Belgijskie stowarzyszenia reprezentujące sektor atrakcji turystycznych wystosowały wspólny apel o przesunięcie w czasie planowanej podwyżki stawki VAT, która ma objąć ich działalność. W obliczu zbliżających się zmian podatkowych, znacząco obciążających branżę turystyczną, organizacje alarmują o możliwym destabilizującym wpływie tej decyzji na sytuację ekonomiczną całego sektora.
Przedstawiciele federacji wydali w czwartek wspólne oświadczenie, ostro krytykując propozycję zawartą w porozumieniu budżetowym rządu federalnego. Podwyżka stawki VAT z 6 do 12 procent oznaczałaby faktyczne podwojenie obciążeń podatkowych, co – jak wskazują – może zachwiać kruchą równowagą finansową wielu przedsiębiorstw z branży atrakcji turystycznych.
Jednocześnie federacje zwracają uwagę, że obciążenia fiskalne narastają również na poziomie lokalnym. Gminy, prowincje i władze regionalne wprowadzają lub podnoszą różne opłaty dotyczące sektora turystycznego, co dodatkowo pogarsza sytuację finansową operatorów.
Akumulacja obciążeń w trudnym okresie
Przedstawiciele branży podkreślają, że proponowana podwyżka VAT może „zakłócić równowagę ekonomiczną” atrakcji turystycznych w wyjątkowo niekorzystnym momencie. W ostatnich latach operatorzy musieli zmierzyć się z nagromadzeniem nowych kosztów, które mocno osłabiły ich kondycję finansową.
Choć komunikat nie wymienia wprost źródeł tych obciążeń, branża wciąż odczuwa skutki pandemii COVID-19, gwałtownego wzrostu kosztów energii oraz presji inflacyjnej, które znacząco zwiększyły koszty operacyjne.
Niekorzystne porównania z krajami sąsiednimi
Federacje ostrzegają, że podwyżka VAT może osłabić międzynarodową konkurencyjność belgijskich atrakcji turystycznych. Podczas gdy Belgia planuje zwiększenie opodatkowania, wiele krajów sąsiednich stosuje obniżone stawki VAT w sektorze kultury i rekreacji, aby wspierać jego rozwój i przyciągać odwiedzających.
Taka dysproporcja może prowadzić do odpływu klientów do atrakcji zlokalizowanych tuż za granicą, co w praktyce miałoby bezpośredni wpływ na dochody belgijskich przedsiębiorców i pogłębiłoby ich problemy finansowe.
Szerszy kontekst reformy VAT
Podwyżka VAT dla atrakcji turystycznych jest częścią szerszego pakietu zmian podatkowych przygotowanych przez rząd federalny. Reformy obejmą również inne elementy oferty turystycznej – m.in. noclegi hotelowe i posiłki na wynos. Z punktu widzenia mieszkańców Belgii oznacza to wzrost cen wielu usług rekreacyjnych, co może wpływać na decyzje dotyczące sposobu spędzania wolnego czasu.
Problemy z umowami i ustaleniami cenowymi
W oświadczeniu federacje zwracają także uwagę na trudności praktyczne związane z szybkim wdrożeniem zmian. Wiele atrakcji turystycznych zdążyło już ustalić cenniki na rok 2026, zanim ogłoszono plany podwyżki VAT. Nagła konieczność korekty taryf może prowadzić do problemów prawnych oraz niespójności w systemach cenowych.
„Zmiana stawki VAT w tak krótkim terminie pociągałaby za sobą ryzyko kontraktowe oraz niespójności w taryfach” – argumentują federacje. Operatorzy znajdują się więc między obowiązującymi już umowami a koniecznością pokrycia wyższych kosztów podatkowych.
Zagrożenia dla inwestycji i zatrudnienia
Organizacje branżowe ostrzegają, że większe obciążenia podatkowe mogą doprowadzić do ograniczenia inwestycji, a w konsekwencji także do redukcji zatrudnienia. Dezinwestycje w sektorze atrakcji turystycznych odbiją się nie tylko na operatorach, lecz także na pracownikach oraz firmach współpracujących z branżą – od obsługi technicznej i cateringu po transport i marketing.
Turystyka w Belgii jest istotnym elementem gospodarki, generującym miejsca pracy w wielu sektorach. Osłabienie atrakcji turystycznych mogłoby więc wywołać efekt domina, uderzając w szeroki krąg pracowników i usługodawców.
Konkretne postulaty branży
W odpowiedzi na planowaną reformę federacje formułują dwa kluczowe postulaty. Po pierwsze, domagają się odroczenia podwyżki VAT „co najmniej do 1 stycznia 2027 roku”, aby zapewnić przewidywalne i spójne wdrożenie zmian oraz umożliwić operatorom odpowiednie przygotowanie się do nowych warunków.
Po drugie, apelują o zamrożenie wzrostu oraz wprowadzania nowych podatków i opłat turystycznych na poziomie lokalnym. Wskazują, że rosnąca presja fiskalna na różnych szczeblach administracji coraz bardziej osłabia konkurencyjność belgijskich atrakcji.
Perspektywy i możliwe scenariusze
Ostateczna decyzja w sprawie terminu podwyżki VAT należy do rządu federalnego, który musi uwzględnić zarówno potrzeby budżetowe, jak i stabilność branży turystycznej. Apel federacji stanowi ważny głos w debacie publicznej i może wpłynąć na ostateczny kształt reformy.
Obecna sytuacja pokazuje szersze wyzwanie stojące przed władzami Belgii: konieczność pogodzenia zwiększania wpływów budżetowych z ochroną sektorów szczególnie wrażliwych na wzrost obciążeń podatkowych, których osłabienie mogłoby mieć długofalowe skutki dla gospodarki.
