W negocjacjach budżetowych rządu federalnego Belgii nastąpił istotny przełom – ogólna podwyżka stawek VAT nie jest już brana pod uwagę jako element pakietu fiskalnego. Informację potwierdził VRT NWS, wskazując na ustępstwo wobec stanowiska frankofońskich liberałów z MR, którzy od początku zdecydowanie sprzeciwiali się temu rozwiązaniu. Decyzja ta zmienia kierunek dyskusji o konsolidacji finansów publicznych i przesuwa akcent na selektywne korekty stawek dla wybranych kategorii produktów i usług.
Podstawowe stawki VAT pozostaną bez zmian
Dziennikarz polityczny Bart Verhulst potwierdził, że główne stawki VAT pozostaną na poziomie 6, 12 i 21 procent. „Stawka 21 procent nie wzrośnie do 22 procent” – podkreślił. To szczególnie ważna informacja dla mieszkańców Belgii i przedsiębiorców obawiających się dalszego wzrostu kosztów życia i prowadzenia działalności.
Rezygnacja z ogólnej podwyżki VAT to odpowiedź na obawy dotyczące inflacji i siły nabywczej gospodarstw domowych, które w ostatnich latach mierzyły się ze wzrostem cen energii, żywności i usług.
Selektywne podniesienie stawek dla wybranych produktów
Choć ogólna podwyżka VAT zniknęła z agendy, rząd rozważa modyfikacje obejmujące konkretne towary i usługi. „To, co dziś podlega stawce 6 procent, mogłoby zostać przesunięte na 12 lub 21 procent. Wśród tych pozycji znajdują się m.in. pestycydy, bilety do muzeów czy na spektakle” – wyjaśnił Verhulst.
Strategia ta pozwala na zwiększenie dochodów budżetowych bez dodatkowego obciążenia większości konsumentów. Odzwierciedla również priorytety rządu dotyczące polityki środowiskowej oraz finansowania sektora kultury.
Gaz ziemny i renowacje w centrum uwagi
Największe kontrowersje budzi propozycja podniesienia stawki VAT na gaz ziemny z 6 do 12 procent. Taka zmiana bezpośrednio obciążyłaby gospodarstwa domowe, szczególnie w miesiącach zimowych. W kontekście transformacji energetycznej i dyskusji o przystępnych cenach energii ta propozycja może spotkać się z silnym sprzeciwem społecznym.
Niektóre źródła wskazują również na możliwość podniesienia VAT w sektorze renowacji budynków. To budzi duże zastrzeżenia, ponieważ Belgia od lat promuje modernizację energetyczną jako element strategii redukcji emisji i poprawy efektywności energetycznej. Wyższy VAT mógłby podciąć tempo inwestycji remontowych i utrudnić realizację celów klimatycznych.
Wznowienie negocjacji jako sygnał nadziei
Główni ministrowie rządu De Wevera spotkali się ponownie po raz pierwszy od 6 listopada, gdy premier poprosił króla o interwencję w związku z impasem negocjacyjnym. „Sam fakt, że rozmowy zostały wznowione, oznacza, że premier widzi szansę na postęp. Widać pewne oznaki otwartości” – ocenił Verhulst.
Powrót do rozmów po kilku tygodniach przerwy sugeruje, że w koalicji pojawiła się gotowość do szukania kompromisu.
Odbudowa zaufania w ramach koalicji
„Najpierw trzeba było odbudować zaufanie, które zostało mocno nadwyrężone” – wskazał Verhulst. Premier Bart De Wever prowadził intensywne rozmowy zarówno z ministrami, jak i liderami koalicyjnych partii, starając się znaleźć wspólny mianownik dla dalszych negocjacji.
Ta dwutorowa strategia odzwierciedla złożoność belgijskiej sceny politycznej. Rząd De Wevera, określany nazwą „Arizona” ze względu na kolory partii go tworzących, łączy ugrupowania o odmiennych podejściach ideologicznych – co naturalnie generuje napięcia podczas ustalania trudnych decyzji fiskalnych.
Implikacje dla konsolidacji budżetowej
Rezygnacja z ogólnej podwyżki VAT oznacza konieczność poszukiwania innych źródeł dochodów lub oszczędności. Belgia zmaga się z wysokim deficytem i długiem publicznym, a Komisja Europejska wielokrotnie apelowała o reformy strukturalne i działania konsolidacyjne.
Selektywne zmiany w stawkach VAT mogą przynieść dodatkowe środki, ale nie zastąpią wpływów z ogólnej podwyżki. Dlatego rząd będzie musiał rozważyć inne działania, m.in. oszczędności w wydatkach publicznych czy dostosowania w systemie ubezpieczeń społecznych.
Perspektywy dla mieszkańców Belgii
Dla polskich i innych mieszkańców Belgii rezygnacja z ogólnej podwyżki VAT stanowi wyraźną ulgę, zwłaszcza wobec rosnących kosztów życia. Jednak potencjalne selektywne zmiany – szczególnie te dotyczące gazu lub prac renowacyjnych – mogą mieć bezpośredni wpływ na budżety domowe i decyzje inwestycyjne związane z modernizacją mieszkań.
Przebieg negocjacji budżetowych będzie kluczowy zarówno dla stabilności rządu, jak i dla finansowej sytuacji mieszkańców w kolejnych latach. Wypracowanie równowagi między konsolidacją budżetową a ochroną siły nabywczej pozostaje jednym z największych wyzwań dla rządu Barta De Wevera.