Przewodniczący Partii Socjalistycznej Ahmed Laaouej w rozmowie z Le Soir przedstawił w sobotę strategię polityczną zakładającą uchwalenie budżetu regionalnego nawet przy braku pełnoprawnego rządu w Brukseli. Propozycja ta ma zakończyć przedłużający się kryzys polityczny, w wyniku którego region stołeczny funkcjonuje już od niemal 500 dni bez egzekutywy.
Laaouej argumentuje, że przeprowadzenie nowych wyborów regionalnych byłoby procesem zbyt długim i skomplikowanym. „Ponowne głosowanie wymaga procedury trwającej ponad rok oraz zmian w prawie i konstytucji przy użyciu specjalnej większości w Parlamencie Federalnym. To oznacza dodatkową niepewność tam, gdzie mieszkańcy Brukseli oczekują negocjacji i powstania rządu” – wyjaśnił lider socjalistów.
Koalicja siedmiu partii jako rozwiązanie
Zdaniem Laaoueja najbardziej realnym rozwiązaniem jest szeroka koalicja siedmiu ugrupowań: MR, PS, Les Engagés, Vooruit, Groen, CD&V oraz Open VLD. Taki sojusz, który nazwał „bardziej racjonalnym”, wymagałby jednak istotnych kompromisów ze strony wszystkich stron. Lider PS podkreślił, że francuskojęzyczni politycy muszą być gotowi zapłacić „cenę kompromisu”, jeśli chcą zapewnić regionowi stabilność.
Strategia ta zakłada kontynuowanie negocjacji nawet bez pełnego poparcia wszystkich potencjalnych partnerów, zwłaszcza Open VLD, które sprzeciwia się głosowaniu nad budżetem bez wcześniejszego utworzenia rządu. Postawa Laaoueja odzwierciedla pragmatyczne podejście, w którym priorytetem jest funkcjonalność administracyjna regionu ponad formalnymi procedurami politycznymi.
Wyjście z systemu budżetu tymczasowego
Obecnie finanse regionu oparte są na tzw. „dwunastych tymczasowych”, które pozwalają na miesięczne wydatki odpowiadające jednej dwunastej poprzedniego budżetu. Mechanizm ten gwarantuje ciągłość usług publicznych, ale znacznie ogranicza inwestycje i realizację nowych projektów. Dla Laaoueja uchwalenie pełnego budżetu to klucz do „ponownego uruchomienia administracyjnej machiny regionu”.
Propozycja zakłada możliwość przyjęcia budżetu bez automatycznego tworzenia długotrwałej koalicji. Taka elastyczna formuła ma pozwolić na wyjście z impasu, jednocześnie pozostawiając przestrzeń do dalszych negocjacji nad składem przyszłego rządu regionalnego.
Implikacje polityczne
Podobne rozwiązanie sugerował wcześniej mediator Yvan Verougstraete, co pokazuje rosnące poparcie dla tej koncepcji. Formuła „budżet przed rządem” byłaby precedensem w belgijskiej polityce regionalnej, gdzie dotychczas tradycyjnie formowanie koalicji poprzedzało prace nad budżetem.
Sceptycy, szczególnie z Open VLD, wskazują, że uchwalenie budżetu powinno być prerogatywą rządu, a nie ad hoc zawartego porozumienia. Uważają, że priorytety finansowe muszą wynikać z programu wypracowanego przez stabilną koalicję.
Ostateczny sukces propozycji zależy od zdolności partii do osiągnięcia minimalnego porozumienia w sprawie najważniejszych pozycji budżetowych, przy jednoczesnym odłożeniu spornych kwestii programowych na później. Jeśli się powiedzie, model ten może w przyszłości stać się przykładem rozwiązywania przedłużających się kryzysów koalicyjnych w belgijskim systemie wielopartyjnym.
