Władze Gandawy wprowadzają nową zasadę dotyczącą finansowania remontów obiektów sakralnych. Od teraz parafialne zarządy kościelne (kerkfabrieken) będą zobowiązane do współfinansowania dużych inwestycji w swoje budynki. Jak tłumaczy radny ds. finansów Christophe Peeters z ugrupowania Voor Gent, zmiana ta wpisuje się w szerszą strategię oszczędnościową miasta.
Dotychczas 36 zarządów kościelnych działających na terenie Gandawy mogło w kwestii inwestycji w świątynie niemal całkowicie polegać na finansowaniu z miejskich środków publicznych. Nowe wieloletnie plany budżetowe, zatwierdzone na obecną kadencję, przewidują jednak, że parafie będą musiały wnieść „sprawiedliwy wkład własny” w realizowane projekty.
Dziesięć procent jako punkt wyjścia
Miasto określiło docelowy poziom partycypacji parafii na 10 procent wartości inwestycji. Jak zaznacza Peeters, nie jest to jednak sztywna zasada. – Oczywiście może się to różnić w zależności od możliwości finansowych danego zarządu kościelnego – wyjaśnia radny. – Mamy zarówno bogatsze, jak i uboższe parafie, a znaczenie ma również skala planowanych prac.
Takie elastyczne podejście ma uwzględniać realną sytuację materialną poszczególnych wspólnot, które dysponują różnym majątkiem i rezerwami finansowymi.
Zabytki pod ochroną miasta
Co stanie się, jeśli dany zarząd parafialny nie będzie w stanie lub nie zechce współfinansować remontu? Peeters zapewnia, że miasto nie porzuci projektów z tego powodu. – Przede wszystkim patrzymy, szczególnie w przypadku zabytkowych świątyń, na sam budynek i na to, jakie prace są faktycznie niezbędne – podkreśla.
Radny jest jednoznaczny w kwestii ochrony dziedzictwa architektonicznego. – Nie może być tak, że dachy przeciekają tylko dlatego, że zarząd kościelny nie ma środków na wkład własny. W takich przypadkach nie dopuścimy do popadania kościołów w ruinę, zwłaszcza tych zabytkowych – dodaje.
Ramy prawne i finansowe współpracy
Nowe zasady zapisano w finansowym porozumieniu zatwierdzonym wraz z wieloletnimi budżetami zarządów kościelnych przez radę miejską. Choć miasto ma ustawowy obowiązek pokrywania deficytów parafialnych zarządów, od teraz wsparcie to zostanie powiązane z konkretnymi warunkami i oczekiwaniami dotyczącymi współodpowiedzialności za inwestycje.
Wielomilionowy plan inwestycyjny
Na obecną kadencję Gandawa przeznaczyła 14,9 miliona euro na inwestycje w obiekty sakralne. Środki te posłużą m.in. do renowacji dachów zabytkowych świątyń, takich jak kościół Matki Boskiej i św. Piotra, kościół św. Jakuba, św. Elżbiety oraz św. Marcina w dzielnicy Ekkergem.
Program obejmuje również mniejsze projekty modernizacyjne, takie jak wymiana oświetlenia na energooszczędne LED czy instalacja nowych systemów ogrzewania. W planach jest także budowa podjazdu dla osób z niepełnosprawnościami przy kościele na placu Sint-Pietersplein, co poprawi dostępność obiektu.
Nowa polityka finansowa Gandawy wobec parafialnych zarządów kościelnych wpisuje się w szerszy trend w Belgii, gdzie władze lokalne coraz częściej dążą do współodpowiedzialności instytucji religijnych za utrzymanie budynków stanowiących część dziedzictwa kulturowego miast.
