Rząd federalny Belgii wznowi w czwartek prace nad budżetem podczas posiedzenia komitetu ograniczonego, znanego jako kern. Spotkanie zaplanowano na godzinę 17:00, co potwierdziły zgodne źródła rządowe. To kolejna próba osiągnięcia porozumienia w sprawie budżetu na rok 2026 oraz wieloletniej ścieżki budżetowej – jednego z najtrudniejszych wyzwań dla belgijskiej koalicji rządowej od ćwierć wieku.
W poniedziałek premier Bart De Wever poinformował, że nie wystąpi w Izbie Reprezentantów z tradycyjnym przemówieniem o stanie państwa z powodu braku porozumienia budżetowego. Decyzja ta, która opóźniła kalendarz parlamentarny, była konsekwencją intensywnych, lecz bezowocnych rozmów prowadzonych przez cały weekend z wicepremierami.
Intensywne konsultacje dwustronne
Od poniedziałku trwają kolejne serie spotkań dwustronnych między przedstawicielami partii koalicyjnych. Do tej pory nie odbyło się jednak pełne posiedzenie wszystkich komponentów rządu, co potwierdza istnienie poważnych rozbieżności między partnerami koalicyjnymi. Indywidualne konsultacje mają umożliwić omówienie szczegółowych stanowisk i przygotowanie kompromisowych propozycji przed przedstawieniem ich na forum całego rządu.
Choć taka strategia pozwala na precyzyjniejsze dopracowanie stanowisk, znacząco wydłuża proces negocjacyjny i opóźnia finalizację dokumentu budżetowego.
Podwójne wyzwanie budżetowe
Podczas czwartkowego spotkania kern rząd ma dążyć nie tylko do uzgodnienia budżetu na 2026 rok, lecz także do przyjęcia wieloletniej trajektorii fiskalnej. Oznacza to konieczność jednoczesnego rozstrzygnięcia bieżących sporów dotyczących przyszłorocznych wydatków i uzgodnienia długoterminowej strategii konsolidacji finansów publicznych.
Wieloletnia ścieżka budżetowa ma kluczowe znaczenie dla wiarygodności Belgii wobec instytucji europejskich i rynków finansowych. Zgodnie z nowymi unijnymi zasadami fiskalnymi państwa członkowskie są zobowiązane do przedstawienia średnioterminowych planów budżetowych gwarantujących stopniowe zmniejszanie długu publicznego.
Bezprecedensowa trudność zadania
Zdaniem premiera De Wevera obecne negocjacje budżetowe należą do najtrudniejszych od 25 lat. Ta ocena odzwierciedla skalę wyzwań fiskalnych, z którymi mierzy się Belgia. Stan finansów publicznych wymaga zdecydowanych działań naprawczych, co wiąże się z koniecznością wyboru między bolesnymi cięciami wydatków a zwiększeniem wpływów podatkowych.
Belgijski dług publiczny utrzymuje się na wysokim poziomie, a deficyt strukturalny wymaga długofalowych działań konsolidacyjnych. Jednocześnie rząd stoi wobec licznych wyzwań społecznych i gospodarczych – od starzenia się społeczeństwa, przez transformację energetyczną, po rosnące koszty ochrony zdrowia.
Kontekst koalicyjny i polityczny
Koalicja rządowa pod przewodnictwem Barta De Wevera, złożona z pięciu partii o odmiennych profilach ideologicznych i priorytetach programowych, stoi przed koniecznością pogodzenia rozbieżnych interesów. Różnice dotyczą m.in. polityki podatkowej, reform rynku pracy i kształtu wydatków socjalnych.
Brak przemówienia o stanie państwa – tradycyjnie wyznaczającego początek roku parlamentarnego i kierunki polityki rządu – stał się wymownym symbolem trudności, z jakimi boryka się koalicja. Czwartkowe spotkanie kern będzie testem zdolności partii rządowych do znalezienia kompromisu i wypracowania wspólnej wizji budżetu państwa.
Wynik negocjacji będzie mieć kluczowe znaczenie nie tylko dla wiarygodności gabinetu De Wevera, lecz także dla możliwości realizacji szerszego programu reform. Przedłużający się impas budżetowy osłabia pozycję rządu i rodzi pytania o jego zdolność do podejmowania niezbędnych decyzji w innych dziedzinach polityki publicznej.
