Regionalna agencja środowiskowa ujawniła niepokojące wyniki badań na terenie dawnej fabryki Sicli na Uccle, wskazując na skażenie substancjami PFAS przekraczające dopuszczalne normy nawet 530-krotnie.
Alarmujące wyniki pierwszych analiz środowiskowych
Podczas czwartkowej sesji informacyjnej w administracji komunalnej Uccle Bruxelles-Environnement (agencja „Bruksela Środowisko”) zaprezentowała wstępne rezultaty badań prowadzonych na terenie i wokół zakładu Sicli, dawnego producenta gaśnic i sprzętu przeciwpożarowego. Analizy wykazały stężenia PFAS mieszczące się w przedziale od 1,4 do 530 razy powyżej wartości interwencyjnych.
Najwyższe poziomy odnotowano w wodach gruntowych, które – jak zaznaczyli przedstawiciele regionu – nie stanowią bezpośredniego zagrożenia, o ile nie są wykorzystywane do spożycia. Skala zanieczyszczenia jest jednak na tyle poważna, że wymaga natychmiastowych działań naprawczych.
Kontekst odkrycia i dalsze procedury
Skażenie gleby i wód gruntowych wyszło na jaw podczas obowiązkowego „rozpoznania stanu gleby” w ramach procedury odnowienia pozwolenia środowiskowego dla zakładu. To rutynowe działanie ujawniło problem, który najpewniej narastał przez lata działalności przemysłowej.
Bruksela Środowisko podkreśla, że są to dane wstępne i szczegółowe badania wciąż trwają. Pełne wyniki mają zostać opublikowane na początku 2026 roku, co umożliwi dokładną ocenę sytuacji oraz zaplanowanie kompleksowej dekontaminacji.
Działania naprawcze i odpowiedzialność prawna
Agencja prowadzi rozmowy z właścicielem terenu w sprawie ewakuacji dwóch działek, rozszerzenia badań gleby oraz organizacji pilnych prac interwencyjnych i oczyszczających.
Jednocześnie do prokuratury trafił protokół naruszenia przeciwko kuratorom zarządzającym przedsiębiorstwem po jego bankructwie, którzy nie przeprowadzili wymaganych analiz środowiskowych. Ta decyzja może stworzyć precedens dotyczący odpowiedzialności za zaniedbania w monitorowaniu skażeń przemysłowych.
Środki ostrożności dla mieszkańców
Do czasu zakończenia badań władze utrzymują zalecenia: nie korzystać z wody ze studni, a także unikać spożywania owoców, warzyw, jaj i małych zwierząt hodowlanych pochodzących z ogrodów znajdujących się w promieniu 100 metrów od byłej fabryki Sicli.
Ma to zapobiec potencjalnym zagrożeniom zdrowotnym, ponieważ PFAS mogą kumulować się w organizmie człowieka i wywoływać długotrwałe skutki zdrowotne.
Charakterystyka substancji PFAS i ich wpływ środowiskowy
PFAS (per- i polifluoroalkilowe) to grupa tysięcy syntetycznych związków chemicznych znanych z właściwości uszczelniających, odporności na wysoką temperaturę i nieprzywieralności. Na świecie określane są mianem „wiecznych zanieczyszczeń” z powodu ich niezwykle trwałej obecności w środowisku.
Stosowano je powszechnie w przemyśle, zwłaszcza w produkcji sprzętu przeciwpożarowego, co wyjaśnia ich obecność na terenie zakładu Sicli. Lata ich wykorzystywania, bez pełnej świadomości skutków, doprowadziły do akumulacji w glebie i wodach gruntowych.
Proces komunikacji społecznej i transparentność
Na początku 2026 roku zaplanowano kolejną, trzecią już sesję informacyjną dla mieszkańców. Pierwsze spotkanie odbyło się 2 lipca, co pokazuje, że władze przyjęły systematyczny model komunikacji z lokalną społecznością.
Celem jest utrzymanie zaufania publicznego i zapewnienie mieszkańcom bieżącego dostępu do informacji o postępach w badaniach i działaniach naprawczych.
Szerszy kontekst problemów środowiskowych
Sytuacja na Uccle wpisuje się w ogólnoeuropejską dyskusję o regulacjach dotyczących PFAS oraz odpowiedzialności za historyczne zanieczyszczenia przemysłowe. Belgijski przypadek może stać się punktem odniesienia dla podobnych sytuacji w innych krajach Europy, gdzie dawne tereny przemysłowe stanowią współczesne wyzwanie dla polityki środowiskowej.
Implikacje dla polityki środowiskowej
Odkrycie na Uccle pokazuje potrzebę dokładniejszego monitorowania terenów poprzemysłowych oraz zaostrzenia przepisów w zakresie odpowiedzialności za zanieczyszczenia powstałe w przeszłości. Może to wpłynąć na przyszłe regulacje dotyczące PFAS oraz procedury oceny ryzyka środowiskowego.
Transparentna komunikacja z mieszkańcami i zdecydowane działania dekontaminacyjne mogą stać się wzorem postępowania w podobnych przypadkach, łącząc skuteczność techniczną z odpowiedzialnością społeczną instytucji publicznych.
