Władze Gandawy ogłosiły zdecydowane działania mające na celu ograniczenie problemu odpadów pochodzących z lokali szybkiej obsługi i punktów oferujących jedzenie na wynos. Plan zakłada kampanię informacyjną, kontrole oraz możliwość nakładania kar finansowych na właścicieli restauracji, którzy nie przestrzegają przepisów. Celem jest poprawa czystości przestrzeni publicznej i jakości życia mieszkańców.
Miasto od lat zmaga się z rosnącą ilością śmieci ulicznych, co jest bezpośrednio związane z dynamicznym rozwojem branży gastronomicznej. Według danych urzędu miejskiego liczba lokali oferujących „szybkie posiłki” – zarówno restauracji działających w trybie na wynos, jak i klasycznych punktów fast food – wzrosła w ciągu ostatnich piętnastu lat aż o 27 procent. Pandemia koronawirusa dodatkowo przyspieszyła ten trend, zmuszając wiele lokali do przejścia na model sprzedaży na wynos i dostaw.
Wraz z tym rozwojem wzrosła też liczba odpadów. Papierowe torebki, kubki, plastikowe pojemniki i sztućce jednorazowego użytku coraz częściej zalegają na ulicach, w parkach i w rejonach popularnych wśród turystów, pogarszając estetykę miasta i komfort mieszkańców.
Prawny obowiązek stawiania koszy – często ignorowany
Władze Gandawy postanowiły przypomnieć właścicielom lokali o ich obowiązkach. Jak zaznacza Sofie Bracke, radna odpowiedzialna za czystość miasta z ugrupowania Voor Gent, przedsiębiorcy prowadzący punkty gastronomiczne mają ustawowy obowiązek ustawienia kosza na śmieci w bezpośrednim sąsiedztwie swojego lokalu. Jak jednak przyznaje, ten przepis jest często lekceważony.
„Najpierw będziemy informować właścicieli lokali o ich obowiązku zapewnienia kosza na śmieci. To już może zrobić ogromną różnicę. Planujemy kampanię uświadamiającą. Jeśli nie przyniesie ona rezultatów, rozpoczniemy kontrole, a w razie potrzeby zastosujemy sankcje” – zapowiedziała Bracke, odpowiadając na interpelację radnego Ronny’ego Rysermansa z partii N-VA.
Nowe podejście ma charakter etapowy – najpierw edukacja i rozmowy, następnie monitorowanie sytuacji, a w ostateczności egzekwowanie przepisów i nakładanie kar.
Dodatkowe kosze w strategicznych miejscach
Miasto nie zamierza ograniczać się do wymuszania obowiązków na właścicielach lokali. Władze zapowiedziały instalację dodatkowych koszy w miejscach szczególnie narażonych na zaśmiecanie, takich jak okolice szkół, przystanki czy parki. Punkty te będą identyfikowane na bieżąco, zwłaszcza w cieplejszych miesiącach, gdy więcej osób spożywa posiłki na świeżym powietrzu.
Gandawa ma już doświadczenie w działaniach proekologicznych. W ubiegłym roku miasto współpracowało z Leuven nad projektem promującym stosowanie opakowań wielokrotnego użytku w gastronomii. Podobne inicjatywy są regularnie wprowadzane podczas Gentse Feesten, gdzie coraz częściej korzysta się z naczyń zwrotnych, aby zmniejszyć ilość powstających odpadów.
Zerowa tolerancja dla nielegalnego składowania odpadów
Kampania przeciwko zaśmiecaniu jest częścią szerszej strategii Gandawy dotyczącej walki z nielegalnym wyrzucaniem śmieci. Władze miasta zapowiedziały wzmocnienie działań porządkowych – miejska spółka IVAGO otrzyma dodatkowy personel, a współpraca między służbami zostanie zacieśniona.
„Dążymy do jednolitego dowodzenia, aby działać skuteczniej” – wyjaśniła Sofie Bracke. – „Nie chodzi jednak tylko o sprzątanie, ale też o lepsze egzekwowanie przepisów. Pojawią się dodatkowe osoby uprawnione do nakładania mandatów administracyjnych, a także więcej funkcjonariuszy policji zajmujących się sprawami nielegalnego składowania odpadów. Jeśli uda się ustalić sprawcę, nałożymy sankcje. W przyszłości planujemy również kary alternatywne. Dodatkowo zainstalujemy nowe kamery w miejscach szczególnie problematycznych” – dodała.
Strategia Gandawy łączy edukację, inwestycje infrastrukturalne i egzekwowanie prawa. Miasto jasno daje do zrozumienia, że problem śmieci traktuje priorytetowo. Dla mieszkańców i przedsiębiorców oznacza to zarówno poprawę czystości w przestrzeni publicznej, jak i większą odpowiedzialność za jej utrzymanie.