W środę wieczorem walońscy parlamentarzyści zatwierdzili – w trybie pilnym i przejściowym – nowe przepisy mające zapewnić ciągłość funkcjonowania systemu lokalnych agencji zatrudnienia (ALE) w obliczu nadchodzącej federalnej reformy zasiłków dla bezrobotnych. Dekret jest odpowiedzią regionu na zmiany, które wejdą w życie wraz z początkiem przyszłego roku i znacząco ograniczą grupę osób uprawnionych do korzystania z tego narzędzia aktywizacji zawodowej.
Tłem dla przyjętych regulacji jest reforma wprowadzona na szczeblu federalnym, która od 1 stycznia 2026 r. przewiduje dostęp do systemu ALE wyłącznie dla osób pobierających świadczenie integracyjne (revenu d’intégration sociale). W praktyce oznaczałoby to wykluczenie z programu wielu osób poszukujących pracy, dotychczas mogących korzystać z tego rodzaju wsparcia.
Trzy filary nowych przepisów
Przyjęty dekret opiera się na trzech rozwiązaniach:
Po pierwsze, przewiduje włączenie do ALE osób poszukujących pracy, które nie otrzymują ani zasiłku dla bezrobotnych, ani świadczenia integracyjnego, ani równoważnej pomocy socjalnej. Dzięki temu osoby znajdujące się poza tradycyjnymi systemami wsparcia nie zostaną pozbawione możliwości aktywizacji zawodowej.
Po drugie, przepisy rozszerzają dostęp do programu na osoby pobierające zasiłki, które nie spełniają wymogu dwunastomiesięcznej rejestracji jako osoby poszukujące pracy – pod warunkiem że ich poziom zatrudnialności został oceniony jako niski lub bardzo niski. W takim przypadku konieczne jest uznanie udziału w ALE przez walońską służbę Forem za element właściwego planu powrotu na rynek pracy.
Po trzecie, dekret zakłada wliczanie aktywności wykonywanej w ramach ALE do oceny wysiłków bezrobotnego w poszukiwaniu pracy – o ile zadania te zostały ujęte w indywidualnym planie działania i obejmują co najmniej 45 godzin miesięcznie.
Minister: działamy, by uniknąć luki w systemie
Waloński minister zatrudnienia Pierre-Yves Jeholet (MR) podkreślił tymczasowy charakter wprowadzonych przepisów i zapowiedział głębszą reformę sektora usług lokalnych. Zwrócił uwagę, że szybka interwencja była niezbędna, aby uniknąć przerwania świadczenia usług przez pracowników ALE oraz zagwarantować, że osoby wykluczone z federalnego systemu zasiłków nie zostaną pozostawione bez wsparcia. Dekret ma stanowić doraźną odpowiedź na sytuację kryzysową, a jednocześnie przygotować grunt pod szerszą przebudowę całego ekosystemu zatrudnienia lokalnego.
Przepisy zostały przyjęte głosami koalicji rządzącej MR–Engagés.
Opozycja wstrzymała się od głosu
PS, PTB i Ecolo nie zagłosowały przeciwko dekretowi, ale wstrzymały się od poparcia. Przedstawiciele lewicy przyznali, że interwencja była konieczna, jednak zwrócili uwagę na warunki wynagrodzeń osób pracujących w systemie ALE.
Posłanka PS Dorothée De Rodder podkreśliła, że osoby zatrudnione w ALE otrzymują 4,10 euro za godzinę, a maksymalny wymiar aktywności wynosi 45 godzin miesięcznie – co daje 184,50 euro. Jak zaznaczyła, trudno mówić o realnym wsparciu, jeśli dochód z takiej pracy nie pozwala na samodzielne utrzymanie.
Dekret wejdzie w życie 1 stycznia 2026 r., równolegle z federalną reformą systemu zasiłków dla bezrobotnych.
