Dziesięć belgijskich gmin, będących głównymi ośrodkami miejskimi, koncentruje jedną czwartą aktywnej ludności pracującej. Dane Belgijskiego Urzędu Statystycznego Statbel z 2021 roku pokazują złożoną mapę zatrudnienia: Antwerpia pozostaje największym ośrodkiem pracy, podczas gdy Bruksela przyciąga zdecydowanie najwięcej dojeżdżających spoza miasta.
Koncentracja zatrudnienia w głównych miastach
Antwerpia zatrudnia najwięcej – 285.719 osób, czyli 6% całkowitej populacji pracującej w Belgii. Drugie miejsce zajmuje Bruksela z 277.326 pracownikami (5,8%), a trzecia jest Gandawa z 190.661 zatrudnionymi (4%).
Pierwszą gminą walońską w zestawieniu jest Liège (2,2%), dalej znajdują się Leuven (1,8%), Charleroi (1,7%) i Brugge (1,5%). Listę uzupełniają Namur (1,4%), Anderlecht (1,3%) oraz Mechelen (1,2%).
Bruksela jako centrum codziennych dojazdów
Pod względem napływu pracowników z zewnątrz Bruksela jest bezkonkurencyjna – dodatnie saldo dojazdów wynosi +207.842 osoby. Statbel zauważa, że każda belgijska gmina, poza małym Herstappe, ma co najmniej trzech mieszkańców dojeżdżających do stolicy.
Antwerpia zajmuje drugie miejsce z saldem +69.746 osób, przy czym aż 46,2% zatrudnionych mieszka bezpośrednio w mieście, co wskazuje na bardziej lokalny charakter rynku pracy. Trzecia Gandawa przyciąga +67.112 dojeżdżających.
Zróżnicowanie regionalne
W 2021 roku sto belgijskich gmin miało dodatnie saldo dojazdów, w tym 13 w regionie stołecznym, 54 we Flandrii i 33 w Walonii.
Przewaga gmin flamandzkich sugeruje bardziej zdecentralizowany model rozwoju gospodarczego regionu, podczas gdy dominacja Brukseli odzwierciedla jej rolę jako głównego centrum administracyjnego i usługowego kraju.
Wnioski dla transportu i planowania przestrzennego
Znaczne saldo dojazdów do Brukseli stanowi poważne obciążenie dla transportu publicznego i sieci drogowej, zwłaszcza w godzinach szczytu. Wymaga to dalszych inwestycji w infrastrukturę kolejową i drogową.
Porównanie Antwerpii i Brukseli wskazuje na odmienne wyzwania: stolica musi rozbudowywać systemy transportowe dla obsługi codziennych przepływów, natomiast Antwerpia może stawiać na rozwój lokalnej zabudowy mieszkaniowej i usług wspierających pracowników żyjących w mieście.
Zrównoważony rozwój regionalny jako wyzwanie
Skupienie jednej czwartej zatrudnienia w dziesięciu gminach stawia pytania o równowagę regionalną. Masowe dojazdy zwiększają emisję CO2 i przeciążają infrastrukturę, a jednocześnie sprzyjają odpływowi mieszkańców z mniejszych miejscowości.
Dlatego kluczowe staje się wdrażanie zrównoważonych modeli pracy – takich jak telepraca czy elastyczne formy zatrudnienia – które mogą ograniczyć presję na transport i zmniejszyć negatywne skutki intensywnych migracji codziennych, przy jednoczesnym utrzymaniu korzyści wynikających z koncentracji gospodarczej.
