Roczny program pomocy dla osób bezdomnych w okresie zimowym zostanie uruchomiony w stolicy Belgii oraz w głównych miastach kraju, mimo wcześniejszych obaw o jego finansowanie. Po wrześniowych cięciach budżetowych na szczeblu federalnym Region Brukselski oraz brukselski CPAS/OCMW potwierdziły, że zapewnią pełne finansowanie programu do końca marca 2026 roku, gwarantując ciągłość tego kluczowego mechanizmu wsparcia społecznego.
Corocznie rozpoczynający się 1 listopada Plan Zimowy (Plan Grand Froid) stanowi podstawowy element systemu pomocy dla najbardziej wrażliwych mieszkańców belgijskich miast. Program zakłada wzmocnienie działalności placówek przyjmujących osoby bezdomne, oferując im nie tylko schronienie, lecz także kompleksowe wsparcie w najtrudniejszym okresie roku.
Kompleksowe wsparcie dla osób w kryzysie bezdomności
W ramach Planu Zimowego struktury pomocowe w Brukseli funkcjonują całodobowo, siedem dni w tygodniu. Program zapewnia większą liczbę miejsc noclegowych niż w pozostałych miesiącach, gorące posiłki oraz wsparcie ze strony wykwalifikowanych pracowników socjalnych. Celem tego podejścia jest nie tylko zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, ale także umożliwienie osobom bezdomnym odbudowy stabilności życiowej.
Bruksela, jako stolica kraju, skupia znaczną część populacji osób żyjących na ulicy w Belgii. Okres zimowy stanowi dla nich szczególnie trudny czas – niskie temperatury, wilgoć i krótsze dni mogą bezpośrednio zagrażać zdrowiu i życiu. Dlatego Plan Zimowy uznawany jest przez organizacje społeczne za niezbędny filar systemu pomocy w regionie stołecznym.
Wrześniowa niepewność i decyzja federalna
Przez ostatnie tygodnie przyszłość programu była niepewna. We wrześniu rząd federalny podjął decyzję o wycofaniu dotacji w wysokości 65 000 euro, corocznie przekazywanej głównym miastom kraju na realizację Planu Zimowego. Uzasadnieniem tej decyzji było przekonanie, że pomoc osobom bezdomnym stanowi kompetencję regionalną i powinna być finansowana z budżetów poszczególnych regionów.
Decyzja ta wzbudziła silne zaniepokojenie wśród organizacji społecznych i władz lokalnych. Krytycy wskazywali, że wycofanie finansowania zaledwie kilka tygodni przed rozpoczęciem programu jest nieodpowiedzialne i może zagrozić jego realizacji. Podkreślano również, że tak istotne zmiany wymagają dłuższego okresu przejściowego i wcześniejszego przygotowania alternatywnych źródeł środków.
Region i CPAS/OCMW przejmują odpowiedzialność finansową
Ostatecznie Region Brukselski oraz CPAS/OCMW miasta Brukseli potwierdziły, że w pełni zrekompensują utracone środki federalne, zapewniając kontynuację programu w sezonie 2025–2026. Dzięki temu zarówno ośrodki noclegowe, jak i zespoły streetworkerów będą mogły działać w normalnym trybie, bez konieczności ograniczania swojej działalności.
Decyzja o przejęciu finansowania przez struktury regionalne i lokalne została przyjęta z ulgą przez organizacje pracujące z osobami bezdomnymi. Zapewnia ona stabilność działania sieci pomocowej w nadchodzących miesiącach i pozwala zespołom skoncentrować się na wsparciu potrzebujących, zamiast poszukiwać awaryjnych źródeł finansowania.
Szerszy kontekst polityki społecznej wobec bezdomności
Kwestia finansowania Planu Zimowego ukazuje szersze wyzwania w polityce społecznej wobec bezdomności w Belgii. Rosnąca liczba osób pozbawionych stałego miejsca zamieszkania, coraz wyższe koszty życia oraz ograniczona dostępność mieszkań o przystępnych cenach sprawiają, że problem ten staje się coraz poważniejszy w belgijskich miastach.
Eksperci ds. polityki społecznej podkreślają, że programy sezonowe, choć niezbędne, są jedynie częścią rozwiązania. Konieczne są działania długofalowe – rozwój budownictwa socjalnego, wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego oraz programy integracji społecznej i zawodowej. Jednocześnie skuteczny system pomocy zimowej pozostaje absolutnym priorytetem, chroniąc życie i zdrowie najbardziej narażonych osób.
Utrzymanie Planu Zimowego w sezonie 2025–2026 potwierdza determinację władz regionalnych i lokalnych w zapewnieniu podstawowego bezpieczeństwa socjalnego, niezależnie od zmian w strukturze finansowania na szczeblu federalnym.
