Zamknięte od maja 2018 r. Muzeum Ixelles nie przyjmie zwiedzających wcześniej niż pod koniec 2026 r., a najbardziej realnym terminem ponownego otwarcia pozostaje wiosna 2027 r. Dyrektorka instytucji Claire Leblanc potwierdziła w rozmowie z Bruzz, że zakończenie generalnego remontu ponownie uległo przesunięciu. To kolejna korekta harmonogramu jednej z najdłużej trwających renowacji muzealnych w Brukseli.
Pierwotnie planowana czteroletnia przerwa w działalności muzeum może ostatecznie wydłużyć się do niemal dziewięciu lat. Instytucja zlokalizowana na Ixelles, znana z bogatej kolekcji sztuki belgijskiej i międzynarodowej, pozostaje zamknięta znacznie dłużej, niż zakładano w momencie ogłaszania projektu modernizacji. Kolejne trudności techniczne na placu budowy wymusiły ponowną rewizję terminów.
Przyczyny kolejnych opóźnień
Jak wynika z informacji przekazanych przez kierownictwo muzeum, wcześniejszy cel zakładający zakończenie prac na początku 2026 r. okazał się nierealny z powodu nieprzewidzianych komplikacji technicznych pojawiających się w trakcie robót. Szczegóły tych problemów nie zostały upublicznione, jednak ich skala była na tyle istotna, że wymagała znaczącej zmiany harmonogramu.
Obecnie zakłada się, że zasadnicze prace budowlane zakończą się latem 2026 r. Następnie rozpocznie się etap aranżacji przestrzeni wystawienniczych i przygotowania scenografii ekspozycji. Faza ta obejmuje m.in. projektowanie układu sal, instalację systemów oświetlenia, przygotowanie zaplecza technicznego oraz infrastruktury informacyjnej i edukacyjnej.
Dopiero po zakończeniu tych działań możliwe będzie stopniowe udostępnianie muzeum publiczności. Rozważany jest wariant etapowego otwierania – początkowo wybranych sal lub sekcji, a następnie pozostałych części obiektu. Ostateczny scenariusz nie został jednak jeszcze przesądzony.
Zakres transformacji architektonicznej
Renowacja Muzeum Ixelles wykracza daleko poza standardową modernizację techniczną. Projekt zakłada gruntowną przebudowę całego kompleksu i stworzenie spójnej struktury z kilku dotychczas słabo powiązanych ze sobą budynków.
Jednym z głównych założeń jest znaczące powiększenie powierzchni wystawienniczej, co umożliwi prezentację większej części zbiorów oraz organizację bardziej rozbudowanych wystaw czasowych. Projekt obejmuje także poprawę komunikacji wewnętrznej między budynkami, eliminując dotychczasowe bariery w poruszaniu się po muzeum.
Nowością będzie również udostępnienie ogrodów muzealnych, które dotąd pozostawały zamknięte dla publiczności. Po zakończeniu prac mają one stać się integralnym elementem wizyty, oferując przestrzeń do odpoczynku i refleksji w otoczeniu zieleni.
Całkowitej przebudowie podlega także plac przed wejściem do muzeum. W nowej koncepcji przewidziano m.in. kawiarnię muzealną, która ma pełnić funkcję miejsca spotkań nie tylko dla zwiedzających, ale również dla mieszkańców dzielnicy. Celem jest większe otwarcie instytucji na lokalną społeczność i silniejsze wpisanie jej w codzienne życie okolicy.
Etapowa realizacja i dotychczasowe prace
Mimo kolejnych przesunięć projekt jest konsekwentnie realizowany. Pierwszy etap robót zakończono już w 2022 r. i obejmował on kluczowe prace konstrukcyjne oraz instalacyjne, stanowiące podstawę dalszej przebudowy.
Podział inwestycji na etapy wynikał zarówno z jej skali, jak i z potrzeby zachowania ciągłości wybranych działań muzeum. Choć główna siedziba pozostaje zamknięta, instytucja nie zaprzestała całkowicie swojej działalności.
Aktywność muzeum w czasie zamknięcia
W okresie remontu Muzeum Ixelles rozwijało liczne projekty realizowane poza swoją siedzibą, określane jako „hors les murs”. Dzięki nim instytucja utrzymała kontakt z publicznością i kontynuowała działalność edukacyjną oraz kulturalną.
Szczególnym uznaniem cieszył się program „Museum à la maison”, który przyniósł muzeum europejską nagrodę Art Explora. Inicjatywa ta umożliwiła dotarcie do osób, które nie mogły uczestniczyć w tradycyjnych wizytach muzealnych, i była intensywnie rozwijana w okresie pandemii.
Czas zamknięcia wykorzystano również na prace konserwatorskie przy zbiorach. Brak ekspozycji publicznej pozwolił na przeprowadzenie długotrwałych zabiegów restauratorskich oraz na dalsze wzbogacanie kolekcji o nowe nabytki.
Perspektywy ponownego otwarcia
Kierownictwo muzeum nie ujawnia jeszcze szczegółów dotyczących przyszłych wystaw, zapowiada jednak prezentację wielu dzieł dotąd niepokazywanych publicznie. Część z nich to nowe nabytki dokonane w ostatnich latach, inne pochodzą z magazynów i zostały poddane konserwacji w trakcie remontu.
Rozszerzona przestrzeń ekspozycyjna i nowa koncepcja aranżacji mają umożliwić pełniejszą prezentację zbiorów oraz organizację bardziej ambitnych wystaw czasowych. Modernizacja ma wzmocnić pozycję Muzeum Ixelles na kulturalnej mapie Brukseli.
Przeciągająca się renowacja pokazuje, jak złożone są projekty modernizacji instytucji kultury w historycznych obiektach. Konieczność pogodzenia ochrony dziedzictwa z wymogami nowoczesnego muzeum często oznacza dłuższy czas realizacji i potrzebę elastycznego reagowania na pojawiające się wyzwania techniczne.
