Rada gminy Hal na obrzeżach Brukseli we wtorek zajmie się propozycją zmiany lokalnych przepisów porządkowych, która już teraz budzi szerokie kontrowersje. Burmistrz Eva Demesmaeker (N-VA) proponuje obniżenie minimalnego wieku, od którego można nakładać mandaty administracyjne, z 16 do 14 lat. Jej zdaniem to konieczny krok w walce z rosnącymi zakłóceniami porządku publicznego.
Demesmaeker powołuje się na analizę strefy policyjnej Zennevallei, według której część problematycznych zachowań młodzieży dotyczy osób poniżej obecnej granicy odpowiedzialności administracyjnej. Burmistrz argumentuje, że obniżenie wieku pozwoli skuteczniej reagować na takie przypadki, a także będzie miało efekt prewencyjny.
System stopniowanych sankcji
Projekt zakłada wielopoziomowe podejście. Pierwszym krokiem miałaby być mediacja, w razie jej nieskuteczności – prace społeczne, a dopiero w ostateczności kary finansowe. Jak podkreśla Demesmaeker, kary pieniężne byłyby stosowane tylko po wyczerpaniu alternatywnych, wychowawczych środków interwencji.
Sprzeciw opozycji i rady młodzieżowe
Inicjatywa spotkała się z ostrą krytyką ugrupowań Groen, Vooruit i Partii Pracy Belgii. Zdaniem opozycji obniżanie wieku karania to niewłaściwe podejście, które grozi kryminalizacją młodzieży zamiast jej wychowaniem. Negatywne opinie wydały również rady młodzieżowe gmin Hal i Beersel, wskazując na ryzyko nadmiernych represji wobec nieletnich.
Demesmaeker nie po raz pierwszy sięga po zdecydowane rozwiązania. Wcześniej sprzeciwiała się dwujęzycznym tablicom reklamowym agencji nieruchomości, uznając je za nieakceptowalne w gminie niderlandzkojęzycznej. Jednocześnie współpracuje jednak z sąsiednią Tubize w zakresie bezpieczeństwa i mobilności, co pokazuje pragmatyzm w kwestiach międzygminnych.
Doświadczenia innych gmin
Hal nie byłoby pierwszą gminą z takim rozwiązaniem. Podobne przepisy obowiązują już w trzech gminach regionu brukselskiego – Berchem-Sainte-Agathe, Etterbeek i Koekelbergu – a także w flamandzkich Audenarde i Renaix. Zwolennicy twierdzą, że wcześniejsza interwencja pozwala skuteczniej zapobiegać eskalacji drobnych wykroczeń. Krytycy ostrzegają z kolei przed stygmatyzacją zachowań typowych dla okresu dojrzewania i ryzykiem dyskryminacji rodzin o słabszej sytuacji finansowej.
Spór polityczny i społeczne konsekwencje
Propozycja Demesmaeker wpisuje się w linię polityczną N-VA, która w kwestiach bezpieczeństwa stawia na szybkie i zdecydowane środki administracyjne. Koalicja N-VA–CD&V w Hal dąży do wzmocnienia kontroli społecznej, podczas gdy opozycja akcentuje podejście wychowawcze i resocjalizacyjne.
Ostateczne głosowanie rady gminy może mieć znaczenie wykraczające poza Hal – wynik debaty będzie sygnałem dla innych samorządów w regionie i może wpłynąć na szerszą dyskusję o granicach odpowiedzialności administracyjnej nieletnich. Spór pokazuje fundamentalne napięcie między potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa publicznego a ochroną praw młodzieży w demokratycznym państwie prawa.