Na fermie drobiu w gminie Dilsen-Stokkem wykryto ognisko wysoce zjadliwej ptasiej grypy. Federalna Agencja ds. Bezpieczeństwa Łańcucha Żywnościowego (AFSCA/FAVV) potwierdziła obecność wirusa w stadzie liczącym około 60 tysięcy kur. Dodatkowo, jako środek zapobiegawczy, służby zdecydowały o likwidacji kolejnych 60 tysięcy sztuk drobiu w sąsiedniej hali, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby. Łącznie wybitych zostanie więc 120 tysięcy ptaków.
To już trzecie ognisko ptasiej grypy wykryte tej jesieni we Flandrii, co wzbudza coraz większe obawy służb weterynaryjnych. Ryzyko wzrostu zakażeń jest szczególnie wysokie w okresie jesiennych migracji ptaków dzikich, które stanowią główne źródło przenoszenia wirusa na fermy drobiarskie.
Charakterystyka zagrożenia
Ptasia grypa to wysoce zakaźna choroba wirusowa ptaków, rozprzestrzeniająca się głównie przez kontakt z odchodami, śliną lub wydzieliną zakażonych osobników. W warunkach intensywnej produkcji drobiu – przy dużej liczbie ptaków na niewielkiej przestrzeni – wirus może szerzyć się w błyskawicznym tempie.
Najgroźniejsze są wysokopatogenne szczepy wirusa, takie jak ten wykryty w Dilsen-Stokkem. Powodują one ciężki przebieg choroby, często prowadząc do masowej śmiertelności stada, nierzadko bez wcześniejszych objawów klinicznych.
Źródło zakażenia: dzikie ptaki
Eksperci wskazują, że zakażenie najprawdopodobniej pochodzi od ptaków dzikich przemieszczających się przez region. „Dzikie ptaki gromadzą się w tym obszarze i mogą przenosić wirusa” – wyjaśnia Peter Bruggen z Boerenbond w Limburgu. Choć jest to najbardziej prawdopodobny mechanizm transmisji, dokładne ustalenie źródła zakażenia zwykle jest trudne.
Położenie Dilsen-Stokkem na trasach migracyjnych oraz obecność terenów podmokłych dodatkowo zwiększają ryzyko kontaktu między dzikim ptactwem a fermami drobiu.
Radykalne działania prewencyjne
Służby rozpoczęły procedurę likwidacji stada, która – choć drastyczna – jest standardem w przypadku wykrycia wysoce zjadliwego szczepu. Wybicie także 60 tysięcy ptaków w sąsiedniej hali ma zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa przed pojawieniem się objawów klinicznych.
Strefy ograniczeń i obowiązki mieszkańców
Władze weterynaryjne wyznaczyły dwie strefy restrykcji wokół zakażonej fermy:
- Strefa 3 km – obowiązek zamknięcia wszystkich ptaków w pomieszczeniach lub osłonięcia ich siatkami chroniącymi przed kontaktem z dzikimi ptakami.
- Strefa 10 km – dodatkowe środki kontroli i nadzoru weterynaryjnego, zakazy przemieszczania drobiu, obowiązek zgłaszania podejrzanych objawów.
Część gminy Maasmechelen znajduje się w tej strefie. Mieszkańcy otrzymali powiadomienia BE-Alert z instrukcjami postępowania.
Stanowisko władz lokalnych
Burmistrz Dilsen-Stokkem, Sofie Vandeweerd (Open VLD), zwróciła uwagę na dramat hodowców:
„To ogromna tragedia dla gospodarstwa. Mówimy o dziele życia”.
Jednocześnie uspokaja mieszkańców:
„Nie ma zagrożenia dla zdrowia publicznego ani dla spożywania produktów drobiowych. Prosimy jednak o przestrzeganie środków ostrożności”.
Kontekst regionalny
To pierwsze ognisko w fermie w Limburgu w tym roku. Wcześniej zakażenia wykrywano jedynie u dzikich ptaków, m.in. żurawi. Centrum Pomocy Przyrodniczej w Oudsbergen przyjęło w ostatnich tygodniach kilka chorych sztuk, co pokazuje, że wirus aktywnie krąży w regionie.
Wielu hodowców już wcześniej zamknęło ptaki w ramach bioasekuracji, ale przypadek w Dilsen-Stokkem potwierdza, że nawet szerokie środki prewencyjne nie zawsze są w stanie całkowicie powstrzymać wirusa.
Implikacje ekonomiczne i społeczne
Likwidacja 120 tysięcy kur to ogromna strata ekonomiczna – nie tylko obecnej produkcji, lecz także przyszłych dochodów gospodarstwa. Okoliczne fermy, objęte restrykcjami, również odczują skutki ograniczeń, co może przełożyć się na wtórne straty w sektorze drobiarskim.
Proces rekompensat państwowych może złagodzić część strat, jednak odbudowa stada zajmie wiele miesięcy.
Obecna sytuacja ponownie przypomina o rosnących wyzwaniach związanych z chorobami odzwierzęcymi, zmianami klimatycznymi oraz intensywnością współczesnej produkcji drobiarskiej.