Flamandzka minister edukacji Zuhal Demir ogłosiła radykalne zmiany w funkcjonowaniu szkół niderlandzkojęzycznych, które uderzą przede wszystkim w dzieci francuskojęzyczne uczęszczające do tych placówek. Nowa polityka przewiduje obowiązkowe posługiwanie się językiem niderlandzkim przez wszystkich uczniów, pod groźbą przeniesienia do specjalnych jednostek wyrównawczych.
Kontekst reformy językowej
Demir, reprezentująca partię N-VA, uzasadnia reformę koniecznością wzmocnienia pozycji niderlandzkiego w systemie edukacji. Zwróciła uwagę na sytuacje, w których podczas wizyt w szkołach uczniowie zwracają się do niej po francusku, co – jej zdaniem – świadczy o marginalizacji niderlandzkiego w codziennym życiu szkolnym.
Decyzja o wprowadzeniu nowych przepisów ma odwrócić ten trend i przywrócić niderlandzki jako podstawowy język komunikacji w placówkach tego sektora. Reforma obejmie wszystkie poziomy kształcenia – od przedszkoli po szkoły podstawowe.
Mechanizmy wdrażania nowych zasad
Nowy system przewiduje wieloetapową weryfikację umiejętności językowych uczniów. Dzieci francuskojęzyczne, które nie opanują niderlandzkiego na odpowiednim poziomie, będą otrzymywać dodatkowe godziny nauki już w przedszkolu.
W przypadku pierwszoklasistów, którzy mimo dodatkowego wsparcia nie osiągną wymaganej biegłości, przewidziano czasowe przeniesienie do specjalnych klas wyrównawczych. Jednostki te będą działać poza regularnymi strukturami szkół przez okres od roku do dwóch lat, w zależności od postępów dziecka.
Równoległe traktowanie różnych grup uczniów
Polityka ta nawiązuje do obowiązujących już rozwiązań wobec dzieci imigrantów, które przed rozpoczęciem nauki w normalnych klasach muszą intensywnie uczyć się niderlandzkiego. Demir podkreśla, że identyczne kryteria należy stosować wobec wszystkich uczniów, niezależnie od ich pochodzenia, aby zapewnić równe warunki integracji.
Zgodnie z wizją flamandzkich władz oświatowych, pełne opanowanie niderlandzkiego to warunek nie tylko dalszej edukacji, lecz także aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym.
Harmonogram i skutki reformy
Nowe przepisy mają wejść w życie od kolejnego roku szkolnego, co daje rodzinom francuskojęzycznym czas na przygotowanie się do nowych wymogów. Minister Demir jasno stwierdziła, że dzieci mają rok na osiągnięcie odpowiedniego poziomu znajomości języka, po czym będą podlegały nowym procedurom oceny i ewentualnego przeniesienia.
Reforma wpisuje się w szerszą politykę językową władz flamandzkich, które konsekwentnie wzmacniają rolę niderlandzkiego w przestrzeni publicznej. Odzwierciedla też napięcia wynikające z dwujęzycznego charakteru Brukseli i konkurencji między wspólnotami językowymi w Belgii.
Skutki nowych regulacji mogą okazać się znaczące dla rodzin francuskojęzycznych, które dotąd wybierały szkoły niderlandzkojęzyczne jako alternatywę wobec przeciążonego systemu francuskojęzycznego. Zaostrzone zasady mogą ograniczyć dostępność tej ścieżki edukacyjnej dla części społeczności.
