Region Stołeczny Brukseli wdraża plan adaptacyjny wobec federalnej reformy systemu zasiłków dla bezrobotnych, która w latach 2026–2027 może pozbawić świadczeń około 40 tysięcy osób poszukujących pracy. Minister regionalny ds. zatrudnienia Bernard Clerfayt (Défi) przedstawił zestaw działań obejmujących modyfikację mechanizmów wsparcia, intensyfikację szkoleń i reorganizację współpracy instytucjonalnej.
Reforma przygotowana przez rząd federalny przewiduje ograniczenie prawa do zasiłku do maksymalnie dwóch lat. Według szacunków, od 13 do 14 tysięcy osób może w konsekwencji trafić do systemu pomocy społecznej obsługiwanego przez 19 lokalnych ośrodków pomocy społecznej. Clerfayt określił nadchodzące zmiany jako „znaczący szok dla osób dotkniętych oraz głęboką transformację dla administracji publicznej”, podkreślając potrzebę przygotowania całej infrastruktury wsparcia.
Zaostrzone kontrole i przyspieszone procedury
Pierwszym krokiem jest przyspieszenie kontroli dostępności osób poszukujących pracy oraz młodzieży odbywającej staż integracyjny. Zgodnie z nowymi zasadami, w ciągu sześciu miesięcy konieczne będą dwie pozytywne oceny, aby zachować prawo do zasiłku integracyjnego. W praktyce oznacza to większą częstotliwość spotkań z doradcami zawodowymi i intensywniejsze monitorowanie aktywności.
Caroline Mancel (Actiris) i Laurence Rayane (Bruxelles Formation) zapowiedziały obowiązkową ocenę kompetencji zawodowych, językowych i cyfrowych dla każdej osoby rejestrującej się w Actiris – w ciągu 15 dni od momentu rejestracji. Wyniki tej diagnozy posłużą do stworzenia indywidualnego planu działań dostosowanego do potrzeb rynku pracy.
Nowa rola szkoleń i współpraca z ośrodkami pomocy społecznej
Ośrodki pomocy społecznej będą miały wgląd w wyniki oceny kompetencji z Actiris, co stanie się jednym z kryteriów przyznania dochodu integracyjnego. Odmowa udziału w diagnozie lub szkoleniach będzie brana pod uwagę przy późniejszych decyzjach o dalszym wsparciu. Clerfayt przypomina o 22 tysiącach wolnych stanowisk w zawodach deficytowych w Brukseli jako uzasadnieniu dla bardziej wymagającego podejścia.
Bruxelles Formation planuje skrócenie i przebudowę programów szkoleniowych, aby szybciej przygotować kandydatów do zawodów deficytowych. Obecnie aż jedna czwarta uczestników pozostaje bez pracy ponad dwa lata, co wskazuje na konieczność dostosowania oferty do realiów rynku pracy.
Zmiany w pomocy społecznej i uznawaniu kwalifikacji
Region przygotowuje nowe kryteria przyznawania pomocy dla długotrwale bezrobotnych, aby dostosować system do sytuacji po wejściu w życie reformy. Będzie to wymagało uchwalenia ustawy przez parlament brukselski, ponieważ rząd w bieżącym zarządzaniu nie ma kompetencji do wprowadzania nowych wydatków.
Plan obejmuje także wsparcie dla osób, które podejmą studia w zakresie zawodów deficytowych. Dodatkowo władze chcą przyspieszyć procedury uznawania zagranicznych dyplomów – obecnie ponad jedna trzecia poszukujących pracy w regionie posiada kwalifikacje zdobyte poza Belgią.
Certyfikacja doświadczenia i dialog społeczny
Actiris planuje rozszerzenie programów certyfikacji kompetencji zdobytych w praktyce, co ma zwiększyć szanse osób bez formalnych dyplomów.
Wszystkie propozycje zostaną omówione podczas „szczytu społecznego” zaplanowanego na 1 października. Spotkanie zgromadzi partnerów społecznych oraz przedstawicieli instytucji rynku pracy i kształcenia zawodowego. Celem jest wypracowanie wspólnego stanowiska wobec federalnej reformy i dopracowanie harmonogramu działań adaptacyjnych.
Kompleksowy charakter planu pokazuje skalę wyzwań stojących przed Brukselą, regionem o specyficznej strukturze zatrudnienia i dużym udziale osób z międzynarodowym doświadczeniem zawodowym, wymagających dostosowania kwalifikacji do lokalnych standardów.
