Federalny Urząd Zatrudnienia (Onem/Rva) od 13 września rozpocznie wysyłkę pierwszych powiadomień do 231 tysięcy osób bezrobotnych, które do 1 lipca 2027 roku mogą zostać wykluczone z systemu świadczeń. To efekt niedawno przyjętej reformy federalnej, której wdrażanie budzi sprzeciw części sceny politycznej.
Sofie Merckx, przewodnicząca grupy parlamentarnej PTB w federalnej n nIzbie Reprezentantów, ostro skrytykowała treść listów, zarzucając im ograniczenie się jedynie do wskazania daty wykluczenia, bez przedstawienia realnych rozwiązań dla adresatów. Jak podkreśla, dokumenty nie zawierają obiecanych w kampanii ofert zatrudnienia, a jedynie odsyłają na stronę internetową walońskiego urzędu pracy Forem.
Harmonogram wykluczeń
Pierwsza fala powiadomień, rozsyłana od 13 września przez platformę eBox i od 15 września drogą pocztową, obejmie osoby znajdujące się w trzecim okresie pobierania świadczeń, które w swojej karierze zawodowej zgromadziły co najmniej 20 lat pełnego bezrobocia. Ta grupa – około 10 700 osób – utraci prawo do zasiłków od 1 stycznia 2026 roku. Równocześnie listy trafią do około 18 100 beneficjentów zasiłków integracyjnych, którzy do tego czasu pobierali je co najmniej przez rok.
Druga tura, zaplanowana na połowę października, obejmie osoby z trzeciego okresu świadczeń, które mają za sobą od 8 do 20 lat bezrobocia. Dla nich zakończenie wypłat nastąpi 1 marca 2026 roku. Trzecia faza, przewidziana na połowę listopada, dotyczy osób z krótszym – poniżej 8 lat – stażem bezrobocia. Stracą one prawo do świadczeń 1 kwietnia 2026 roku. Beneficjenci pierwszego i drugiego okresu świadczeń zostaną poinformowani w późniejszym terminie.
Rynek pracy i krytyka opozycji
Zdaniem Merckx reforma ignoruje podstawowy problem strukturalny rynku pracy – ponad 500 tysięcy osób poszukuje zatrudnienia, podczas gdy dostępnych jest jedynie 170 tysięcy wakatów. Jak twierdzi, wykluczenie 180 tysięcy osób z systemu nie stworzy nowych miejsc pracy, co potwierdzają badania. PTB apeluje do ministra przedsiębiorczości Davida Clarinvala o rewizję podejścia i wprowadzenie mechanizmów oferujących realne perspektywy zawodowe dla osób dotkniętych reformą.
Opozycja wskazuje również na brak odpowiedniego wsparcia w procesie reintegracji. Powiadomienia nie przewidują indywidualnych spotkań z doradcami Forem czy ONEM i nie precyzują zasad korzystania z pomocy Publicznych Ośrodków Pomocy Społecznej. Taka luka informacyjna budzi obawy o skuteczność reformy oraz dostępność alternatywnych form wsparcia dla osób wykluczonych z systemu.
Reforma belgijskiego systemu zasiłkowego wpisuje się w szersze europejskie tendencje, gdzie tradycyjne modele wsparcia społecznego są modyfikowane w kierunku silniejszej aktywizacji zawodowej. Debata wokół jej wdrażania ukazuje jednak trudności w łączeniu ograniczeń budżetowych państwa z obowiązkiem zapewnienia odpowiedzialnej ochrony socjalnej wobec osób długotrwale bezrobotnych.