Kandydat na przewodniczącego Open VLD wywołał kontrowersje, stawiając pytanie o sens dalszego utrzymywania flamandzkiego urzędu pracy w obliczu zmian w federalnym systemie zasiłków. Jego wypowiedź wpisuje się w szerszą debatę nad efektywnością wydatków publicznych w regionie.
Frédéric De Gucht, ubiegający się o kierowanie partią liberalną Open VLD, podczas niedzielnego programu „De Zevende Dag” na antenie VRT zainicjował gorącą dyskusję, podważając zasadność dalszego funkcjonowania VDAB – flamandzkiego odpowiednika Forem w Walonii i Actiris w Brukseli. Polityk wskazał, że wprowadzone przez rząd federalny ograniczenia czasowe w wypłacie zasiłków dla bezrobotnych zmieniają warunki działania instytucji.
Napięty kontekst budżetowy determinuje debatę
Jego słowa padły w trudnym dla finansów publicznych momencie. We wrześniu rząd flamandzki pod przewodnictwem Matthiasa Diependaele zapowiedział konieczność wdrożenia oszczędności na poziomie 1,5 miliarda euro, by do 2027 r. utrzymać równowagę budżetową. W planie znalazła się m.in. redukcja subsydiów o 300 milionów euro.
De Gucht krytycznie ocenił strategię konsolidacji fiskalnej. Jego zdaniem władze flamandzkie „nie podejmują zdecydowanych wyborów i brakuje im ambicji”. Przypomniał, że region wydaje 18 miliardów euro na subsydia, a planowane cięcia to „mniej niż 2 procent” całości.
Ewolucja systemu świadczeń zmienia parametry funkcjonowania
Centralnym punktem jego wywodu jest wpływ reform federalnych na działalność VDAB. Polityk zwrócił uwagę, że urząd pochłania rocznie około miliarda euro. Tymczasem wprowadzenie limitu czasowego dla zasiłków spowoduje, że wiele osób będzie zmuszonych przejść na system zasiłków integracyjnych, co znacząco zawęzi grupę odbiorców VDAB. W jego ocenie rodzi to pytanie o racjonalność ekonomiczną utrzymywania dotychczasowej skali działalności tej instytucji.
Prowokacyjne pytanie o redefinicję zadań publicznych
De Gucht postawił pytanie: „Czy prowadzenie aktywizacji zawodowej nadal należy do podstawowych zadań rządu flamandzkiego?” Wypowiedź ta wpisuje się w szerszą debatę o redefinicji kompetencji w belgijskim systemie federalnym i efektywnym podziale odpowiedzialności między poziomami władzy.
Dyskusja o roli VDAB nabiera szczególnego znaczenia w sytuacji, gdy wszystkie instytucje publiczne stoją wobec presji fiskalnej i konieczności wyznaczania priorytetów.
Wielowymiarowe implikacje proponowanych zmian
Propozycje De Guchta mogą mieć daleko idące konsekwencje społeczne i gospodarcze. VDAB odgrywa istotną rolę w systemie aktywizacji zawodowej, oferując nie tylko pośrednictwo pracy, ale także szkolenia, programy przekwalifikowania i wsparcie dla osób szczególnie narażonych na wykluczenie z rynku pracy.
Eksperci podkreślają, że reorganizacja lub likwidacja VDAB niesie zarówno potencjalne korzyści finansowe, jak i poważne ryzyka osłabienia zdolności regionu do reagowania na potrzeby rynku pracy.
Propozycje te wpisują się również w szerszą, europejską debatę na temat przyszłości systemów aktywizacji zawodowej w kontekście wyzwań technologicznych, demograficznych i dynamicznych zmian rynku pracy. To dyskusja, która wykracza daleko poza granice Belgii i dotyczy fundamentalnej roli państwa w gospodarce XXI wieku.
