W Gandawie w okresie od 6 do 19 października wystawiono 266 administracyjnych mandatów karnych (GAS) za nielegalne składowanie odpadów – średnio 20 dziennie. Przez dwa tygodnie służby miejskie prowadziły zintensyfikowane kontrole w ramach specjalnej akcji. Cztery osoby przyłapano na gorącym uczynku, a siedem spraw przekazano do prokuratury z uwagi na ich poważny charakter.
W działaniach uczestniczyły przedsiębiorstwo gospodarki odpadami IVAGO, policja oraz inne miejskie służby, w ramach Tygodnia Egzekwowania Prawa. Akcja trwała dwa tygodnie, a jej głównym celem było wykrywanie nielegalnych wysypisk. Kontrole koncentrowały się na tzw. „gorących punktach”, takich jak pojemniki na szkło i kontenery na tekstylia. Policjanci patrolowali w cywilnych ubraniach i korzystali z kamer, by ująć sprawców na gorącym uczynku.
Skala wykrytych naruszeń i konsekwencje prawne
Łącznie wystawiono 266 mandatów administracyjnych. Sprawcy muszą zapłacić co najmniej 120 euro oraz pokryć koszty uprzątnięcia odpadów. Cztery osoby zatrzymano w momencie popełniania wykroczenia. W siedmiu przypadkach stwierdzono naruszenia o tak dużej skali, że materiały przekazano do prokuratury, co może skutkować dodatkowymi sankcjami karnymi.
„Egzekwowanie prawa jest niezbędne w walce z nielegalnymi wysypiskami. Dzięki współpracy różnych służb udało się nam schwytać wielu sprawców, między innymi poprzez analizę zawartości porzuconych śmieci. Ukierunkowane kontrole przynoszą rezultaty” – tłumaczy Sofie Bracke, radna ds. środowiska (Voor Gent). „Przekazanie części spraw do prokuratury to także jasny sygnał – wyrzucanie śmieci nie pozostanie bez konsekwencji.”
Rozszerzona kontrola odpadów komercyjnych
Podczas akcji skupiono się także na odpadach pochodzących z działalności gospodarczej, zwłaszcza na nieprawidłowo ustawionych kontenerach. W tym obszarze wystawiono 104 mandaty administracyjne. W ostatnich tygodniach karano również za zaśmiecanie przestrzeni publicznej – m.in. w pobliżu punktów gastronomii szybkiej obsługi, które wkrótce zostaną zobowiązane do montażu dodatkowych koszy na śmieci. Łącznie wystawiono około 400 mandatów za różne formy naruszeń porządkowych.
Długoterminowa strategia miasta
Gandawa realizuje szerszy plan walki z nielegalnym wyrzucaniem śmieci, obejmujący wzmocnienie kadr IVAGO i policji oraz regularne kontrole także poza okresami specjalnych akcji. Miasto stawia na długofalowe podejście, którego celem jest trwała poprawa czystości i świadomości ekologicznej mieszkańców.
Strategia opiera się na kilku filarach:
- zwiększeniu liczby patroli i kontroli terenowych,
- wykorzystaniu kamer do identyfikacji sprawców,
- analizie zawartości odpadów w celu ustalenia ich pochodzenia,
- przekazywaniu najpoważniejszych przypadków do organów ścigania,
- ścisłej współpracy wszystkich służb miejskich.
Partycypacja obywatelska w utrzymaniu czystości
Władze Gandawy zachęcają mieszkańców do zgłaszania nielegalnych wysypisk za pomocą aplikacji Gent, formularza internetowego lub infolinii Gentinfo. Takie zgłoszenia umożliwiają szybkie reagowanie, zapobiegają tworzeniu się kolejnych punktów zaśmiecania i pomagają w identyfikowaniu obszarów wymagających zwiększonego nadzoru.
System zgłoszeń obywatelskich stał się kluczowym narzędziem polityki miejskiej – pozwala nie tylko na szybsze interwencje, ale także na gromadzenie danych potrzebnych do planowania dalszych działań porządkowych.
Społeczny i środowiskowy wymiar problemu
Nielegalne wysypiska to problem estetyczny, ekologiczny i finansowy. Osoby porzucające śmieci unikają opłat za ich prawidłową utylizację, przerzucając koszty na ogół podatników. Zjawisko to szczególnie dotyka gęsto zaludnionych dzielnic oraz miejsc publicznych o dużym natężeniu ruchu.
Eksperci wskazują, że skuteczna walka z problemem wymaga równowagi między działaniami represyjnymi, edukacją a inwestycjami infrastrukturalnymi – dostępem do punktów odbioru odpadów i jasnym systemem segregacji.
Perspektywy dalszych działań
Miasto zapowiada dalsze kontrole i inwestycje w technologie umożliwiające identyfikację sprawców. Gandawa planuje również kampanie społeczne promujące współodpowiedzialność mieszkańców za utrzymanie czystości w przestrzeni publicznej.
Dwutygodniowa akcja w październiku stanowi część szerszej strategii miejskiej mającej pokazać, że władze traktują problem nielegalnych wysypisk priorytetowo i są gotowe sięgać zarówno po mandaty administracyjne, jak i po środki karne – w zależności od powagi naruszenia.
