W Antananarywie, stolicy Madagaskaru, w poniedziałek ponownie tysiące osób wyszło na ulice, wyrażając sprzeciw wobec niewydolnego systemu dostaw wody i energii elektrycznej oraz ogólne niezadowolenie z działań rządu. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych życie straciły co najmniej 22 osoby, a około 100 zostało rannych w wyniku demonstracji i towarzyszącej im przemocy.
Protestujący zgromadzili się przy uniwersytecie, gdzie śpiewali hymn narodowy i próbowali zorganizować marsz przez miasto. W innych częściach stolicy powstały barykady, usuwane następnie przez siły porządkowe. Demonstracje rozpoczęły się w ubiegły czwartek po apelach w mediach społecznościowych. Wśród uczestników dominują młodzi ludzie, inspirowani niedawnymi protestami w Nepalu i Kenii, gdzie również pokolenie Z stanowiło główną siłę demonstracji. Protestujący na Madagaskarze domagają się ustąpienia prezydenta.
Reakcja ONZ i skala przemocy
Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka Volker Türk wyraził oburzenie wobec brutalnej odpowiedzi na pokojowe protesty. Zwrócił uwagę, że wśród ofiar są zarówno uczestnicy demonstracji, jak i przypadkowi przechodnie, którzy zginęli od kul służb bezpieczeństwa, a także osoby zabite w wyniku aktów przemocy i grabieży dokonywanych przez grupy niezwiązane z samymi protestami. Wielowymiarowy charakter przemocy wskazuje na głęboki kryzys bezpieczeństwa publicznego wykraczający poza konfrontację między demonstrantami a policją.
Działania prezydenta i eskalacja napięcia
Prezydent Andry Rajoelina próbował uspokoić nastroje społeczne. W piątek zdymisjonował ministra energetyki, a w niedzielę udał się do robotniczej dzielnicy Antananarywy, gdzie obiecał mieszkańcom „naprawienie wszystkiego” i bliższy kontakt z narodem. Gesty te nie przyniosły jednak oczekiwanego efektu. Policja użyła gazu łzawiącego wobec protestujących, a w mieście od kilku dni obowiązuje godzina policyjna, wprowadzona po tym, jak czwartkowe manifestacje przerodziły się w zamieszki. Te środki świadczą o determinacji władz w przywracaniu porządku, choć ich skuteczność pozostaje wątpliwa bez rozwiązania głównych problemów społeczno-gospodarczych.
Zmiany w rekomendacjach podróżnych
Belgia zmieniła swoje zalecenia dotyczące podróży – obecnie odradza wyjazdy na Madagaskar, nawet w przypadku podróży niezbędnych. Ministerstwo spraw zagranicznych ostrzega przed możliwością kolejnych protestów i grabieży oraz informuje o zakłóceniach w komunikacji lotniczej. Obywatelom zaleca się unikanie zgromadzeń, stosowanie się do instrukcji władz lokalnych oraz śledzenie informacji przekazywanych przez media.
Kontekst społeczno-gospodarczy
Demonstracje odzwierciedlają głębsze problemy strukturalne dotykające jedno z najuboższych państw świata. Niewydolna infrastruktura energetyczna i wodna nie tylko utrudnia życie codzienne, lecz także stanowi barierę dla rozwoju gospodarczego i poprawy jakości życia. Częste przerwy w dostawie prądu i wody pitnej paraliżują gospodarstwa domowe, działalność firm oraz funkcjonowanie instytucji publicznych, w tym służby zdrowia i edukacji.
Mobilizacja pokolenia Z
Młodzi mieszkańcy Madagaskaru czerpią inspirację z protestów w innych częściach świata, co pokazuje globalizację ruchów społecznych w erze mediów społecznościowych. Pokolenie Z, korzystające intensywnie z technologii cyfrowych i świadome globalnych trendów, coraz częściej angażuje się w sprawy publiczne. Międzynarodowa solidarność młodych ludzi nadaje protestom nową dynamikę, wykraczającą poza granice geograficzne i kulturowe.
Wielowymiarowy kryzys i wyzwania
Obecna sytuacja wymaga nie tylko działań doraźnych przywracających porządek, ale także długoterminowych reform strukturalnych. Eksperci ds. rozwoju podkreślają potrzebę inwestycji w infrastrukturę, poprawy zarządzania publicznego, walki z korupcją oraz stworzenia perspektyw gospodarczych dla młodzieży. Kryzys stanowi również test dla społeczności międzynarodowej – reakcja ONZ pokazuje globalne zaniepokojenie i może otworzyć drogę do szerszego wsparcia.
Perspektywy dla obywateli Belgii
Dla rezydentów Belgii przebywających na Madagaskarze lub planujących podróż na wyspę obecne rekomendacje ministerstwa spraw zagranicznych są kluczowe dla oceny ryzyka. Niestabilność, przemoc i problemy z komunikacją uzasadniają ograniczenie wyjazdów do absolutnego minimum. Osoby już znajdujące się na miejscu powinny pozostawać w kontakcie z ambasadą Belgii i na bieżąco monitorować sytuację.
