Przez ostatnie lata osoby pracujące w Belgii mogły w określonych przypadkach skorzystać z krótkiej nieobecności chorobowej bez konieczności przedstawiania zaświadczenia lekarskiego. Od 2026 r. zasady te zostaną jednak zaostrzone. Ograniczona zostanie możliwość pozostania w domu przez jeden dzień bez wizyty u lekarza, co ponownie wywołuje dyskusję na temat równowagi między prawami pracowników a potrzebami pracodawców.
Zasady obowiązujące od 2022 r.
Od 2022 r. w Belgii funkcjonowały przepisy umożliwiające pracownikom skorzystanie maksymalnie z trzech jednodniowych nieobecności chorobowych w roku kalendarzowym bez konieczności dostarczenia zwolnienia lekarskiego. Jedynym warunkiem było szybkie poinformowanie pracodawcy o chorobie i braku możliwości stawienia się w pracy.
Rozwiązanie to miało na celu odciążenie lekarzy pierwszego kontaktu oraz umożliwienie pracownikom dochodzenia do zdrowia przy drobnych infekcjach bez konieczności umawiania wizyty lekarskiej.
Nowe ograniczenia od 2026 r.
Od nowego roku liczba dni, w których można pozostać w domu bez zaświadczenia lekarskiego, zostanie zmniejszona z trzech do dwóch. Trzecia jednodniowa nieobecność chorobowa w danym roku będzie już wymagała przedstawienia oficjalnego zwolnienia wystawionego przez lekarza.
W praktyce oznacza to, że pracownik, który dwukrotnie skorzystał z takiej możliwości, przy kolejnej krótkiej chorobie będzie musiał udać się do lekarza rodzinnego, nawet jeśli dolegliwości są niewielkie i trwają tylko jeden dzień.
Nie wszyscy pracownicy objęci tymi samymi zasadami
Podobnie jak dotychczas, przepisy nie mają zastosowania automatycznie we wszystkich firmach. Pracodawcy zatrudniający mniej niż 50 osób mogą całkowicie zrezygnować z tej ulgi i wymagać zaświadczenia lekarskiego przy każdej nieobecności spowodowanej chorobą, nawet jeśli trwa ona tylko jeden dzień.
Dlatego osoby pracujące w mniejszych przedsiębiorstwach powinny sprawdzić regulamin pracy lub wewnętrzne zasady obowiązujące u ich pracodawcy, aby wiedzieć, jakie przepisy faktycznie ich dotyczą.
Skutki zmian dla rynku pracy
Dla pracowników nowe regulacje oznaczają mniejszą elastyczność w przypadku krótkotrwałych problemów zdrowotnych. Pojawiają się też obawy, że lekarze rodzinni ponownie zostaną obciążeni większą liczbą wizyt związanych z jednodniowymi nieobecnościami, co może zwiększyć presję na system opieki zdrowotnej.
Zmiany mogą być szczególnie odczuwalne dla osób mających trudności z szybkim umówieniem wizyty lekarskiej lub zmagających się z łagodnymi, krótkotrwałymi dolegliwościami.
Z punktu widzenia pracodawców zaostrzenie zasad może jednak prowadzić do ograniczenia absencji. Badanie przeprowadzone przez firmę Securex wykazało, że w firmach, które zrezygnowały z obowiązku przedstawiania zaświadczeń lekarskich, liczba dni nieobecności wzrosła o 44 procent.
Zasady, które pozostają bez zmian
Mimo wprowadzanych modyfikacji podstawowe obowiązki pracowników pozostają takie same. Choroba musi być niezwłocznie zgłoszona pracodawcy. W przypadku nieobecności trwającej dłużej niż jeden dzień zaświadczenie lekarskie nadal jest wymagane od drugiego dnia choroby, tak jak miało to miejsce dotychczas.
