Federalny minister rolnictwa David Clarinval (MR) oraz Federalna Agencja ds. Bezpieczeństwa Łańcucha Żywnościowego (Afsca) ogłosili w środę zaostrzenie środków ochronnych przed ptasią grypą. Od czwartku wszystkie ptaki i drób w profesjonalnych hodowlach będą musiały być trzymane w zamknięciu. Decyzja jest reakcją na rosnącą liczbę przypadków wirusa H5N1 wykrywanych w ostatnich tygodniach zarówno w hodowlach, jak i wśród dzikich ptaków.
Wirus został potwierdzony w komercyjnej hodowli drobiu w Houthulst (Flandria Zachodnia) oraz u hodowcy-amatora w Welkenraedt (prowincja Liège). Wzrost zakażeń wśród dzikich ptaków wskazuje na nasilającą się presję epidemiologiczną w środowisku naturalnym.
Nowe wymogi dla hodowli profesjonalnych
Od czwartku wszystkie komercyjne hodowle drobiu oraz zarejestrowane w systemie Sanitel będą musiały utrzymywać ptaki w zamknięciu. Karmienie i pojenie musi odbywać się wewnątrz budynków lub pod siatkami ochronnymi, by uniemożliwić kontakt z dzikimi ptakami.
Zakazane jest również używanie nieoczyszczonej wody powierzchniowej lub deszczówki do pojenia, ponieważ może ona być skażona odchodami zakażonych zwierząt.
Strefy ochronne wokół ogniska w Houthulst
W przypadku hodowli prywatnych obowiązkowa izolacja obowiązuje jedynie w strefach wokół ogniska zakażenia. W promieniu 3 km od Houthulst wprowadzono pełny nakaz zamknięcia wszystkich ptaków, natomiast w strefie nadzoru o promieniu 10 km – obowiązek izolacji dotyczy tylko drobiu.
Strefowanie ma na celu proporcjonalne dostosowanie środków do ryzyka: im bliżej potwierdzonego ogniska, tym bardziej rygorystyczne ograniczenia.
Zalecenia dla hodowców poza strefami
Poza wyznaczonymi obszarami środki te nie są obowiązkowe, lecz Afsca zdecydowanie zaleca karmienie i pojenie ptactwa pod zadaszeniem lub w zamknięciu. Hodowcy powinni stosować siatki ochronne i ograniczyć kontakt ptaków z dzikimi zwierzętami.
Profilaktyka jest kluczowa, ponieważ dzikie ptaki – szczególnie migrujące gatunki wodne – mogą przenosić wirusa na znaczne odległości.
Zgłaszanie martwych ptaków
Osoby, które zauważą martwego ptaka, powinny zgłosić to pod bezpłatnym numerem 0800/99 777 i nie dotykać zwierzęcia. Szybkie zgłaszanie przypadków pozwala służbom weterynaryjnym pobrać próbki i monitorować rozprzestrzenianie się wirusa w populacji dzikich ptaków.
Zagrożenie dla zdrowia i gospodarki
Wirus H5N1 stanowi poważne zagrożenie dla sektora drobiarskiego. Choć ryzyko zakażenia ludzi pozostaje niskie, dla hodowli skutki mogą być katastrofalne. Masowe padnięcia ptaków prowadzą do konieczności likwidacji całych stad, co generuje ogromne straty ekonomiczne.
Belgia stosuje strategię wczesnego wykrywania i natychmiastowych działań prewencyjnych, szczególnie jesienią i zimą – w okresie migracji ptaków, gdy ryzyko przeniesienia wirusa z populacji dzikich na hodowlane znacząco rośnie.
Międzynarodowy nadzór i współpraca
Belgia współpracuje z sąsiednimi krajami i instytucjami europejskimi w ramach systemu wczesnego ostrzegania RASFF, by szybko reagować na pojawiające się ogniska. Służby weterynaryjne prowadzą systematyczny monitoring zarówno hodowli, jak i dzikich populacji ptaków, co pozwala ograniczyć ryzyko epidemii.
Wyzwania dla hodowców
Nowe środki oznaczają dodatkowe koszty i trudności dla hodowców – konieczność zapewnienia odpowiedniej wentylacji, oświetlenia i utrzymania dobrostanu ptaków w zamknięciu. Mimo to branża popiera decyzję rządu, uznając ją za konieczną, by zapobiec powtórce z dramatycznych epidemii, jakie dotknęły europejski sektor drobiarski w ostatnich latach.
Eksperci podkreślają, że przestrzeganie zasad bioasekuracji, regularna dezynfekcja i ograniczenie kontaktu z dzikimi ptakami to jedyne skuteczne sposoby ograniczenia ryzyka zakażeń i ochrony hodowli.