Pięciuset lekarzy pediatrów oraz ekspertów z zakresu psychiatrii, psychologii, pedagogiki i neurologii wystosowało w piątek otwarty list do rządu Flandrii. Wzywają w nim do pilnych działań politycznych mających na celu skuteczniejszą ochronę dzieci i młodzieży przed szkodliwymi skutkami nadmiernego korzystania z ekranów oraz mediów społecznościowych.
Pediatrzy podkreślają alarmujący wzrost problemów zdrowotnych wynikających z nadmiernego używania smartfonów i innych urządzeń elektronicznych. Coraz więcej dzieci i nastolatków zmaga się z zaburzeniami snu, lękami, problemami z koncentracją, kryzysami tożsamościowymi czy objawami depresyjnymi. Wzrasta również liczba dolegliwości ocznych, dlatego do apelu przyłączyli się także okuliści.
Narastające problemy zdrowotne wśród młodych pacjentów
„Codziennie spotykamy się z dziećmi i młodzieżą, których dobrostan psychiczny jest poważnie nadwyrężony przez nadmierne korzystanie z ekranów” – mówi Peter T., psycholog z Geraardsbergen. Zdaniem specjalistów negatywne skutki widoczne są we wszystkich grupach wiekowych, niekiedy już u najmłodszych dzieci. Może to prowadzić do zaburzeń rozwoju poznawczego oraz osłabienia kompetencji społecznych. Psychiatrzy dziecięcy odnotowują również więcej zaburzeń odżywiania i myśli samobójczych wśród młodzieży, co wiążą z wpływem mediów społecznościowych.
„Nierealistyczne obrazy promowane w sieci prowadzą u młodych osób do zaburzonego postrzegania własnego ciała i niezdrowych nawyków żywieniowych” – tłumaczy Sara V., psycholog z Grimbergen. „Zakaz korzystania z mediów społecznościowych poniżej określonego wieku jest pilnie potrzebny”.
Konkretne postulaty zmian legislacyjnych
Autorzy listu postulują podjęcie konkretnych działań politycznych, które ograniczyłyby nadmierne i nieodpowiednie korzystanie z ekranów. Domagają się rewizji oficjalnych zaleceń dotyczących korzystania z mediów społecznościowych, smartfonów i urządzeń ekranowych przez dzieci i młodzież. Wzywają również do wprowadzenia surowszych regulacji dla firm technologicznych na poziomie europejskim oraz do podniesienia granicy wiekowej dla korzystania z mediów społecznościowych, zwłaszcza w celu ochrony dzieci poniżej 12. roku życia.
Szerokie poparcie z terenu
List, zainicjowany w maju, zyskał obecnie szerokie poparcie środowisk medycznych i rodzicielskich. W ostatnim dniu Tygodnia Zdrowia Psychicznego grupa inicjatywna Kids Unplugged zwróciła się bezpośrednio do flamandzkich ministrów właściwych ds. zdrowia i edukacji. W inicjatywę zaangażowały się setki rodziców, którzy apelują o „cyfrową zmianę kulturową” w rodzinach i szkołach.
Wielowymiarowy kontekst problemu
Apel pięciuset ekspertów wpisuje się w rosnącą europejską debatę o wpływie technologii cyfrowych na rozwój dzieci i młodzieży. Coraz więcej badań wskazuje na negatywne skutki psychiczne i fizyczne nadmiernej ekspozycji na ekrany.
Postulaty zawarte w liście obejmują zarówno działania regulacyjne na poziomie politycznym, jak i programy edukacyjne skierowane do rodziców oraz placówek oświatowych. Lekarze podkreślają, że niezbędne jest kompleksowe podejście łączące ograniczenia techniczne w dostępie do platform społecznościowych z kampaniami informacyjnymi promującymi zdrowe nawyki cyfrowe.
Odpowiedź rządu flamandzkiego na ten apel może mieć kluczowe znaczenie dla przyszłego kształtu polityki cyfrowej wobec najmłodszych. W obliczu rosnących dowodów na szkodliwe skutki nadmiernego korzystania z ekranów, władze stoją przed wyzwaniem znalezienia równowagi między rozwojem technologicznym a ochroną zdrowia psychicznego młodego pokolenia.