Władze Gandawy oficjalnie zatwierdziły wieloletni plan budżetowy przewidujący roczne oszczędności na poziomie 120 milionów euro. Dokument szczegółowo opisuje strategię sanacji finansów miejskich, obejmującą redukcję 400 etatów, sprzedaż lub przekształcenie około 100 budynków miejskich oraz głębokie cięcia w systemie dotacji. Jednocześnie miasto planuje miliardowe inwestycje i budowę rezerwy finansowej w wysokości 50 milionów euro do 2031 roku.
Rada miejska Gandawy przyjęła wieloletni plan budżetowy, który przekłada wcześniejsze polityczne uzgodnienia na konkretne działania finansowe. Jak potwierdza radny Christophe Peeters z ugrupowania Voor Gent, ponad 300-stronicowy dokument określa sposób realizacji oszczędności oraz kierunki inwestycji na kolejne lata. Plan stanowi podstawę prawną dla wszystkich dochodów, wydatków i inwestycji miasta.
Wieloletni plan budżetowy – co oznacza w praktyce
Wieloletni plan budżetowy to strategiczny dokument, w którym miasto lub gmina określa priorytety i konkretne zamierzenia na nadchodzące lata. Wskazuje, na co trafiają publiczne środki i co lokalne władze uznają za kluczowe dla rozwoju społeczności. Jest praktycznym przełożeniem ustaleń koalicyjnych na działania operacyjne, a jednocześnie formalną podstawą prawną dla wszystkich operacji finansowych jednostki samorządowej.
Redukcja administracji miejskiej
Najważniejszym elementem planu pozostaje restrukturyzacja administracji. Gandawa podtrzymuje zapowiedź likwidacji 400 stanowisk pracy w jednostkach miejskich. Radny Peeters podkreśla, że nie oznacza to masowych zwolnień. Duża część redukcji obejmuje nieobsadzone stanowiska, które nie zostaną ponownie otwarte. Pozostałe oszczędności zostaną osiągnięte poprzez naturalne odejścia pracowników i brak zastępowania osób przechodzących na emeryturę.
Wszystkie wcześniej ogłoszone działania oszczędnościowe pozostają aktualne. Jak zaznacza Peeters, miasto znalazło się w negatywnej spirali zadłużenia, w której coraz większa część budżetu była przeznaczana na obsługę kredytów i pożyczek. Celem reform jest odwrócenie tego trendu.
Strategia wyjścia z zadłużenia
Władze Gandawy zakładają, że od 2028 roku sytuacja finansowa miasta zacznie się stabilizować. W kolejnych latach ma powstać margines finansowy umożliwiający realizację inwestycji bez zwiększania kosztów obsługi długu. Do 2031 roku miasto planuje utworzyć rezerwę budżetową w wysokości 50 milionów euro, która zapewni elastyczność w reagowaniu na nieprzewidziane potrzeby.
Równolegle z oszczędnościami miasto planuje inwestycje na poziomie około 1 miliarda euro, głównie w utrzymanie i modernizację istniejącej infrastruktury.
Nowe przeznaczenie budynków miejskich
Zapowiedzi dotyczące zbycia około 100 budynków miejskich zostały doprecyzowane. Jak tłumaczy Peeters, utrzymanie tak dużej liczby nieruchomości generuje zbyt wysokie koszty administracyjne i konserwacyjne. Dlatego miasto przyjęło zróżnicowaną strategię postępowania z poszczególnymi obiektami.
Około 30 lokalizacji zostanie przekształconych, poprzez miejską spółkę rozwoju urbanistycznego, w mieszkania socjalne oraz mieszkania w systemie budżetowego najmu. To kluczowy element miejskiej polityki mieszkaniowej, której celem jest zwiększenie dostępności przystępnych mieszkań.
Dla innych budynków przewidziano różne rozwiązania. Zabytkowy Hotel d’Hane-Steenhuyse trafi w zarząd zewnętrznego operatora, a muzeum „De School van Toen” zostanie przekształcone w placówkę edukacyjną. Pozostałe nieruchomości trafią na sprzedaż lub do wynajmu. Miasto planuje również sprzedaż gruntów OCMW/CPAS położonych ponad 10 kilometrów od centrum.
Głębokie cięcia w systemie dotacji
Zmiany obejmą także system miejskich dotacji, choć szczegółowe decyzje nie zostały jeszcze w pełni ujawnione. Radny Peeters zapewnia, że finansowanie podstawowych służb miejskich, takich jak policja, pozostanie na obecnym poziomie lub wzrośnie. W innych obszarach zaplanowano jednak poważne redukcje.
Zlikwidowane zostaną między innymi budżety dzielnicowe oraz część dotacji klimatycznych. Peeters wskazuje, że choć cięcia są trudne, mogą stać się okazją do oceny skuteczności dotychczasowych działań. Podkreśla również, że podobne ograniczenia wprowadzają rząd Flandrii i władze federalne, co dodatkowo wpływa na finanse miasta.
Zaostrzenie polityki wobec turystyki masowej
Plan zawiera też rozwiązania dotyczące zarządzania ruchem turystycznym. Oprócz zapowiedzianej podwyżki podatku turystycznego wprowadzone zostaną stałe miejsca wysiadkowe dla autokarów wycieczkowych poza centrum miasta, aby ograniczyć natężenie ruchu w historycznych częściach Gandawy.
Miasto zapowiada również zaostrzenie kontroli nad nielegalnym wynajmem krótkoterminowym oraz ograniczenie wielkości grup turystycznych do maksymalnie 20 osób. Działania wpisują się w strategię przeciwdziałania nadmiernej turystyce, z którą zmagają się miasta o bogatym dziedzictwie historycznym.
Nowe inwestycje infrastrukturalne
Mimo oszczędności Gandawa przygotowuje się do realizacji ważnych projektów infrastrukturalnych. Oprócz ogłoszonej budowy nowego kompleksu basenowego Neptunus, rozpoczną się prace przygotowawcze nad kolejną pływalnią w rejonie rekreacyjnym Blaarmeersen.
Planowany jest również rozwój terenu Arsenaalsite oraz obszarów przy Afrikalaan i Houtdok. Wiodącym priorytetem tych projektów będzie tworzenie przystępnych cenowo mieszkań, co ma odpowiedzieć na rosnące zapotrzebowanie na dostępne lokum w Gandawie.
Dalszy proces zatwierdzania
Choć główne założenia planu zostały przyjęte, szczegółowe tabele finansowe będą analizowane w najbliższych dniach. Opozycja zapowiada szczegółowe badanie dokumentów, co zapowiada intensywne debaty na kolejnych sesjach rady miejskiej.
Po zakończeniu procedur lokalnych plan zostanie przekazany do zatwierdzenia przez władze regionu Flandrii, które dokonają jego ostatecznej akceptacji. Jest to standardowa procedura nadzorcza mająca zapewnić zgodność lokalnych planów z ramami finansowymi regionu.
