Sąd w Charleroi orzekł w sprawie mężczyzny, który w lutym 2020 r. próbował przejść przez kontrolę bezpieczeństwa na lotnisku Charleroi Brussels South (BSCA), mając przy sobie trzy rodzaje broni. Postępowanie zakończyło się zastosowaniem najłagodniejszego środka – prostym zawieszeniem orzeczenia, dzięki czemu oskarżony uniknął kary, pod warunkiem że nie popełni kolejnych przestępstw.
Okoliczności zatrzymania na lotnisku
Zdarzenie miało miejsce 9 lutego 2020 r., kiedy Julien, obywatel Francji, zgłosił się do kontroli bezpieczeństwa na lotnisku w Charleroi. Podczas standardowej procedury ochroniarze odkryli u niego trzy przedmioty sklasyfikowane jako broń: nóż, kastet oraz rewolwer gazowy. Posiadanie takiego arsenału w strefie kontrolowanej lotniska stanowi poważne naruszenie przepisów bezpieczeństwa.
Julien został natychmiast zatrzymany i postawiony w stan oskarżenia. W 2022 r. zapadł wobec niego zaoczny wyrok skazujący na rok więzienia. Skorzystał jednak ze sprzeciwu od wyroku zaocznego, co doprowadziło do ponownego rozpatrzenia sprawy już z jego udziałem.
Wyjaśnienia oskarżonego i kontekst społeczny
Julien przyznał, że posiadał przy sobie trzy rodzaje broni, ale przedstawił okoliczności, które – jego zdaniem – tłumaczą to zachowanie. Utrzymywał, że znajdował się „pod wpływem i presją” klubu motocyklowego, którego był członkiem. Grupa miała spotkać się dzień przed jego wylotem, a członkowie mieli nakłaniać go do noszenia broni „dla bezpieczeństwa”.
Twierdził również, że pasjonuje się bronią, co mogło wpływać na jego decyzje. Choć środowisko motocyklistów bywa związane z nieformalnym kodeksem lojalności i demonstracją siły, w belgijskim prawie takie tło nie stanowi okoliczności usprawiedliwiającej nielegalne posiadanie broni.
Uzasadnienie wyroku i zastosowana sankcja
Zarówno obrona, jak i prokuratura wnioskowały o najłagodniejszą możliwą sankcję. Zdecydował o tym przede wszystkim znaczący upływ czasu od zdarzenia (niemal pięć lat) oraz fakt, że Julien wcześniej nie był karany.
Sąd przychylił się do tego stanowiska i zastosował proste zawieszenie orzeczenia. To najkorzystniejsza forma środka karnego w belgijskim systemie: wyrok nie jest formalnie wydawany, o ile oskarżony nie popełni nowego przestępstwa w okresie próbnym.
To rozwiązanie należy odróżnić od klasycznego zawieszenia wykonania kary – w którym wyrok zapada, ale nie jest wykonywany. W przypadku prostego zawieszenia wyroku w ogóle nie ma, co dodatkowo usuwa ryzyko stygmatyzacji.
Kontekst bezpieczeństwa na lotnisku Charleroi
Lotnisko w Charleroi regularnie mierzy się z incydentami naruszającymi bezpieczeństwo. W ubiegłym roku odnotowano 77 przypadków agresji wobec pracowników, co skłoniło dyrekcję do wprowadzenia polityki zerowej tolerancji. Port, drugi co do wielkości w Belgii, obsługuje miliony pasażerów rocznie – głównie linii niskokosztowych – co stawia szczególne wyzwania w zakresie bezpieczeństwa.
Próby wniesienia broni lub innych niebezpiecznych przedmiotów przez kontrolę, choć rzadkie, traktowane są bardzo poważnie i uznawane za bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego.
Implikacje prawne i społeczne
Wyrok w tej sprawie pokazuje, jak belgijski wymiar sprawiedliwości korzysta z elastycznych narzędzi pozwalających uwzględniać indywidualne okoliczności oraz profil sprawcy. W przypadku osób bez wcześniejszej karalności możliwe jest zastosowanie środków umożliwiających „drugą szansę” bez konieczności odbycia kary pozbawienia wolności.
Z drugiej strony decyzja o zastosowaniu najłagodniejszego środka wobec osoby usiłującej wnieść broń na lotnisko może budzić wątpliwości dotyczące konsekwencji i odstraszającego charakteru przepisów bezpieczeństwa.
Ostatecznie sąd uznał, że w tym przypadku cele prewencji i resocjalizacji mogą zostać osiągnięte bez stosowania kary. To, czy taka strategia okaże się skuteczna, zależeć będzie od przestrzegania prawa przez oskarżonego w okresie próbnym oraz od tego, czy podobne incydenty będą się powtarzać.
