Parlament Walonii podczas nocnej sesji z czwartku na piątek przyjął pakiet reform finansowych dotyczących wynagrodzeń oraz świadczeń dla klasy politycznej i pracowników administracji parlamentarnej. Zmiany obejmują trzy główne obszary: system emerytalny deputowanych regionalnych, zamrożenie indeksacji płac wszystkich polityków do końca obecnej kadencji oraz zaostrzenie zasad przechodzenia na wcześniejszą emeryturę przez personel parlamentu. Całość wpisuje się w szerszą strategię oszczędności budżetowych i ma ograniczyć koszty funkcjonowania władz regionalnych.
Emerytury parlamentarzystów według nowych zasad
Deputowani parlamentu Walonii zatwierdzili nowy regulamin określający sposób naliczania przyszłych emerytur parlamentarzystów. Do tej pory wysokość świadczenia była obliczana na podstawie ostatniego pobieranego wynagrodzenia, co stawiało deputowanych w wyraźnie uprzywilejowanej pozycji wobec innych pracowników. Zgodnie z nowymi przepisami podstawą obliczeń będzie średnia płaca z ostatnich dziesięciu lat sprawowania mandatu. Dla parlamentarzystów urodzonych przed 1 stycznia 1962 r. przewidziano okres przejściowy – w ich przypadku uwzględniana będzie średnia z pięciu ostatnich lat.
Reforma obejmuje także inne zmiany. Dodatek urlopowy dla emerytowanych deputowanych zostanie ujednolicony z zasadami obowiązującymi w powszechnym systemie emerytalnym sektora publicznego. Dodatkowo do zagranicznych emerytur parlamentarzystów zastosowany zostanie tzw. pułap Wijninckxa, czyli mechanizm ograniczający wysokość dodatkowych świadczeń finansowanych ze środków publicznych.
Opozycja: to wciąż za mało
Opozycja, choć generalnie pozytywnie ocenia sam kierunek reform, uważa je za niewystarczające. Germain Mugemangango, przewodniczący klubu PTB w parlamencie Walonii, podkreśla, że deputowani nadal pozostają w uprzywilejowanej sytuacji. Według jego wyliczeń parlamentarzysta z pełnym stażem może liczyć na emeryturę sięgającą nawet 7 100 euro brutto miesięcznie. Co więcej, zaledwie 10–12 lat pełnienia mandatu wystarcza, by uzyskać świadczenie odpowiadające średniej emeryturze pracownika najemnego.
Partia Les Engagés, współtworząca koalicję rządzącą, zwraca uwagę, że obecny pakiet jest kontynuacją wcześniejszych zmian. Parlament regionu już wcześniej ograniczył odprawy dla kończących kadencję deputowanych do maksymalnie jednego roku. Zaostrzono także warunki dostępu do pełnej emerytury parlamentarnej – wymagany staż był stopniowo wydłużany: z 20 lat obowiązujących przed 2014 r., przez 36 lat, aż do obecnych 45 lat kariery zawodowej.
Stéphane Hazée, przewodniczący klubu Zielonych z Ecolo, podziela krytyczne stanowisko PTB. Postuluje on pełne zrównanie systemu emerytalnego deputowanych z zasadami obowiązującymi pozostałych mieszkańców Belgii, bez jakichkolwiek przywilejów wynikających z pełnienia funkcji publicznych.
Zamrożenie wynagrodzeń do końca kadencji
Drugim filarem pakietu oszczędnościowego jest zamrożenie indeksacji wynagrodzeń polityków do końca obecnej kadencji parlamentu. Oznacza to brak automatycznych podwyżek dostosowujących pensje deputowanych i członków rządu regionalnego do wzrostu kosztów życia.
Poprawkę w tej sprawie złożyli wspólnie Jean-Paul Bastin z Les Engagés oraz Valérie De Bue, przewodnicząca klubu MR. Bastin argumentował, że klasa polityczna musi dawać przykład. Jego zdaniem nie można oczekiwać wyrzeczeń od mieszkańców Walonii, jeśli sami politycy nie są gotowi ponosić podobnych konsekwencji.
Co istotne, także opozycyjna Partia Socjalistyczna zaproponowała poprawkę o identycznej treści, co pokazuje ponadpartyjny konsensus w tej kwestii. Zamrożenie indeksacji obejmie wszystkie szczeble władzy regionalnej i będzie obowiązywać do końca kadencji.
Surowsze zasady wcześniejszych emerytur dla pracowników parlamentu
Trzecim elementem reform są zmiany dotyczące pracowników administracji parlamentu Walonii. Dotychczasowe zasady przechodzenia na wcześniejszą emeryturę należały do najbardziej korzystnych w porównaniu z innymi sektorami.
Nowe przepisy skracają maksymalny okres korzystania z systemu przedemerytalnego z 72 do 24 miesięcy. Jednocześnie podniesiono wymagany staż pracy – zamiast dotychczasowych 10 lat konieczne będzie co najmniej 15 lat zatrudnienia w administracji parlamentarnej.
Zmodyfikowano również wysokość świadczeń wypłacanych w okresie przedemerytalnym. Przez pierwsze sześć miesięcy pracownik otrzyma 90 procent dotychczasowej pensji, w kolejnym półroczu 80 procent, a w ostatnich dwunastu miesiącach – 75 procent wynagrodzenia.
Eksperci podkreślają, że mimo wyraźnego zaostrzenia zasad nowe warunki wciąż pozostają relatywnie korzystne na tle innych instytucji publicznych oraz sektora prywatnego. Są również łagodniejsze niż rozwiązania zapowiadane na innych szczeblach władzy w Belgii.
Flandria również ogranicza przywileje
Podobne decyzje nie zapadły wyłącznie w Walonii. Dzień wcześniej, także podczas nocnej sesji, zbliżony pakiet reform przyjął parlament Flandrii. Wskazuje to na szerszy trend ograniczania przywilejów belgijskiej klasy politycznej w obliczu napiętej sytuacji finansów publicznych oraz rosnących oczekiwań społecznych dotyczących oszczędności w wydatkach państwa.