Belgijska koalicja Arizona osiągnęła porozumienie dotyczące wprowadzenia kredytu rodzinnego – reformy, która ma zunifikować różne formy urlopów związanych z opieką nad dzieckiem. System zacznie obowiązywać w 2026 roku, a jego pierwszym praktycznym efektem będzie dodatkowy tydzień urlopu przy narodzinach dziecka. Informacje te potwierdziła partia CD&V, od lat zabiegająca o wprowadzenie tej reformy.
Koncepcja kredytu rodzinnego, popierana m.in. przez flamandzkich chrześcijańskich demokratów, zakłada połączenie istniejących urlopów w jeden przejrzysty pakiet. W języku niderlandzkim nazywa się go często „plecakiem”, czyli zestawem uprawnień przypisanych bezpośrednio do dziecka. Jest to znacząca zmiana, ponieważ odchodzi się od podziału na prawa matki i ojca – pakiet przysługuje dziecku, a rodzice decydują, jak go między sobą podzielą.
Integracja różnych form urlopów w jeden system
W kredycie rodzinnym mają znaleźć się urlop macierzyński, urlop rodzicielski oraz urlop tematyczny (crédit-temps/tijdskrediet) przeznaczony na opiekę nad dzieckiem. Aktualnie funkcjonują one jako odrębne systemy, co często utrudnia rodzicom planowanie opieki i korzystanie z przysługujących świadczeń. Reforma ma uprościć obowiązujące zasady i stworzyć jednolity, łatwiejszy do zrozumienia mechanizm.
Jednym z kluczowych celów reformy jest zachęcanie do bardziej sprawiedliwego podziału obowiązków między rodzicami. System ma promować równe zaangażowanie w opiekę nad dzieckiem, jednocześnie pozostawiając rodzinom swobodę w podejmowaniu decyzji o sposobie wykorzystania przyznanego pakietu urlopowego.
Równe traktowanie różnych grup zawodowych
Jednym z najważniejszych aspektów reformy jest ujednolicenie zasad dla wszystkich osób pracujących. Obecnie zasady dotyczące urlopów rodzicielskich różnią się w zależności od tego, czy rodzic jest pracownikiem najemnym, osobą samozatrudnioną czy urzędnikiem publicznym. Nowy kredyt rodzinny ma objąć wszystkich w jednakowy sposób, eliminując dotychczasowe różnice.
Zmiana ta będzie szczególnie istotna dla osób prowadzących działalność na własny rachunek, które do tej pory miały ograniczony dostęp do niektórych form urlopów. Ujednolicony system ma zapewnić sprawiedliwe warunki niezależnie od formy zatrudnienia i ułatwić rodzicom poświęcenie czasu na opiekę nad dzieckiem.
Uproszczenie i większa dostępność
Najważniejszym celem reformy jest zwiększenie dostępności urlopów i uproszczenie zasad dla rodziców. Koalicja Arizona uzgodniła przygotowanie przepisów, które wprowadzą kredyt rodzinny do belgijskiego prawa. Pierwszym krokiem będzie dodatkowy tydzień urlopu po narodzinach dziecka, który ma wejść w życie już w przyszłym roku.
Propozycja kredytu rodzinnego była jednym z kluczowych postulatów CD&V, mającym poprawić sytuację rodzin wychowujących dzieci. Pomysł ten znalazł się także w umowie koalicyjnej, co wskazuje na szerokie poparcie dla reformy.
Celem zmian jest nie tylko zwiększenie dostępności istniejących urlopów, ale również ułatwienie ich wykorzystania dzięki stworzeniu bardziej elastycznego i spójnego systemu. Reforma wpisuje się w europejskie trendy w zakresie wspierania rodziców oraz wyrównywania szans w łączeniu pracy z życiem rodzinnym. Jej wprowadzenie ma odpowiedzieć na zmieniające się modele rodzinne i rosnące oczekiwania społeczne dotyczące równowagi między pracą a opieką nad dziećmi.
