Francuskojęzyczna Parti Socialiste zaapelowała w poniedziałek o pilne zwołanie Konferencji Międzyministerialnej ds. Integracji Społecznej w reakcji na potwierdzenie zakończenia federalnego finansowania Plan Grand Froid w największych belgijskich miastach. Konferencja międzyministerialna to organ regularnych konsultacji między ministrami federalnymi, wspólnotowymi i/lub regionalnymi w określonej dziedzinie. Inicjatywa PS ma na celu przywrócenie środków dla kluczowego programu zimowej pomocy bezdomnym.
Kategoryczna odpowiedź na decyzję rządu federalnego
Posłanka federalna Marie Meunier (PS) stanowczo sprzeciwiła się wycofaniu dotacji: „Gdy temperatury spadają, schronienie to nie luksus – to kwestia życia. Odebranie tego finansowania oznacza narażenie ludzi na śmierć w imię oszczędności. Domagamy się pilnego zwołania Konferencji Międzyministerialnej i zawieszenia tej decyzji”.
PS podkreśla, że Plan Grand Froid to podstawowy element bezpieczeństwa społecznego, a nie dobrowolny dodatek. W ten sposób partia próbuje wywrzeć presję polityczną, odwołując się do moralnego wymiaru decyzji budżetowych.
Spór o kompetencje
Minister Anneleen Van Bossuyt (N-VA) tłumaczyła wycofanie dotacji kwestią „uzurpowanych kompetencji”, wskazując, że polityka wobec dużych miast należy do regionów. PS odrzuca tę argumentację. „Nie do przyjęcia jest, by rząd federalny zasłaniał się podziałem kompetencji” – podkreślają socjaliści, którzy zasiadają w rządzie przejściowym w Brukseli, a na poziomie federalnym pozostają w opozycji.
Spór pokazuje szerszy problem belgijskiego federalizmu – granice podziału odpowiedzialności i pytanie, które potrzeby społeczne powinny wykraczać poza administracyjne ramy.
Solidarność jako fundament
„Solidarność nie jest opcjonalna – musi pozostać fundamentem naszego społeczeństwa” – mówi Meunier. Tym samym partia sytuuje Plan Grand Froid nie w kategoriach technicznych, lecz wartościowych, podkreślając rolę państwa w ochronie najsłabszych.
To klasyczne stanowisko socjaldemokracji, według którego państwo powinno gwarantować minimum bezpieczeństwa socjalnego dla wszystkich obywateli.
Ecolo dołącza do krytyki
Minister brukselski ds. działań społecznych Alain Maron (Ecolo) również ostro ocenił decyzję federalną: „To polityka, która – podobnie jak decyzje dotyczące azylu – uderza w najsłabszych i skończy się tym, że w miastach będzie więcej ludzi na ulicy”.
Łącząc sprawę Plan Grand Froid z innymi decyzjami rządu federalnego, Ecolo buduje narrację o systematycznym osłabianiu wsparcia społecznego. To może wzmocnić szerszy front opozycji wobec działań rządu.
Możliwe rozwiązania instytucjonalne
Wezwanie do zwołania Konferencji Międzyministerialnej pokazuje, że istnieją narzędzia instytucjonalne do rozwiązywania konfliktów kompetencyjnych. To forum łączy przedstawicieli różnych szczebli władzy i może wypracować kompromis dotyczący finansowania programu.
Ostateczny sukces zależeć będzie jednak od gotowości rządu federalnego i regionów do porozumienia. Rozwiązanie tego sporu może stworzyć precedens dla innych przypadków podobnych napięć.
Polityka społeczna w centrum debaty
Zaangażowanie PS i Ecolo pokazuje rosnące napięcie między oszczędnościami budżetowymi a utrzymaniem kluczowych programów społecznych. Partie opozycyjne starają się wykorzystać emocjonalny temat bezdomności do krytyki priorytetów rządowych.
To, czy ich strategia okaże się skuteczna, zależy od zdolności do zbudowania szerokiej koalicji oraz wywołania presji społecznej na rząd. Belgijska praktyka pokazuje, że kampanie wokół kwestii społecznych nabierają siły, gdy wspiera je opinia publiczna i organizacje pozarządowe.
Długofalowe konsekwencje
Spór o Plan Grand Froid może stać się testem dla solidarności społecznej w Belgii. To, jak zostanie rozwiązany, wpłynie nie tylko na los zimowej pomocy dla bezdomnych, lecz także na przyszłe decyzje dotyczące finansowania programów społecznych i interpretacji podziału kompetencji.
W szerszej perspektywie sprawa dotyka roli państwa w zapewnianiu podstawowego bezpieczeństwa socjalnego i mechanizmów współpracy między różnymi poziomami władzy w obliczu kryzysów społecznych.
