Cztery miesiące po rozpoczęciu regularnej eksploatacji tramwaju w Liège władze regionu zmuszone są do wprowadzenia istotnych zmian w organizacji transportu publicznego. Minister transportu François Desquesnes z partii Les Engagés zareagował na rosnącą falę skarg mieszkańców gmin podmiejskich, którzy skarżą się na utrudnienia wynikające z reorganizacji sieci autobusowej dostosowanej do nowej linii tramwajowej.
Wprowadzenie tramwaju jako głównego środka komunikacji strukturalnej wymusiło kompleksowe zmiany w sieci TEC Liège. Część połączeń autobusowych została przekierowana, aby zapewnić dowożenie pasażerów do przystanków tramwajowych. Choć takie rozwiązanie wynikało z zasad racjonalizacji systemu, w praktyce okazało się uciążliwe dla mieszkańców peryferyjnych obszarów aglomeracji.
Ruch obywatelski CoMBaLi, zrzeszający ponad dwadzieścia organizacji zajmujących się mobilnością w regionie liężańskim, opracował raport szczegółowo dokumentujący skalę problemów. Wskazano w nim m.in. przypadki, gdy czas porannych dojazdów do pracy czy szkoły wydłużył się nawet o godzinę. Dokument zawiera także zestaw konkretnych propozycji naprawczych mających na celu poprawę funkcjonalności systemu.
Reakcja władz i pierwsze korekty
Po interpelacjach poselskich Christie Morreale z Partii Socjalistycznej i Veronici Cremasco z Ecolo, minister Desquesnes spotkał się z przedstawicielami ruchu obywatelskiego i zapoznał się z raportem. Władze transportowe przyznały, że pierwotne założenia przewidujące 18–36 miesięcy na dostosowanie oferty do nowej infrastruktury wymagają skrócenia w obliczu społecznych oczekiwań.
TEC Liège rozpoczął już wprowadzanie zmian – od 25 sierpnia skorygowano trasy autobusów linii 73, 17, 10 i 46. Kolejne modyfikacje planowane są jesienią i obejmą m.in. obsługę dzielnic Angleur, Ougrée oraz Tilleur. Ma to zminimalizować niedogodności i lepiej odpowiadać na potrzeby mieszkańców.
Reformy strukturalne w zarządzaniu transportem
Minister Desquesnes pozytywnie odniósł się do propozycji zwiększenia udziału pasażerów w procesach decyzyjnych Operatora Transportu Walonii, który zarządza całą siecią TEC. Celem tego rozwiązania jest większa responsywność systemu wobec realnych potrzeb użytkowników poprzez formalne włączenie ich głosu w planowanie i optymalizację usług.
Równolegle trwają prace nad zmianami w przyszłym kontrakcie usług publicznych, które mają doprecyzować kompetencje OTW oraz jego relacje z Władzą Organizującą Transport Zbiorowy i Współdzielony. Reforma przewiduje, że AOT będzie koncentrować się na wyznaczaniu kierunków strategicznych polityki transportowej, a OTW przejmie pełną odpowiedzialność za realizację operacyjną. Ma to ograniczyć ryzyko sporów kompetencyjnych i zwiększyć efektywność całego systemu.
Perspektywy rozwoju systemu
Doświadczenia Liège z integracją tramwaju w istniejącej sieci stanowią ważną lekcję dla innych belgijskich aglomeracji planujących podobne inwestycje. Pokazują, że adaptacja systemu transportowego wymaga nie tylko budowy nowej infrastruktury, ale także stałego dostosowywania organizacji przewozów do rzeczywistych wzorców mobilności mieszkańców.
Aktywność ruchów obywatelskich w monitorowaniu jakości usług i przedstawianiu konkretnych rozwiązań wskazuje na rosnącą rolę użytkowników w zarządzaniu transportem publicznym. Może to przyczynić się zarówno do poprawy jakości oferty, jak i do zwiększenia akceptacji społecznej dla inwestycji w transport zbiorowy.
