Belgijski system kontroli opieki zdrowotnej odnotował w tym roku znaczną liczbę nieprawidłowości w rozliczeniach medycznych. Jak poinformował w piątek dziennik De Tijd, Służba Oceny i Kontroli Medycznej (SECM) działająca w ramach Krajowego Instytutu Ubezpieczeń Chorobowych i Rent Inwalidzkich (Inami) nałożyła sankcje na blisko 40 przedstawicieli zawodów medycznych, w tym pielęgniarki, lekarzy, dentystów i farmaceutów. Dane z pierwszych dziewięciu miesięcy roku pokazują skalę problemu nadużyć finansowych w sektorze opieki zdrowotnej.
W okresie od stycznia do września 2025 r. SECM rozpatrzyła 44 sprawy dotyczące nieprawidłowości w rozliczeniach. W 39 przypadkach nałożono sankcje finansowe, co oznacza skuteczność postępowań na poziomie około 89 procent. Sankcje obejmowały zwrot nienależnie pobranych środków oraz dodatkowe kary finansowe.
Skala finansowa wykrytych nadużyć
Statystyki przedstawione przez SECM wskazują na duże rozmiary nieprawidłowości. W analizowanym okresie odzyskano 4,8 miliona euro nienależnie pobranych środków z systemu publicznego. Dodatkowo nałożono kary finansowe na sumę 4,5 miliona euro, co ma pełnić funkcję prewencyjną i zniechęcać do podobnych działań.
Średnio więcej niż jeden przedstawiciel zawodów medycznych tygodniowo był karany za naruszenia, co świadczy zarówno o intensywnych działaniach kontrolnych SECM, jak i o trwałym charakterze problemu.
Różnorodność sprawców i skala nadużyć
Nieprawidłowości dotyczyły różnych kategorii zawodowych – pielęgniarek, lekarzy rodzinnych i specjalistów, dentystów oraz farmaceutów. Wartości kwestionowanych rachunków były bardzo zróżnicowane: od kilku tysięcy euro po sprawy sięgające setek tysięcy euro. Zróżnicowanie to wskazuje zarówno na pojedyncze błędy, jak i na działania o charakterze systematycznego oszustwa.
Problem recydywy
Jednym z najbardziej niepokojących aspektów ujawnionych przez SECM jest powtarzalność nadużyć. W kilku sprawach osoby ukarane dopuściły się nieprawidłowości więcej niż raz. Obecność recydywistów stawia pytania o skuteczność dotychczasowych sankcji i wskazuje na konieczność wprowadzenia bardziej dotkliwych konsekwencji, które skuteczniej odstraszałyby od ponownego łamania przepisów.
Z jednej strony pokazuje to sprawność służb kontrolnych, które są w stanie wykrywać nieprawidłowości nawet u osób wcześniej karanych. Z drugiej — uwidacznia potrzebę surowszych środków wobec najbardziej uporczywych sprawców.
Procedury egzekucyjne i zaległe zobowiązania
Gdy standardowe próby odzyskania środków zawodzą, sprawy trafiają do Federalnej Służby Publicznej Finansów (SPF Finances), która przejmuje dalszą egzekucję należności.
SECM informuje, że obecnie w toku znajduje się 193 sprawy pracowników służby zdrowia, którzy nie uregulowali zobowiązań. Łączna wartość zaległości przekracza 20 milionów euro — to wielokrotnie więcej niż środki odzyskane od stycznia do września. Dane te pokazują, jak duże wyzwanie stanowi skuteczne egzekwowanie należności w sektorze ochrony zdrowia.
Kontekst działania systemu kontroli
Praca SECM jest kluczowym elementem systemu zabezpieczającego finanse belgijskiej opieki zdrowotnej. Publiczne ubezpieczenie zdrowotne, finansowane ze składek mieszkańców Belgii, stanowi jedną z największych pozycji w budżecie społecznym. Skuteczność mechanizmów kontrolnych jest więc fundamentalna dla utrzymania przejrzystości i prawidłowego wykorzystania środków publicznych.
System rozliczeń medycznych opiera się w dużej mierze na zaufaniu do profesjonalizmu pracowników służby zdrowia. Kontrole nie są w stanie obejmować każdego świadczenia indywidualnie, dlatego większość nieprawidłowości wykrywana jest dopiero po analizach statystycznych lub na podstawie zgłoszeń.
Choć wykryte nadużycia dotyczą niewielkiego odsetka całej grupy zawodowej, podkreślają potrzebę stałego doskonalenia systemu kontroli i wzmacniania standardów etycznych. Mieszkańcy Belgii mają prawo oczekiwać, że system, który finansują, działa uczciwie i transparentnie, a przypadki nadużyć spotykają się z odpowiednią reakcją.
