Kilkanaście organizacji reprezentujących rodziny, pracowników i instytucje ubezpieczeniowe wystosowało w środę pilny apel do negocjatorów budżetu Regionu Brukselskiego o zachowanie obecnych kwot zasiłków rodzinnych oraz utrzymanie ich mechanizmu indeksacji w 2026 roku i kolejnych latach. W liście skierowanym do polityków podkreślono konieczność zapewnienia odpowiedniego budżetu dla Wspólnej Komisji Wspólnotowej (Cocom/GGC), odpowiedzialnej za wypłatę świadczeń dla ponad 308 tysięcy dzieci mieszkających w stolicy Belgii.
Zasiłki rodzinne stanowią jeden z największych wydatków budżetowych Wspólnej Komisji Wspólnotowej i są kluczowym elementem systemu wsparcia rodzin w Brukseli. Organizacje sygnujące apel ostrzegają, że kolejne cięcia w tym obszarze mogą mieć poważne konsekwencje społeczne i zdrowotne, uderzając w najbardziej wrażliwe grupy mieszkańców stolicy.
Zasiłki rodzinne jako instrument zdrowia publicznego
Sygnatariusze listu – wśród których znalazły się La Ligue des familles, Gezinsbond, Beweging.net-Femma, Soralia Bruxelles, Vie Féminine, Kolegium Międzykasowe Brukseli (Collège Intermutualiste Bruxellois), brukselskie oddziały związków zawodowych CSC, FGTB i CGSLB oraz Bruxeo – podkreślają, że zasiłki rodzinne to nie tylko wsparcie finansowe, lecz także ważny mechanizm solidarności społecznej i istotny element polityki zdrowia publicznego.
„Zasiłki rodzinne umożliwiają bardziej sprawiedliwy dostęp do zdrowej żywności, opieki medycznej, odpowiednich warunków mieszkaniowych i edukacji wysokiej jakości” – wskazują organizacje. „Ich ograniczenie oznacza narażenie dzieci na większy stres, niedobory żywieniowe oraz choroby związane z ubóstwem” – ostrzegają autorzy apelu.
Podkreślają również, że regularne wypłaty świadczeń są stabilizatorem sytuacji życiowej rodzin, pozwalając im planować podstawowe wydatki – od żywienia po opiekę zdrowotną i zajęcia pozaszkolne.
Dotychczasowe cięcia już przyniosły 33 miliony euro oszczędności
W ostatnich miesiącach zasiłki rodzinne w Brukseli zostały objęte kilkoma środkami oszczędnościowymi w ramach działań na rzecz stabilizacji finansów regionalnych. Do najważniejszych należą: utrzymanie na stałe obniżki o 10 euro (kwota nieindeksowana) dla dzieci urodzonych przed 2020 rokiem oraz wprowadzenie dwumiesięcznego opóźnienia przyszłych indeksacji świadczeń.
„Te różne środki przyniosły już ponad 33 miliony euro oszczędności kosztem rodzin” – wyliczają organizacje. Jak podkreślają, jest to kwota uzyskana w krótkim czasie, która bezpośrednio obciążyła budżety tysięcy gospodarstw domowych w regionie stołecznym.
Sygnatariusze listu stanowczo sprzeciwiają się traktowaniu zasiłków rodzinnych jako elastycznej pozycji budżetowej, podlegającej doraźnym decyzjom politycznym. „Zasiłki rodzinne nie mogą być postrzegane jako zmienna służąca dostosowaniu budżetu” – podkreślają przedstawiciele organizacji społecznych i związkowych.
Propozycja dodatkowego wsparcia dla Cocom
Autorzy apelu przyznają, że Wspólna Komisja Wspólnotowa znajduje się w trudnej sytuacji finansowej i stoi przed poważnymi wyzwaniami budżetowymi. Jednocześnie apelują, by mimo tego chronić budżet Iriscare – brukselskiej instytucji odpowiedzialnej za zarządzanie świadczeniami zdrowotnymi i społecznymi, w tym zasiłkami rodzinnymi.
„Zdajemy sobie sprawę z trudności, przed jakimi stoi Cocom. Jednak kluczowe jest, aby ochronić budżet Iriscare, w szczególności zasiłki rodzinne, których brukselskie rodziny potrzebują najbardziej” – argumentują organizacje.
Proponują również, by w razie potrzeby Region Brukselski zapewnił Wspólnej Komisji Wspólnotowej dodatkowy wkład finansowy, umożliwiający realizację jej zadań. „Jeśli to konieczne, Region powinien przekazać dodatkowe środki, aby Cocom mogła wypełniać powierzone jej misje” – czytamy w stanowisku.
Kontekst finansowy i społeczny Brukseli
Apel organizacji pojawia się w momencie, gdy Region Brukselski stoi w obliczu poważnych napięć budżetowych. Choć stolicy udało się niedawno uniknąć obniżenia ratingu kredytowego przez agencje ratingowe, sytuacja fiskalna pozostaje trudna. Negocjacje w sprawie budżetu nowego rządu regionalnego toczą się w atmosferze poszukiwania oszczędności i cięć wydatków publicznych.
Jednocześnie Bruksela ma jeden z najwyższych wskaźników ubóstwa w kraju, szczególnie wśród rodzin z dziećmi. Dla wielu gospodarstw domowych zasiłki rodzinne stanowią istotną część dochodów, pozwalającą zaspokajać podstawowe potrzeby najmłodszych mieszkańców.
Organizacje podpisane pod apelem reprezentują szerokie spektrum społeczeństwa – od flamandzkich i frankofonicznych stowarzyszeń rodzinnych, przez organizacje kobiece, po związki zawodowe i instytucje ubezpieczeniowe. Tak szeroka koalicja dowodzi, jak istotna dla różnych środowisk jest kwestia ochrony zasiłków rodzinnych i jak powszechny jest sprzeciw wobec dalszych cięć.
Ostateczna decyzja należy do negocjatorów nowego rządu regionalnego, którzy muszą pogodzić wymóg stabilizacji finansów z potrzebą ochrony najbardziej wrażliwych grup społecznych. Apel organizacji społecznych stanowi wyraźne ostrzeżenie, że redukcje w systemie zasiłków rodzinnych spotkają się z oporem szerokiej części społeczeństwa obywatelskiego i mogą mieć daleko idące skutki dla tysięcy rodzin w Regionie Brukselskim.