Firma wydobywcza Sibelco musi w ciągu trzech miesięcy zakończyć eksploatację kamieniołomu Marnebel w gminie Bassenge, położonej w pobliżu Riemst przy granicy Belgii z Królestwem Niderlandów. Tak zdecydował Sąd Apelacyjny w Liège, uznając, że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w dolinie Jeker bez wymaganych pozwoleń. Sprawa trafiła do sądu z inicjatywy grupy obywatelskiej Goed Leven in de Jekervallei, która od lat domaga się ochrony tego obszaru o wysokich walorach przyrodniczych.
Zakaz wydobycia i ruchu ciężkiego sprzętu
Wyrok sądu wprowadza daleko idące ograniczenia dotyczące funkcjonowania kamieniołomu. Sibelco nie może prowadzić żadnych prac związanych z wykopywaniem gruntu, wydobyciem marglu ani innych surowców. Zabroniony jest również ruch ciężkich pojazdów na terenie obiektu, w tym ciężarówek, dźwigów oraz buldożerów.
Sąd dopuścił jedynie bardzo ograniczone wyjątki. Dozwolone pozostają wyłącznie działania niezbędne do zapobiegania rozprzestrzenianiu się gatunków inwazyjnych, które mogłyby zagrozić pobliskiemu obszarowi NATURA 2000, a także prace konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa, w szczególności związane z ryzykiem osunięć terenu i zawaleń.
W przypadku naruszenia zakazu firmie grozi kara finansowa w wysokości 10 000 euro za każdy dzień nieprzestrzegania wyroku, przy czym łączna suma kar może wynieść maksymalnie 900 000 euro.
Aktywiści mówią o przełomie
Grupa Goed Leven in de Jekervallei przyjęła decyzję sądu z wyraźnym zadowoleniem, określając ją jako istotny krok w wieloletniej walce o ochronę doliny Jeker. Jak podkreśla jeden z jej członków, Gilbert Bastiaens, wyrok oznacza, że po wschodniej stronie miejscowości nie będzie już wykopów, ruchu ciężarówek ani związanych z nimi zanieczyszczeń.
Jednocześnie aktywiści zaznaczają, że po zachodniej stronie Eben-Emael nadal funkcjonuje inny kamieniołom – Romont – który w dalszym ciągu prowadzi działalność wydobywczą.
Firma analizuje dalsze kroki
Sibelco poinformowało, że przyjęło wyrok do wiadomości i obecnie analizuje możliwości podjęcia kolejnych działań prawnych. Równocześnie przedsiębiorstwo złożyło już nowy wniosek o pozwolenie na kontynuowanie eksploatacji kamieniołomu przez następne 20 lat.
W swoim stanowisku firma podkreśla znaczenie tej koncesji dla zatrudnienia, zarówno w samej spółce, jak i u jej klientów. Zwraca również uwagę na planowaną rekultywację terenu, obejmującą działania na rzecz bioróżnorodności oraz funkcji rekreacyjnych. Według Sibelco kamieniołom stanowi ważny element długoterminowej strategii przedsiębiorstwa.
Przeciwnicy inwestycji zapowiadają jednak dalszy sprzeciw. Przeciwko nowemu wnioskowi o pozwolenie zebrano już ponad 1 000 podpisów. Firma deklaruje gotowość do konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami i uwzględniania ich uwag w kolejnych etapach postępowania.
