Rada Ministrów zatwierdziła w piątek w drugim czytaniu pakiet ustaw stanowiących podstawę reformy systemu emerytalnego, przygotowanej przez ministra Jana Jambona. Równocześnie rząd przyjął obszerną nowelizację przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych, której celem jest uproszczenie systemu fiskalnego oraz stopniowe zwiększenie kwoty wolnej od podatku. Oba projekty zostały formalnie zakończone na etapie rządowym i mogą teraz trafić pod obrady Izby Reprezentantów.
Koniec z preferencyjnymi warunkami przechodzenia na emeryturę
Zatwierdzona reforma emerytalna obejmuje wszystkie trzy obowiązujące w Belgii systemy: pracowniczy, urzędniczy oraz dla osób samozatrudnionych. Jednym z kluczowych elementów zmian jest stopniowe wygaszanie preferencyjnych progów wiekowych umożliwiających wcześniejsze przejście na emeryturę, które dotychczas przysługiwały m.in. żołnierzom oraz pracownikom kolei zatrudnionym w HR-Rail.
Nowe przepisy przewidują również wydłużenie okresu referencyjnego służącego do obliczania emerytur urzędników państwowych, likwidację preferencyjnych tantiem oraz współczynników podwyższających wysokość świadczeń. Zmienione zostaną także zasady zaliczania do stażu emerytalnego okresów urlopowych, pozostawania w dyspozycji pracodawcy, przerw w karierze zawodowej oraz innych form nieobecności w pracy. Rząd zdecydował ponadto o zniesieniu możliwości przechodzenia na emeryturę z tytułu niezdolności fizycznej do pracy.
Nowa ścieżka dla osób z długim stażem
We wszystkich trzech systemach emerytalnych wprowadzona zostanie jednocześnie dodatkowa możliwość wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej. Skorzystają z niej osoby, które ukończyły 60 lat i mogą wykazać się co najmniej 42 latami faktycznie przepracowanego stażu, przy czym każdy rok kariery musi obejmować minimum 234 dni realnie wykonywanej pracy. Rozwiązanie to ma odpowiadać na postulaty środowisk reprezentujących pracowników z bardzo długim stażem zawodowym.
Centralnym elementem reformy pozostaje mechanizm bonus-malus, który zacznie obowiązywać od 2027 r. System ten przewiduje zwiększenie wysokości emerytury dla osób kontynuujących pracę po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego oraz proporcjonalne obniżenie świadczenia w przypadku wcześniejszego zakończenia kariery zawodowej.
Wyższa kwota wolna od podatku
Równolegle Rada Ministrów przyjęła w drugim czytaniu projekt ustawy reformującej kodeks podatku dochodowego od osób fizycznych. Dokument został dostosowany do uwag Rady Stanu i porządkuje zapisy umowy koalicyjnej, uzupełniając je o rozwiązania upraszczające obowiązujące przepisy oraz usuwające dotychczasowe niejasności interpretacyjne.
Głównym założeniem reformy jest stopniowe podnoszenie kwoty przychodu zwolnionej z opodatkowania do końca obecnej kadencji parlamentarnej. Konkretne poziomy tego wzrostu nie zostały jednak na tym etapie ujawnione. Projekt zakłada także reformę dodatków do kwoty wolnej, ze szczególnym uwzględnieniem rodzin z pierwszym dzieckiem na utrzymaniu. Istotną zmianą będzie również włączenie zasiłku integracyjnego do deklaracji podatkowej, co ma pozwolić na pełniejsze uwzględnienie dochodów przy obliczaniu zobowiązań fiskalnych.
Zmiany dla małżeństw i emerytów
Nowelizacja przewiduje korekty w funkcjonowaniu ilorazu małżeńskiego. W przypadku par, w których żaden z partnerów nie pobiera emerytury, kwota transferowana pomiędzy małżonkami będzie stopniowo zmniejszana o połowę do 2029 r. Dla emerytów zaplanowano natomiast bardzo łagodne, rozłożone na okres 20 lat wygaszanie tego mechanizmu.
Osoby, które po przejściu na emeryturę nadal będą aktywne zawodowo, zostaną objęte nową składką w wysokości 33 proc. od uzyskiwanych dochodów. Jednocześnie rząd zdecydował o ponownym rozszerzeniu systemu opodatkowania praw autorskich na zawody związane z sektorem cyfrowym.
Ulgi dla przedsiębiorców i pracowników
Pakiet ustaw obejmuje również obniżenie specjalnej składki na ubezpieczenie społeczne, co ma przynieść osobom pracującym nawet do 350 euro netto dodatkowego dochodu rocznie. Dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą – zarówno jako główne, jak i dodatkowe źródło utrzymania – przewidziano nową ulgę podatkową. Osoby samozatrudnione działające poza strukturą spółek skorzystają ze zniesienia sankcji podatkowej za niewystarczające wpłaty zaliczek na podatek.
Od 2026 r. zwiększony zostanie również bonus zatrudnieniowy, z którego skorzystają przede wszystkim osoby osiągające najniższe wynagrodzenia. Cały pakiet legislacyjny może teraz trafić do parlamentu, gdzie rozpocznie się zasadniczy etap prac ustawodawczych.