Od 1 lipca 2025 roku 11.136 osób zostało skontrolowanych w ramach tzw. „kontroli wewnętrznych” – działań prowadzonych na lotniskach, kolei i drogach w celu przeciwdziałania nieregularnej i wtórnej migracji. W efekcie 18 osób otrzymało nakaz opuszczenia terytorium, a 14 zostało przewiezionych do ośrodków zamkniętych w celu deportacji.
Bilans kontroli i ich skuteczność
Policja i Służba ds. Cudzoziemców przeprowadziły ponad 11 tysięcy sprawdzeń. „Służby kontrolowały tego lata tysiące ludzi, co zasługuje na uznanie” – ocenia minister Azylu i Migracji Anneleen Van Bossuyt (N-VA).
Łącznie sporządzono 40 raportów administracyjnych: 18 osób objęto nakazem opuszczenia kraju, 14 umieszczono w ośrodkach zamkniętych, a wobec ośmiu kolejnych decyzja nie została jeszcze podjęta. Minister podkreśla, że skuteczność belgijskich kontroli wewnętrznych jest proporcjonalnie nieco wyższa niż w Holandii w porównywalnym okresie.
Najwięcej rezultatów przyniosły działania prowadzone na kolei. Kontrole wewnętrzne będą prowadzone do odwołania. „Tymi działaniami wysyłamy jasny sygnał: osoby przebywające nielegalnie lub już gdzie indziej składające wnioski azylowe, nie są tu mile widziane” – dodaje Van Bossuyt.
Różne oceny rezultatów
Posłanka Vlaams Belang Francesca Van Belleghem uważa wyniki za niewystarczające. „Oczekiwaliśmy prawdziwych kontroli granicznych, jak w Niemczech. To jedyny sposób, by realnie zatrzymać napływ osób ubiegających się o azyl” – powiedziała w Radiu 1. „To środek na nic”.
Ekspertka ds. migracji Hanne Beirens w tej samej audycji zaznaczyła jednak, że nie ma dowodów na skuteczność samych kontroli granicznych. Spadek liczby wniosków azylowych w Niemczech tłumaczy głównie zmniejszeniem napływu Syryjczyków po obaleniu dyktatora Bashara al-Assada.
Kontekst europejskich strategii migracyjnych
Belgijskie podejście wpisuje się w szerszą debatę na poziomie UE. Podczas gdy niektóre państwa, jak Niemcy, zdecydowały się na przywrócenie klasycznych kontroli granicznych, Belgia stosuje model kontroli wewnętrznych – prowadzonych już po przekroczeniu granicy.
To rozwiązanie różni się od tradycyjnych kontroli granicznych, które odbywają się na przejściach i pozwalają na natychmiastowe zawrócenie osób bez dokumentów.
Analiza skuteczności różnych podejść
Debata wokół skuteczności kontroli wewnętrznych wskazuje na szersze pytanie o optymalną politykę migracyjną. Zwolennicy granicznych sprawdzeń podkreślają ich prewencyjny charakter, podczas gdy eksperci wskazują, że czynniki geopolityczne – jak sytuacja w krajach pochodzenia – często mają większy wpływ na przepływy migracyjne niż same środki kontrolne.
Perspektywy polityczne i społeczne
Różnice w ocenach pokazują głębszy podział w belgijskiej debacie publicznej: prawica domaga się bardziej restrykcyjnych środków, eksperci natomiast apelują o szersze, systemowe rozwiązania.
Kontynuowanie kontroli wewnętrznych bez określonego terminu końcowego wskazuje, że władze traktują je jako trwały element polityki migracyjnej, niezależnie od krytyki dotyczącej ich ograniczonej skuteczności.
.
