W obliczu „nieakceptowalnego” przeludnienia w miejscowym zakładzie karnym burmistrz Marche-en-Famenne wydał zarządzenie policyjne mające ograniczyć liczbę osadzonych. Dokument, który wszedł w życie natychmiast, nakazuje przywrócenie właściwej sytuacji do 30 listopada i przewiduje odmowę przyjęcia każdego więźnia, którego osadzenie spowodowałoby przekroczenie dozwolonego limitu.
Obecnie więzienie w Marche-en-Famenne liczy 371 osadzonych, podczas gdy jego oficjalna pojemność wynosi 350 miejsc. Lokalne władze zdecydowały się na ten krok, uznając, że sytuacja zagraża bezpieczeństwu, funkcjonowaniu instytucji oraz prawom człowieka.
Przewlekłe przekraczanie limitów pojemności
Burmistrz Nicolas Grégoire poinformował w czwartek, że „od kilku miesięcy” obserwuje stałe przekraczanie legalnej pojemności więzienia. „Początkowa pojemność zakładu w chwili otwarcia wynosiła 311 miejsc. W wyniku prowadzonych prac, które nie zostały w pełni zakończone, liczba ta została stopniowo zwiększona do 350. Tymczasem dziś w placówce przebywa 371 więźniów” – podkreśla Grégoire, dodając, że „nieakceptowalna sytuacja nie może dłużej trwać”.
Burmistrz zwrócił uwagę, że część cel jest wyłączona z użytku z powodu remontu, a 36 więźniów zmuszonych jest spać na podłodze. „Taki stan rzeczy zakłóca codzienne funkcjonowanie więzienia, wywołuje uzasadnione obawy wśród personelu i prowadzi do pogorszenia warunków odbywania kary” – zaznaczył.
Ultimatum dla władz federalnych
Decyzja burmistrza, podjęta w porozumieniu z gubernatorem prowincji Luksemburg, przewiduje, że „sytuacja musi zostać przywrócona do maksymalnie 350 osadzonych do 30 listopada”. Zarządzenie stanowi, że „każde przyjęcie ponad limit ma być odrzucone”. Federalna Służba Publiczna Sprawiedliwości (SPF Justice) została zobowiązana do kierowania nowych skazanych i tymczasowo aresztowanych do innych zakładów karnych.
W dokumencie zapisano także, że „burmistrz zastrzega sobie prawo do wprowadzenia dodatkowych środków policyjnych, włącznie z ewakuacją nadliczbowych więźniów, na koszt SPF Justice”.
Szerszy kontekst problemu
Decyzja władz Marche-en-Famenne wpisuje się w szerszy problem chronicznego przeludnienia w belgijskich więzieniach. Sytuacja w tej gminie pokazuje napięcia między lokalnymi władzami, odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo publiczne, a instytucjami federalnymi zarządzającymi systemem penitencjarnym.
Eksperci od dawna ostrzegają, że przeludnienie prowadzi do pogorszenia warunków bytowych osadzonych, zwiększa ryzyko konfliktów i przemocy, utrudnia realizację programów resocjalizacyjnych i potęguje stres wśród pracowników służby więziennej. Decyzja burmistrza Marche-en-Famenne może stać się precedensem i zachętą dla innych gmin, które zmagają się z podobnym problemem.
Teraz pozostaje pytanie, jak na to ultimatum odpowiedzą władze federalne i czy uda się znaleźć rozwiązanie zapewniające zgodność z normami prawnymi i wymogami humanitarnymi w systemie penitencjarnym.
