W 2024 roku w Belgii powstało łącznie 113 289 nowych przedsiębiorstw, co oznacza spadek o 0,8% w porównaniu z rokiem 2023 – wynika z danych belgijskiego urzędu statystycznego Statbel opublikowanych w czwartek. Jednocześnie 94 532 firmy zakończyły działalność, co stanowi wzrost o 6,8% w stosunku do poprzedniego roku. Dane te wskazują na lekkie spowolnienie dynamiki przedsiębiorczości w kraju, przy jednoczesnym wzroście liczby likwidacji firm.
Działalność specjalistyczna wciąż dominuje
Sektor działalności specjalistycznej, naukowej i technicznej pozostaje od 2017 roku branżą o największej liczbie firm w Belgii – skupia 214 168 przedsiębiorstw. To także jeden z najbardziej aktywnych sektorów w 2024 roku, z 21 474 nowymi rejestracjami i 16 370 wykreśleniami z rejestru. Branża obejmuje szeroki zakres działalności: od usług doradczych i konsultingowych, przez biura projektowe i inżynieryjne, po badania naukowe i techniczne.
Na drugim miejscu znajduje się handel oraz naprawa pojazdów samochodowych i motocykli – sektor liczący 138 833 aktywne przedsiębiorstwa zarejestrowane jako płatnicy VAT. W 2024 roku odnotowano w nim 14 214 nowych rejestracji wobec 17 064 wykreśleń, co oznacza ujemny bilans netto. Wynik ten odzwierciedla wyzwania, z jakimi mierzy się branża handlowa w warunkach rosnących kosztów działalności i zmieniających się nawyków konsumenckich.
Na trzecim miejscu znajduje się budownictwo, które zrzesza 135 778 firm. W 2024 roku zarejestrowano w tym sektorze 14 914 nowych przedsiębiorstw i 13 022 likwidacje, co daje dodatni bilans i wskazuje na dobrą kondycję branży budowlanej.
Wybory przedsiębiorców – formy prawne
Analiza Statbel pokazuje wyraźne preferencje belgijskich przedsiębiorców w zakresie form prawnych prowadzenia działalności. Najczęściej wybieraną pozostaje jednoosobowa działalność gospodarcza – w 2024 roku stanowiła 61 361 nowych rejestracji. Tę formę cechują prostsze procedury administracyjne i pełna odpowiedzialność przedsiębiorcy, co sprawia, że cieszy się popularnością zwłaszcza wśród osób rozpoczynających samodzielną działalność lub prowadzących małe firmy usługowe.
Drugie miejsce zajmuje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (SPRL – société privée à responsabilité limitée) z 37 473 nowymi rejestracjami. Forma ta chroni majątek osobisty przedsiębiorcy poprzez ograniczenie odpowiedzialności do wysokości wniesionego kapitału, dzięki czemu pozostaje atrakcyjną opcją dla średnich i większych przedsięwzięć.
Trzecie miejsce zajmują tradycyjne formy spółek osobowych – SNC (société en nom collectif, spółka jawna) i SCS (société en commandite simple, spółka komandytowa) – które łącznie odpowiadają za 7 600 nowych rejestracji. Choć mniej popularne, nadal znajdują zastosowanie w działalnościach opartych na współpracy między partnerami.
Ogólny obraz przedsiębiorczości w Belgii
Na koniec grudnia 2024 roku Belgia liczyła 1 187 819 przedsiębiorstw zarejestrowanych jako płatnicy VAT. To wzrost o 1,6% w skali roku, jednak tempo jest wolniejsze niż w 2023 roku, kiedy wyniosło 2,2%. Spowolnienie to może wskazywać na ostrożniejsze podejście do zakładania firm w warunkach utrzymującej się niepewności gospodarczej.
Statbel zwraca uwagę, że większość belgijskich przedsiębiorstw nie zatrudnia żadnych pracowników. Dominacja jednoosobowych działalności to cecha charakterystyczna krajowego rynku, odzwierciedlająca kluczową rolę samozatrudnienia i mikroprzedsiębiorstw w strukturze gospodarki.
Wyzwania i perspektywy
Wzrost liczby likwidacji firm przy jednoczesnym spadku nowych rejestracji sygnalizuje trudniejsze warunki dla przedsiębiorców. Eksperci wskazują na kilka głównych czynników: rosnące koszty prowadzenia działalności, presję inflacyjną, zmieniające się przepisy regulacyjne oraz wyzwania związane z cyfrową i ekologiczną transformacją gospodarki.
Zjawisko to jednak wpisuje się w naturalną dynamikę rynku – część przedsiębiorstw kończy działalność z przyczyn ekonomicznych, inne z powodu przejścia właścicieli na emeryturę czy restrukturyzacji. Pozytywny bilans netto wskazuje, że belgijska gospodarka nadal sprzyja przedsiębiorczości, mimo niekorzystnych czynników makroekonomicznych.
Dla polskojęzycznych rezydentów Belgii, wśród których rośnie liczba osób prowadzących własne firmy, te dane stanowią istotny punkt odniesienia przy ocenie perspektyw biznesowych i wyborze optymalnej formy prawnej działalności.
