Niezwykła koalicja przedstawicieli środowiska edukacyjnego – od organizatorów nauczania po rodziców i związki zawodowe – zwróciła się do parlamentu Federacji Walonii-Brukseli o zorganizowanie przesłuchania. Dziewięć głównych organizacji reprezentujących różne segmenty systemu edukacji domaga się wyjaśnienia decyzji politycznych, które ich zdaniem zagrażają przyszłości szkół. Według dziennika Le Soir jest to inicjatywa bez precedensu, pokazująca narastającą frustrację i napięcie między sektorem edukacji a władzami Wspólnoty.
Skład wyjątkowego sojuszu
Wśród sygnatariuszy znajdują się dyrekcje największych sieci szkolnych, reprezentanci związków zawodowych CGSP, CSC i Setca, a także federacje rodziców ze szkolnictwa publicznego i katolickiego. To jednocześnie organizatorzy nauczania, pracownicy i użytkownicy systemu. Do inicjatywy nie dołączyły jedynie organizacje liberalne i sieć Wallonie-Bruxelles Enseignement (WBE).
Tak szeroki front – łączący środowiska, które zazwyczaj reprezentują odmienne interesy – podkreśla skalę obaw związanych z obecnym kierunkiem polityki edukacyjnej. Wspólna inicjatywa prywatnych i publicznych sieci edukacyjnych, związków i rodziców pokazuje przekonanie, że zagrożona jest stabilność całego systemu.
Pakt na rzecz doskonałości – punkt odniesienia i źródło rozczarowania
Organizacje przypominają, że w 2017 roku przystąpiły do Paktu na rzecz doskonałości w nauczaniu – szeroko zakrojonego programu reform zaplanowanych do 2030 roku. Pakt powstał po diagnozie wskazującej na rosnące nierówności edukacyjne i potrzebę modernizacji programów, metod nauczania oraz ścieżek kształcenia.
Dziś sygnatariusze twierdzą, że rząd Wspólnoty odchodzi od ducha Paktu, wprowadzając zmiany bez konsultacji oraz narzucając cięcia budżetowe, które ich zdaniem zagrażają stabilności szkół. Według nich pewne ostatnie decyzje polityczne – jak rozszerzenie bezpłatności w szkołach bez dodatkowych środków finansowych – są „nierealistyczne” i wymuszają szukanie oszczędności w innych obszarach.
Zerwanie dialogu i narastające napięcia
Przedstawiciele sektora edukacyjnego alarmują, że dialog z władzami Wspólnoty został zerwany. Wskazują na decyzje finansowe podejmowane jednostronnie oraz na brak konsultacji, które – zgodnie z założeniami Paktu – miały stanowić fundament współdziałania.
Narastająca frustracja przełożyła się na protesty. Wezwanie do strajku 10 listopada oraz kolejne akcje zakłócające pracę szkół w poniedziałek uwidoczniły skalę niezadowolenia nauczycieli i dyrekcji.
Żądanie przesłuchania parlamentarnego
Sojusz dziewięciu organizacji domaga się przesłuchania przed parlamentem Federacji Walonii-Brukseli. Celem jest otwarta debata, wyjaśnienie planowanych zmian oraz uzyskanie jasnej informacji o kierunku polityki edukacyjnej w obliczu rosnącego zadłużenia Wspólnoty.
Tak bezpośrednie żądanie świadczy o przekonaniu, że tradycyjne kanały komunikacji z rządem przestały działać. Dla przedstawicieli środowiska edukacyjnego to również próba przywrócenia zasady współdecydowania, która była fundamentem Paktu.
Kryzys finansów publicznych jako tło konfliktu
Federacja Walonii-Brukseli zmaga się z narastającym od lat zadłużeniem. Rząd argumentuje, że cięcia i oszczędności są konieczne, jednak środowisko edukacyjne podkreśla, że zbyt daleko idące ograniczenia finansowe mogą pogorszyć jakość nauczania, zwiększyć nierówności i przynieść długoterminowe szkody społeczno-ekonomiczne.
Organizacje wskazują, że inwestycja w edukację jest koniecznością, a nie kosztem, który można redukować bez ryzyka pogorszenia sytuacji uczniów i szkół.
Możliwe scenariusze i perspektywa rozmów
Wniosek o przesłuchanie stawia parlament Wspólnoty przed ważną decyzją. Może on stać się przestrzenią mediacji, prowadząc do odbudowy dialogu, albo – jeśli żądanie zostanie zignorowane – doprowadzić do dalszej eskalacji konfliktu i pogłębienia kryzysu zaufania.
Przyszłość reform edukacyjnych we Wspólnocie Francusko-Brukselskiej zależy od znalezienia kompromisu między potrzebą konsolidacji budżetowej a koniecznością zachowania ciągłości programu modernizacyjnego, który miał podnieść jakość i równość nauczania do 2030 roku.
