIS, dochodu integracyjnego, między innymi z powodu dochodów osiąganych przez ich gospodarstwa domowe. Ryzyko popadnięcia w ubóstwo jest realne i podnoszone zarówno przez środowiska lewicowe, jak i związki zawodowe.
Prezent dla PTB?
Deklaracja Paula Magnette’a o braku zamiaru cofnięcia reformy może przynieść polityczne korzyści tym, którzy zapowiadają dalszą walkę o powrót do poprzedniego systemu. W praktyce oznacza to oddanie pola radykalnie lewicowej Partii Pracy Belgii, która konsekwentnie sprzeciwia się ograniczeniom w zasiłkach.
Caroline Sägesser dopuszcza hipotezę wyjaśniającą taki ruch lidera PS. Jej zdaniem partia jest wewnętrznie rozdarta między dwoma nurtami. Jeden ciąży w stronę silniejszej polaryzacji i bardziej lewicowego kursu, drugi odrzuca taką strategię i mógłby być bliższy ugrupowaniom centrowym, takim jak Les Engagés.
PS bliżej centrum?
Po porażce w ostatnich wyborach parlamentarnych i przejściu do opozycji Parti Socialiste rozpoczęła proces ideologicznej przebudowy. Kierunek, w jakim partia ostatecznie się ustawi, nie jest jeszcze przesądzony. W ostatnich miesiącach Paul Magnette pozostawał raczej w cieniu, unikając głośnych deklaracji.
Zdaniem badaczki z Crisp PS nie jest w stanie jednocześnie rywalizować o elektorat skrajnej lewicy i centrum. Wypowiedź Magnette’a może więc sugerować, że za głównego konkurenta uznaje on Les Engagés, a nie PTB. Oznaczałoby to świadomy wybór strategii centrowej zamiast próby odzyskania wyborców radykalnej lewicy.
To jednak dopiero pierwszy sygnał dotyczący przyszłego kursu ideologicznego frankofońskich socjalistów i należy go interpretować z ostrożnością. Jak podkreśla Caroline Sägesser, Paul Magnette jest doświadczonym politykiem, a okoliczności wywiadu również mają znaczenie. Czasem w rozmowie jedno zdanie może paść zbyt pochopnie i nabrać większego znaczenia, niż pierwotnie zakładano.
