Władze Woluwe-Saint-Lambert skierowały formalny apel do Elke Van den Brandt, minister Regionu Stołecznego Brukseli odpowiedzialnej za mobilność, roboty publiczne i bezpieczeństwo ruchu drogowego. Powodem interwencji jest instalacja dwóch punktów „Nano-hub” na terenie gminy bez wcześniejszych konsultacji z lokalną administracją. Projekt realizowany przez Bruxelles Mobilité we współpracy z firmą OVO Logistics ma wspierać rozwój zrównoważonej logistyki miejskiej, jednak sposób jego wdrożenia doprowadził do napięć między władzami regionalnymi a gminnymi.
Woluwe-Saint-Lambert podkreśla, że popiera cele projektu, ale sposób działania Regionu narusza zasady dobrej współpracy i może prowadzić do konfliktów planistycznych oraz problemów w zagospodarowaniu przestrzeni publicznej.
Czym są punkty Nano-hub
Koncepcja „Nano-hub” polega na tworzeniu autonomicznych punktów przeładunkowych ułatwiających transfer towarów między tradycyjnymi pojazdami dostawczymi a rowerami cargo. System wpisuje się w strategię zmniejszania ruchu ciężarówek w centrum Brukseli, redukcji emisji spalin i hałasu oraz poprawy jakości powietrza.
Ciężarówka dostarcza przesyłki do kontenera Nano-hub, a rower cargo odbiera je i realizuje dostawę na ostatnich kilometrach trasy. Rozwiązanie działa także w odwrotnym kierunku, umożliwiając konsolidację przesyłek nadawanych. Model ten jest testowany w wielu europejskich metropoliach jako narzędzie zrównoważonej mobilności.
Całkowity brak konsultacji z gminą
Jak podaje Woluwe-Saint-Lambert, o instalacji dwóch punktów Nano-hub gmina dowiedziała się dopiero w dniu ich montażu, 11 listopada. Region nie przeprowadził żadnych rozmów ani konsultacji z lokalnymi władzami.
„Sytuacja uwidacznia trudności w koordynacji i lokalnym zarządzaniu, tym bardziej że urządzenia zajmują znaczną przestrzeń publiczną w obszarach intensywnie użytkowanych pod względem mobilności i parkowania” – podkreśla gmina.
Punkty zainstalowano na parkingu Roodebeek oraz na terenie Citydev, czyli miejscach o strategicznym znaczeniu dla dzielnicy i objętych długoterminowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Jednostronne działania Regionu mogą zaburzyć spójność lokalnych planów i doprowadzić do konfliktu interesów.
Problem zarządzania parkingiem Roodebeek
W komunikacie gmina zwraca szczególną uwagę na parking Roodebeek, który od dawna jest przedmiotem rozmów z Regionem. Woluwe-Saint-Lambert wskazuje, że instalacja Nano-hub nie wpisuje się w szerszą wizję transformacji tego terenu przygotowywaną w ramach projektu ekodzielnicy Saint-Lambert. Mieszkańcy w konsultacjach społecznych opowiadali się za bardziej ambitną wizją zagospodarowania, obejmującą kwestie środowiskowe, społeczne i mobilnościowe.
Decyzja o instalacji punktów Nano-hub bez odniesienia do tych planów została odebrana jako pominięcie lokalnego głosu.
Obawy o utratę miejsc parkingowych i zakłócenia innych projektów
Władze gminy podkreślają ryzyko likwidacji miejsc parkingowych, co w gęsto zaludnionej dzielnicy stanowi istotny problem dla mieszkańców i lokalnych przedsiębiorców. Podnoszą również obawy o możliwe zakłócenia w realizacji programu Mobility Hub, który ma przekształcić Roodebeek w multimodalny węzeł przesiadkowy.
Gmina zaznacza, że brak koordynacji między projektami regionalnymi może prowadzić do sytuacji, w której jedna interwencja opóźnia lub ogranicza realizację innych działań finansowanych przez ten sam organ.
Żądania gminy wobec Regionu
Woluwe-Saint-Lambert oczekuje przedstawienia raportu ewaluacyjnego dotyczącego funkcjonowania Nano-hubów najpóźniej do czerwca 2026 r. Raport ma ocenić wpływ projektu na dzielnicę oraz jego efektywność.
Gmina domaga się również bieżącego informowania o wszystkich działaniach dotyczących projektu i o każdej przyszłej decyzji mającej wpływ na jej terytorium. Podkreśla potrzebę poprawy dialogu między szczeblem regionalnym a lokalnym.
Szerszy kontekst relacji Region–gminy
Sprawa Nano-hubów ujawnia głębsze problemy w relacjach między administracją regionalną a lokalnymi władzami w Brukseli. Mobilność jako kompetencja regionalna daje Regionowi szerokie możliwości działania, jednak skuteczne wdrażanie projektów wymaga współpracy z gminami, które najlepiej znają lokalne uwarunkowania i potrzeby mieszkańców.
Projekt wpisuje się w europejskie trendy ekologicznej logistyki, ale konflikt nie dotyczy idei, lecz sposobu realizacji – bez dialogu, bez konsultacji i bez uwzględnienia lokalnych planów rozwoju.
Ostateczne rozwiązanie będzie testem zdolności poszczególnych szczebli administracji do współpracy przy transformacji systemu mobilności i poprawie jakości życia w mieście.
