Projekt trzeciej linii metra w Brukseli ponownie wzbudza emocje. Z raportu Trybunału Obrachunkowego wynika, że maszyna drążąca tunel w kierunku stacji Bordet ma przejść dokładnie pod budynkiem sklepu Decathlon na Evere – na głębokości 26 metrów. To odkrycie wywołało debatę między audytorami a przewoźnikiem STIB/MIVB, który stanowczo zaprzecza, jakoby istniało jakiekolwiek zagrożenie.
Raport i rosnące obawy
Według Trybunału Obrachunkowego trasa maszyny przebiega bezpośrednio pod dwoma kluczowymi obiektami: sklepem Decathlon i projektem mieszkaniowym Matisse. W raporcie stwierdzono, że „budynki te znajdują się na trasie tunelu, co może powodować dodatkowe trudności techniczne”. W praktyce oznacza to ryzyko osiadania gruntu lub opóźnienia prac – problem szczególnie wrażliwy w projekcie, który już od lat boryka się z przekroczeniem budżetu i harmonogramu.
Decathlon na Evere, otwarty w 2015 roku, to największy sklep sieci w Europie. Zajmuje niemal 10 000 m² i stanowi ważny punkt handlowy regionu. Informacja o możliwym ryzyku natychmiast wzbudziła zaniepokojenie wśród mieszkańców i klientów.
STIB/MIVB uspokaja: „Nie ma zagrożenia”
Brukselski przewoźnik publiczny błyskawicznie zareagował, określając obawy audytorów jako „przesadzone i nieścisłe”. „Maszyna przejdzie 26 metrów poniżej fundamentów budynku. Sklep Decathlon nie jest częścią odcinka zarządzanego przez Beliris” – podkreśla STIB/MIVB w komunikacie.
Spółka zaznacza, że przeprowadzono szczegółowe badania geotechniczne i nie ma żadnych przesłanek, by tunelowanie miało wpłynąć na stabilność budynku. „Nie mamy nic do ukrycia” – zapewnia przewoźnik, deklarując pełną gotowość do współpracy z zapowiadaną komisją parlamentarną, która ma zbadać sposób zarządzania całym projektem metra 3.
Projekt Matisse również pod lupą
Oprócz Decathlonu raport Trybunału wskazuje na ryzyko w rejonie projektu mieszkaniowego Matisse – kompleksu 156 apartamentów, który ma zostać ukończony w 2027 roku. Deweloper WeInvest potwierdził, że monitoruje sytuację, ale jak dotąd nie otrzymał żadnych sygnałów o zagrożeniu konstrukcyjnym.
STIB/MIVB przypomina, że wszystkie prace przygotowawcze prowadzone są w oparciu o szczegółowe analizy geotechniczne, a w miejscach szczególnie wrażliwych prowadzony będzie stały monitoring drgań i przemieszczeń gruntu.
Polityczny wymiar budowy metra
Trzecia linia metra – jedna z największych inwestycji infrastrukturalnych w historii Brukseli – od początku napotyka liczne trudności. Oprócz problemów technicznych projekt obciążają spory kompetencyjne między STIB/MIVB, Beliris i władzami regionalnymi. Przekroczenie budżetu, które według ostatnich szacunków może sięgnąć miliarda euro, stało się tematem gorącej debaty w parlamencie.
Zapowiedziana komisja śledcza ma ocenić nie tylko kwestie finansowe, ale także komunikację między instytucjami i potencjalne błędy w planowaniu technicznym.
Tunelowanie pod zabudową – standard w Europie
Eksperci podkreślają, że przejście maszyny TBM pod istniejącymi budynkami nie jest niczym wyjątkowym w nowoczesnym budownictwie podziemnym. Tunele metra drążone są pod gęsto zabudowanymi dzielnicami w wielu europejskich stolicach – w Paryżu, Londynie czy Amsterdamie – bez uszkodzeń konstrukcji.
Kluczowe są dokładne badania gruntu i system monitoringu, który pozwala reagować na najmniejsze odchylenia. Prace na głębokości 26 metrów uznaje się za bezpieczne, jeśli prowadzone są zgodnie z procedurami.
Co to oznacza dla mieszkańców Evere
Dla mieszkańców i lokalnych przedsiębiorców sytuacja ma wymiar praktyczny. Decathlon to jeden z głównych punktów handlowych w dzielnicy, a ewentualne utrudnienia mogłyby wpłynąć na lokalną gospodarkę i codzienne funkcjonowanie okolicy. Również opóźnienia w projekcie Matisse mogłyby dotknąć przyszłych właścicieli mieszkań.
Na razie jednak STIB/MIVB zapewnia, że zarówno sklep, jak i okoliczne budynki są w pełni bezpieczne, a prace będą prowadzone z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa.
Przyszłość projektu
Komisja parlamentarna ma rozpocząć prace jeszcze w tym roku. Jej zadaniem będzie nie tylko wyjaśnienie rozbieżności między raportem Trybunału a stanowiskiem STIB/MIVB, ale również opracowanie zaleceń dotyczących dalszej realizacji inwestycji.
Dla Brukseli to kluczowy moment – od powodzenia projektu metra 3 zależy przyszłość komunikacji w północno-wschodniej części miasta.