Federalne Ministerstwo Finansów ogłosiło tuż przed świętami Bożego Narodzenia istotne ułatwienie dla osób i instytucji objętych obowiązkami związanymi z podatkiem od rachunków papierów wartościowych. Banki oraz osoby prywatne posiadające rachunki zagraniczne zyskają dodatkowy czas na dokonanie wymaganych prawem zgłoszeń dotyczących transferów oraz konwersji papierów wartościowych. Nowy termin wyznaczono na 31 stycznia 2026 r., co oznacza wyraźne wydłużenie w porównaniu z pierwotnie obowiązującą datą 31 grudnia 2025 r. Decyzja ta jest bezpośrednio związana z późnym udostępnieniem narzędzi informatycznych przez administrację skarbową.
Mechanizm przeciwdziałania unikaniu opodatkowania
Rząd federalny wprowadził szczególne regulacje, których celem jest ograniczenie praktyk pozwalających na omijanie podatku od rachunków papierów wartościowych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, konwersja papierów wartościowych zapisanych na rachunku na papiery imienne lub ich przeniesienie na inny rachunek jest co do zasady traktowana jako potencjalna próba uniknięcia opodatkowania. W takiej sytuacji administracja skarbowa może uwzględnić wartość przenoszonych lub konwertowanych aktywów przy sprawdzaniu, czy został przekroczony próg podatkowy wynoszący 1 milion euro. Jeżeli próg ten zostanie osiągnięty, fiskus może naliczyć należny podatek, o ile podatnik nie wykaże, że operacje miały inny, uzasadniony cel.
Zasady naliczania podatku i okres referencyjny
Podatek od rachunków papierów wartościowych obliczany jest w oparciu o tzw. okres referencyjny, który trwa od 1 października do 30 września kolejnego roku. W jego trakcie przeprowadzane są cztery wyceny wartości rachunków: na koniec grudnia, marca, czerwca oraz września. Na podstawie tych czterech pomiarów wyliczana jest średnia wartość rachunku. Jeżeli przekracza ona 1 milion euro, powstaje obowiązek podatkowy. W ramach mechanizmu przeciwdziałania unikaniu opodatkowania nałożono jednocześnie obowiązek zgłaszania wszystkich transferów oraz konwersji papierów wartościowych dokonanych w tym okresie.
Podział obowiązków między instytucje a osoby prywatne
W przypadku rachunków papierów wartościowych prowadzonych w Belgii odpowiedzialność za dokonanie zgłoszenia spoczywa na pośredniku finansowym, czyli banku lub domu maklerskim obsługującym rachunek. Inaczej wygląda sytuacja osób posiadających rachunki papierów wartościowych za granicą. W ich przypadku obowiązek zgłoszenia transferów lub konwersji papierów spoczywa bezpośrednio na podatniku, który musi samodzielnie poinformować belgijską administrację skarbową. Zasadniczo zgłoszenie powinno zostać złożone do ostatniego dnia miesiąca następującego po zakończeniu okresu referencyjnego, czyli do 31 października.
Dlaczego wprowadzono tolerancję administracyjną
Dla okresu referencyjnego kończącego się we wrześniu 2025 r. początkowo przewidziano przepis przejściowy, który umożliwiał składanie zgłoszeń do 31 grudnia 2025 r. Belgijska federacja sektora finansowego Febelfin zwróciła jednak uwagę na poważne trudności organizacyjne. Rozporządzenie królewskie określające szczegółowe zasady zgłaszania oraz aplikacja informatyczna DivTax, służąca do składania deklaracji, zostały udostępnione dopiero 12 grudnia 2025 r. W praktyce oznaczało to, że instytucje finansowe miały zaledwie kilkanaście dni na dostosowanie swoich systemów do nowych wymogów. W odpowiedzi na te sygnały administracja skarbowa zdecydowała się na wprowadzenie dodatkowej tolerancji administracyjnej.
Nowe terminy i możliwość uzupełniania zgłoszeń
Zgodnie z komunikatem Federalnej Służby Publicznej Finansów, wszystkie zgłoszenia, które pierwotnie miały zostać złożone do 31 grudnia 2025 r., mogą zostać przekazane do 31 stycznia 2026 r. Co istotne, administracja dopuściła także możliwość złożenia w tym terminie zgłoszenia niekompletnego, bez wskazywania wartości konwertowanych lub transferowanych papierów wartościowych. Takie zgłoszenie można następnie uzupełnić o brakujące dane najpóźniej do 30 kwietnia 2026 r. Rozwiązanie to ma szczególne znaczenie dla instytucji finansowych, które nie zdążyły w pełni przygotować swoich systemów informatycznych do nowych obowiązków sprawozdawczych.
Jak osoby prywatne mogą złożyć zgłoszenie
Osoby posiadające rachunki papierów wartościowych za granicą, które samodzielnie muszą zgłosić transfer lub konwersję papierów, mogą skorzystać z aplikacji DivTax dostępnej poprzez platformę MyMinfin.be. Po zalogowaniu się do systemu należy przejść do sekcji „Moja deklaracja”, a następnie wybrać zakładkę „Podatki różne”. W tej części dostępny jest formularz umożliwiający dokonanie wymaganego zgłoszenia zgodnie z przepisami przeciwdziałającymi unikaniu podatku od rachunków papierów wartościowych.
